Hakan Fidan Komisyonda Sunum Yaptı: ABD ile Yapan Bir Diyalog Kurmayı Hedefliyoruz

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplanan TBMM Plan ve Bütçe Komitesi’nde, Dışişleri Bakanlığı’nın 2025 yılı bütçesine ilişkin sunum yaptı.

Bakan Fidan, ülkenin çok boyutlu ve zorlu sınamalarla kuşatıldığı bir coğrafyada yer aldığını, bölgedeki son gelişmelerin bunu açıkça ortaya koyduğunu söyledi. Fidan, “Uluslararası alanda önemli kırılmaların yaşandığı, uluslararası sistemin temellerinin sarsıldığı, rekabetin arttığı, jeopolitik ve ekonomik denklemin yeniden formlandığı bir devirden geçiyoruz.

Donmuş ve aktif çatışmalardan düzensiz göçe, yabancı düşmanlığı ve İslam aykırılığından iklim krizine, sosyal adaletsizlikten yeni teknolojilerin yol açtığı risklere kadar pek çok sınama ile karşı karşıyayız. Uluslararası normların giderek daha fazla aşınması ve artan kutuplaşma, mevcut şartları daha da kötüleştirmektedir. Muhafazacı ve tek taraflı yaklaşımlar giderek öne çıkmaktadır.

Küresel iktisattaki durağanlaşma ve krizler, ülkeleri farklı coğrafyalarda yeni kaynak arayışlarına yöneltmektedir. Kritik mineraller ve ham hususlara sahip ülkeler, farklı güçlerin rekabet alanına dönüşmektedir. Terör örgütleri, ideolojik emelleri doğrultusunda Orta Doğu, Afrika ve Asya başta olmak üzere farklı coğrafyalarda hareketlerini sürdürmektedir.

Bazı ülkeler tarafından da kendi çıkarları doğrultusunda eğitilen ve donatılan terör örgütleri, risk olmaya devam etmektedir. Bölgemiz, kuzeyde Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın, yanı başımızdaki Suriye ve Irak’taki terör belasının ve güneyde İsrail’in İran’ı da içine alan bölgesel bir savaş çıkarma teşebbüslerinin istikrarsızlaştırıcı etkileri altındadır.

Kara, hava, deniz ve uzayın yanı sıra, siber alan, beşinci savaş cephesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Sosyal medya ve siber ortam, mevcut tehditleri daha da derinleştirmektedir” dedi.

‘KARADENİZ’DE TİCARİ ÇALIŞMALARA TARTI VERDİK’

Türkiye’yi doğrudan etkileyen bir diğer çatışma alanının kuzeyde 3 yıldır süregelen Rusya-Ukrayna savaşı olduğunu söyleyen Fidan, “Savaşın bölgesel ve küresel tesirlerinin azaltılmasına ve ülkemize yönelik risklerini bertaraf etmeye yönelik eforlarımızı 2024 yılında da hız kesmeden sürdürdük. Küresel bir gıda krizinin önlenmesini sağlayan Karadeniz girişimi ile yaklaşık 33 milyon ton tahıl eserinin dünyaya ulaştırılmasına vesile olmuştuk. 2024’te de gıda piyasalarının istikrarsızlığa sürüklenmemesi ve savaşın Karadeniz’e sıçramaması için Karadeniz’de ticari seyrüsefer emniyeti sağlanmasına dönük çalışmalara yük verdik” diye konuştu.

ABD ile Suriye konusunda başlattıkları istişareleri sürdürdüklerini kaydeden Bakan Fidan, “Sayın Cumhurbaşkanımızın stratejik bir yaklaşımla önerdiği diyaloğun, Rejim tarafından Suriye halkının faydasını önceleyecek bir yaklaşımla kıymetlendirilmesi temel beklentimizdir” dedi.

“SOMUT ADIMLAR ATILDI”

Bakan Fidan, tansiyonun yüksek olduğu alanlarda siyasi sorunlara çözüm bulmanın imkansız hale geldiğini kaydederek, “Bu nedenle sıkıntılı alanlarda bağıntılı sakinleşme sağlayarak yaratıcı tahliller bulmaya önem vermekteyiz. Yunanistan’la üst seviye görüşmelerde, müspet gündemin geliştirilmesine yönelik gayretleri ağırlaştırarak, diyalog sistemlerimizi daha fonksiyonel kıldık.

Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi’nden hareketle, Yunanistan’ın provokasyonlardan uzak durması tarafındaki beklentimizi Yunan tarafının dikkatine getirmekteyiz. 8 Kasım’daki Yunanistan ziyaretimizde bu yönde yakın istişarede bulunulması için somut adımlar atıldı.

2025 yılı başında Ankara’da düzenlenecek 6’ncı Yüksek Seviyeli İşbirliği Konseyi Toplantısı, Aralık ayında yapılacak Siyasi Diyalog ve Olumlu Gündem Ortak Eylem Planı toplantıları münasebetlerimizin kurumsal yerini daha da güçlendirecektir.

Batı Trakya Türk Azınlığı ve Onikiadalar’da yaşayan soydaşlarımız, Yunanistan’la bağlarımızda öncelik verdiğimiz hususlardan biri. Yakın zamanda temsilcileriyle bir araya geldiğimiz Batı Trakya Türk Azınlığı’nın meselelerinin çözülmesinin takipçisiyiz” diye konuştu.

“2026 YILI NATO TEPESİ’NE EV SAHİPLİĞİ YAPACAĞIZ”

NATO’nun karşı karşıya bulunduğu karmaşık güvenlik sınamaları; kabiliyet, kapasite ve müttefiklik ruhu itibarıyla Türkiye’nin ittifak içerisindeki kıymetini bir kez daha gösterdiğini vurgulayan Bakan Fidan, “Yoğun girişimlerimiz sonucunda, temmuz ayında Washington’da düzenlenen NATO Tepesi’nde, terörizmle mücadelede NATO’nun rolünün güçlendirilmesi ve müttefikler arasında savunma sanayii ticaretindeki kısıtlamaların kaldırılmasında mutabık kalınmıştır.

NATO Kosova Gücü Komutanlığı’nı başarıyla tamamlayarak, Ekim 2024’te İtalya’ya devrettik. Ülkemizin öncülüğünde Romanya ve Bulgaristan’la birlikte Karadeniz’de Mayın Karşı Önlemleri Görev Grubu’nu Temmuz ayında operasyonel hale getirdik. 2025’te NATO Dışişleri Bakanları Gayrıresmi Toplantısına ve 2026 yılı NATO Zirvesi’ne ev sahipliği yapacağız” diye konuştu.

“ABD İLE YENİ BİR DİYALOG KURMAYI HEDEFLİYORUZ”

Türk savunma endüstrisinin kaydettiği gelişimin, birçok uluslararası aktörle tesis ettikleri savunma iş birliğinin de itici gücünü oluşturduğunun altını çizen Fidan, “Ekonomi, ticaret, enerji, iklim, savunma, terörle mücadele, bölgesel hususları kapsayan stratejik sistem çerçevesinde gerçekleştirdiğimiz istişarelerle diyaloğumuzu güçlendirdik. F-16 tedarik talebimizi sözleşme ile sonuçlandırdık. Yeni ABD idaresiyle milli çıkarlarımız doğrultusunda yapan bir diyalog kurmayı hedefliyoruz” diye konuştu.

“VİZE KONUSUNDA YAŞANAN ZORLUKLAR TAKİP EDİLMEKTE”

Bakan Fidan, terörizmin her biçim ve tezahürüyle aynı kararlılıkla mücadele edilmesi gerektiği değerlendirmesinde bulundu. Fidan, yurt dışındaki vatandaşların ve soydaşların Türkiye’de bağlarını ve çıkarlarını koruma istikametindeki çalışmalarını kararlılıkla ve titizlikle yürüttüklerini kaydederek, şöyle konuştu:

70’in üzerinde farklı konuda konsolosluk hizmetiyle, vatandaşlarına en fazla sayı ve çeşitlilikte konsolosluk hizmeti sunan ülkelerden biriyiz. 2024 yılının başından beri 2,5 milyonu aşkın konsolosluk işlemi gerçekleştirilmiştir. Aynı periyotta, 45 farklı şehirde 35 gezici konsolosluk hizmeti verilmiştir. Bakanlığımızın Konsolosluk Çağrı Merkezi, yurt dışındaki vatandaşlarımızın ana başvuru merkezi haline gelmiştir.

Bu merkez, 2024 yılı başından beri 660 bini aşkın çağrı yanıtlamıştır. Merkez, vatandaşlarımızın Lübnan ve Filistin’den tahliyesi sürecinde de etkin şekilde çalışmıştır. Lübnan’daki olaylar ardından iki gemimiz acilen tahliye çalışmalarına yönlendirilmiş, havayoluyla da seferler organize edilmiştir.

Bakanlığımız, ikili ilgilerimizin gelişmesine sekte vurmayan, ancak milli güvenliğimizi de gözeten akılcı bir vize siyaseti uygulamaktadır. Vatandaşlarımızın vize konusunda yaşadığı zorluklar Bakanlığımızca yakından takip edilmekte ve ilgili ülkelerin somut adımlar atmaları için çözüm önerileri getirilmektedir.

Fidan, Antalya Diplomasi Forumu’nun 4’üncüsünü 11-13 Nisan 2025’te gerçekleştireceklerini dile getirdi.

2024 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte gerçekleştirdikleri temaslara değinen Fidan, “Cumhurbaşkanımız ile birlikte refakaten 10’u çok taraflı toplantı olmak üzere toplam 16 yurt dışı ziyaret; 27’si çok taraflı toplantıya katılım olmak üzere, toplam 58 yurt dışı ziyaret gerçekleştirdik. Yurt içinde ise 142 görüşme ve kabul düzenledik; 103 telefon görüşmesi gerçekleştirdik. Çeşitli kurum ve kuruluşlarımızla 308 eşgüdüm faaliyeti düzenledik” dedi.

“2025 BÜTÇE KANUN TEKLİFİ 39 MİLYAR TL”

Fidan, bakanlıklarına tahsis edilen bütçeyi etkili ve verimli bir şekilde kullandıklarını vurgulayarak, şunları söyledi:

2023 yılı kesin hesabına göre, Bakanlığımıza toplam 17,8 milyar TL ödenek tahsis edilmiştir. Yılsonu harcamamız 17,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Dolayısıyla, tasarruf tedbirlerine uyarak etkin şekilde kullandığımız bütçemizin gerçekleşme oranı yüzde 97’dir. Bakanlığımızın 2023 yılına ait kesin hesabı mali mevzuatta belirlenen şekilde hazırlanarak Hazine ve Maliye Bakanlığı’na iletilmiştir.

Kesin hesap cetvelleri bir kitapçık olarak da komitemizin bilgisine sunulmuştur. 2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifiyle bakanlığımıza 39 milyar TL ödenek tahsis edilmesi öngörülmektedir. Ayrıca, 6,1 milyar TL’si Ulusal Ajans ve AB programlarına katılım olmak üzere, AB Başkanlığı için 6,8 milyar TL, Türk Akreditasyon Kurumu için 394 milyon TL meblağında ödenek de komitemizin onayına sunulmuş durumdadır.