TÜİK’ten ‘Enflasyon Hesabı’ Açıklaması: En Şeffaf Kurumlardan Biri

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon hesaplamalarına yönelik tenkitlere karşılık verdi. Kurumdan yapılan Son Devirde Kamuoyuna Yansıyan ve Gerçeklerle Bağdaşmayan Haberlere İlişkin Kamuoyu Duyurusu başlıklı yazılı açıklamada, şöyle denildi:

08.07.2024 tarihinde düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyunun Tüketici Fiyat Endeksi hesaplamaları konusunda bilgilendirilmesi amaçlanmıştır. Ancak, toplantı sırasında sorulan bir soruya verilen karşılığın bağlamından koparılarak haberlere yansıtıldığı görülmüştür. Toplantıda sorulan “Fiyatlar ne zaman ucuzlayacak?” sorusuna verilen kapsamlı karşılık içerisinde geçen “yüzde 45 ile yüzde 75 enflasyon arasında can yakıcılığı açısından pek bir fark bulunmamaktadır” ifadesi, yüzde 45 oranında bir enflasyonun da halk için epey yüksek ve zorlayıcı olduğunu vurgulama amacı taşımaktadır. Bu oranlar arasında önemli bir fark olduğu muhakkaktır, ancak her iki oran da yaşam maliyeti üzerinde önemli olumsuz etkiler yaratmaktadır. Burada anlatılmak istenen “Fiyatların ucuzlaması için enflasyonun negatife dönmesi, olağan ki bundan önce tek haneli düzeylere düşmesi gerektiğidir.”

’12 ANA HARCAMA GRUBU VAR’

TÜFE sepetinde 2024 yılı itibarıyla 12 ana harcama grubu altında, 43 harcama grubu yer almaktadır. Bu harcama kümeleri altında ise 90 alt harcama grubu bulunmaktadır. Alt harcama kümelerinin altında yer alan 143 temel başlıkta ise 406 madde ve bu maddeler altında 913 adet madde çeşidi bulunmaktadır.

Bu kapsamda, TÜFE sepetindeki değişim oranları her ay 12 ana harcama grubu, 43 harcama grubu, 90 alt harcama grubu ve 143 temel başlık seviyesinde yayımlanmaktadır. Avrupa İstatistik Ofisi (EUROSTAT) tarafından yayımlanması beklenen en ayrıntılı seviye ise temel başlık seviyesidir. Kurumumuz tarafından temel başlık seviyesinde endeks değişimleri uluslararası beklentilere en uygun biçimde kamuoyu ile paylaşılmaktadır.

‘TÜİK ŞEFFAF BİR KURUM’

Bu bağlamda TÜİK dünyadaki en şeffaf resmi istatistik kurumlarından biridir. Bir köşe yazarı tarafından, Kurumumuzca en son Nisan 2022’de yayımlanmış olan bazı madde fiyatları, yine Kurumumuz tarafından hali hazırda yayımlanmakta olan temel başlık seviyesinde fiyat endeksleri ile genişletilerek günümüze ilişkin ortalama fiyat hesaplamalarının yapıldığı iddia edilmektedir.

Bahsi geçen aldatıcı sonuçların bazı çevreler tarafından manipülasyon aracı olarak kabul görmesi sonucunda, bilimsel açıdan TÜFE’ye tenkit getiremeyen ilgili çevrelerin 143 temel başlık içinden cımbız ile seçtikleri birkaç başlığa dair şuurlu veya bilinçsiz biçimde aldatıcı beyanlarının devam ettiği müşahede edilmektedir.

Bunun yanı sıra, ilgili köşe yazarı tarafından yapılan hesaplama özellikle bir temel başlık altında birden fazla unsurun ve madde çeşidinin bulunduğu durumlarda tamamen kusurlu çıkarımlara neden olmaktadır. Örneğin, “06212-Doktor muayene ücreti” temel başlığı için de bu durum geçerlidir. Bu temel başlık, “Muayene katılım payı (Devlet, Uzman Dr.)”, “Doktor muayene ücreti (Özel, Uzman Dr.)”, “İlaç katılım payı” ve “Doktor muayene ücreti (Muayenehane, Uzman Dr.)” gibi bireylerin bütçelerinde farklı harcama hisselerine sahip madde çeşitlerinden oluşmaktadır. Devlet hastanesi muayene katılım ve ilaç katkı hisseleri, doktor muayene ücreti (özel hastane) ve doktor muayene ücreti (muayenehane) gibi diğer ürün çeşitlerine oranla daha yüksek harcama hisselerine sahiptir.

Öte yandan, ilgili temel başlık seviyesinde hesaplanan fiyat ve değişim oranı matematiksel olarak sadece uzman doktor muayene ücretindeki değişimi ifade etmemektedir. Dolayısıyla, ilgili köşe müellifinin, devlet ve özel sektör tarafından sunulan ilgili sağlık hizmetlerinin tamamı aynı fiyat seviyesinde değişim göstermişçesine toplulaştırılarak hesapladığı ve sözde TÜİK’e ait madde fiyatları gibi açıkladığı sayılar yanlışlı yaklaşımlar barındırmaktadır.

Bu tür manipülasyonlara mahal verilmemesi adına dünyanın önde gelen ülkelerinin hiçbirinde madde seviyesinde tüm fiyatlar hesaplanmamakta ve yayımlanmamaktadır.

‘MADDE FİYATI YAYINLAMAMA KARARI İSABETLİ’

İlgili köşe yazarı tarafından eksik ve aldatıcı bilgiler üretilerek madde fiyatı sonuçlarına ulaşılmaya çalışılması sonucunda ortaya çıkan tartışmalar, Türkiye İstatistik Kurumu’nun, Avrupa Birliği’ne üye ve aday ülkeler, EFTA ülkeleri, ABD ve Kanada’da olduğu gibi seçilmiş homojen maddeler haricinde kalan eserlerin fiyatlarının yayımlanmaması kararının ne kadar isabetli bir karar olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur.

(EKONOMİ SERVİSİ)

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika 

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber