Dünyanın En Zararlı Gıdası! Her Evde Var Ama Kolesterolü Yükseltiyor

Kalp sıhhatinin kritik bir bileşeni olan kolesterol taraması genellikle göz arkası edilir. Kardiyologlara göre yaşam biçimi hastalıklarının dikkatli bir şekilde izlenmesine rağmen, sıhhatlerinin bu temel tarafını sıklıkla ihmal eden hastalar arasında kardiyovasküler hastalıklarda endişe verici bir artış gözlemlenebiliyor.

En yaygın kolesterol problemleri yüksek LDL kolesterol, düşük HDL kolesterol ve yüksek trigliseritlerdir. Bu sorunlar, tedavi edilmezse kalp krizi ve felçlere neden olabilen koroner arter hastalığı ve ateroskleroz gibi önemli kalp rahatsızlıklarına yol açabilir.

Kalp krizi geçiren kişilerin yaklaşık %50’si 50 yaşın altında ve %15-20’si 40 yaşın altındadır. Bu istatistikler, kalp hastalığının sırf yaşlı nüfus veya diyabet ve hipertansiyonu olan kişiler için bir endişe olmadığını vurgulamaktadır.

Bu olayların %90’a kadarı, diyabet ve hipertansiyon takibinin yanı sıra düzenli kolesterol taraması da içeren uygun risk idaresiyle önlenebilir. Rutin kolesterol taraması, sağlık hizmeti sağlayıcılarının lipid profillerini izlemelerine ve tedavi planlarını kişiselleştirmelerine olanak tanır.

“Kötü kolesterol” olarak da bilinen yüksek LDLC düzeyleri ile kardiyovasküler hastalık arasında iyi bilinen bir bağlantı olmasına rağmen, kolesterol taraması rutin değerlendirmelerde sıklıkla göz arkası edilir.

Yaygın olarak “kötü” kolesterol olarak bilinen yüksek LDLC, aterosklerozun gelişiminde önemli bir rol oynar. Bu durum, atardamarlarda plak birikmesine yol açar, bu da kan akışını kısıtlar ve kalp krizi ve felç riskini artırır. Bu riski azaltmak için CSI, çeşitli risk kümeleri için belirli LDLC gayeleri önermektedir.

Bu kılavuzlara göre, genel nüfus ve düşük riskli bireyler için LDLC düzeylerinin 100 mg/dL’nin altında ve HDL dışı-K düzeylerinin 130 mg/dL’nin altında tutulması önerilir.

Yüksek riskli bireyler için LDLC düzeyleri 70 mg/dL’nin altına ve HDL dışı-K düzeyleri 100 mg/dL’nin altına düşürülmelidir. Kalp krizi, anjin, felç veya kronik böbrek hastalığı hikayesi olanlar dahil olmak üzere çok yüksek riskli gruplar için hedef LDLC düzeyleri daha da düşüktür ve 55 mg/dL’nin altındadır.

Yüksek LDLC düzeylerinin etkili yönetimi genellikle statinler ve oral statin dışı ilaçların bir kombinasyonunu içerir. Statinler birinci basamak tedavi olmaya devam etmektedir, ancak bu kombinasyonların bile hedef düzeylere ulaşamadığı durumlarda enjekte edilebilir lipit düşürücü tedaviler önerilir.

Bu ileri tedaviler, kolesterol düzeylerini düşürmede ve kardiyovasküler riski daha da düşürmede dikkate paha bir etkinlik göstermiştir. Şahsileştirilmiş yönetim yoluyla yüksek riskli hastalarda LDLC amaçlarına ulaşmanın kalp hastalıklarının görülme sıklığını önemli ölçüde azalttığı gösterilmiştir.

Kolesterol taraması, sadece diyabet veya hipertansiyonu olanlar için değil, herkes için çok değerlidir, çünkü yüksek LDLC düzeyleri herhangi bir bireyde kalp hastalığı riskini sessizce artırabilir.

Düzenli taramalar erken tespit ve vaktinde müdahaleye olanak tanır ve kalp komplikasyonlarının ortaya çıkmadan önce önlenmesine yardımcı olur.

Sağlık profesyonelleri, tüm bireyler için rutin kolesterol denetimlerini teşvik ederek, insanların kalp sıhhatlerini kontrol altına almalarını, LDLC düzeylerini yönetmelerini ve kardiyovasküler hastalığın genel yükünü azaltmalarını sağlayabilir.

Kolesterolü istikrarda tutmak kalp ve damar hastalıklarını önlemek için düzenli ve sağlıklı bir beslenme alışkanlığı geliştirmeniz gerekir. Vücut sağlığını muhafazanın en temel adımında istikrarlı beslenme yer alıyor. Bazı besinler kolesterolü dengelerken bazıları da kötü kolesteolün yükselmesine yol açıyor. Peki, kolesterolü yükselten besinler nelerdir?

KOLESTEROLÜ YÜKSELTEN BESİNLER

Kolesterol seviyesini düşürmek için kolesterol açısından zengin yiyeceklerden kaçınmak gerekir. Yumurtanın sarısı, hayvansal yağlar, sakatatlar, işlenmiş şarküteri ürünleri, margarin, trans yağlı yiyecekler, mayonez, kırmızı et gibi besinler kolesterolü yükselten besinler ortasındadır.

Kolesterolün düşürülmesi ve kalori ölçüsünün azaltılması açısından kepekli ekmek tüketilmesi beslenme önerisi olarak tavsiye edilir. Fındık ve ceviz gibi besinlerin çok fazla tüketilmesi kolesterolü düşürmek için yardımcı olmaz. Yine de fındık, ceviz gibi kuruyemişlerin belirli ölçülerde tüketilmesi tavsiye edilir. Özellikle günde 2-3 adet ceviz yemenin kolesterol üzerine olumlu etkileri olduğu söylenebilir.

Meyve ve zerzevatları ise kesinlikle yeterli ölçülerde tüketmek gerekir. Normal beslenme sisteminde de meyve ve sebzelerin rolü büyüktür. Beyaz et, balık, hindi eti tüketmek kolesterolü istikrarda tutmak için tüketilebilir.

Tuz kolesterolü yükseltmez. Direkt bir bağlantısı yoktur ama çok fazla tuz tüketen kişilerin tansiyonlarında bir yükselme görülebilir.

Tansiyonu yüksek olan şahıslarda bir de kolesterol yüksek olursa kalp ve damar hastalıkları için risk faktörleri artış gösterir.

Harvard Health’in bir raporunda yer alan kolesterol düzeylerini etkin olarak azaltan 11 kolesterol düşürücü gıda şöyle;

• Yulaf
• Arpa ve kepekli tahıllar
• Fasulyeler
• Patlıcan ve bamya
• Fındık
• Bitkisel yağlar
• Meyveler (Özellikle narenciye, çilek, elma, üzüm)
• Soya ve soya bazlı gıdalar
• Yağlı balıklar (Somon, ton balığı, sardalya vb.)
• Lif bakımından zengin gıdalar

Yüksek oranda kötü kolesterol (LDL) içeren besinler ise aynı raporda şöyle sıralandı:

• Kırmızı et
• Tam yağlı süt
• Margarin
• Hidrojenik yağlar
• Pişmiş ürünler