34,5467$% 0.18
36,0147€% -0.62
3.005,41%1,48
5.110,00%0,95
20.381,00%1,12
2.705,79%1,29
9.549,89%1,94
Çek Cumhuriyeti’nden müze ve üniversite araştırmacıları, Mısır’ın Abusir kentindeki nekropolde M.Ö. 2700’den kalma 69 adamın kalıntılarını inceledi. İncenen adamların mesleği ise bağdaş kurarak veya papirüs tomarlarının üzerine diz çökerek oturdukları yerlerde oluşan artrit ve diğer hasarlardan anlaşıldı. Araştırmalar, iskeletlerden 30’unun katip, çeşitli idari misyonlarda çalışan, yazma ve okumayla uğraşan üst seviye kişiler olduğunu ortaya koydu. MÖ 2180’e kadar olan mezarlarda başlıklar, fotoğraflar, aletler ve heykeller de vardı.
ÇENE KEMİKLERİ FIRÇA YAPMAK İÇİN ÇALIŞIYORDU
Buna göre kâtiplerin kemiklerinde, özellikle de üst vücutlarında dejeneratif değişiklikler görülme mümkünlüğü, aile üyelerine veya diğer üst seviye bireylere göre daha fazlaydı.
Örneğin, yazıcılar yazı yazmak için fırça yapmak amacıyla sazları çiğniyordu. Araştırmacılar, bunun da erkeklerin çenelerinin temporomandibular eklemlerinde (TMJ) artrite neden olduğunu buldu. Günümüzde insanların yaklaşık yüzde 16 ila yüzde 38’inin TME artriti olduğu tahmin ediliyor. Eski vakitlerde kâtip olmayanların yüzde 30’unun da çenelerinde artrit vardı, fakat kâtiplerde bu oran yüzde 64 ile iki katından fazlaydı.
Kaynak: sciencealert.com
İran Seçimlerinde Türk Aday Tartışması: Reformist Kanadın Umudu, Azeri Türk’ü Pezeşkiyan