İslam dünyası için epey kıymetli olan Kurban Bayramı, 16 Haziran Pazar günü başlayacak.
Müslümanların Allah’ın isteğini kazanmak için ibadet emeliyle makul kaideleri taşıyan hayvanları tarzına uygun kesme süreci de tekrar Kurban Bayramı mühletince gerçekleştirilecek.
Bu kapsamda da Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, vekaletle kurban tertiplerinde dikkat edilmesi gereken konuları 10 soruda derledi.
1 – Kurban kesim vakti ne vakit başlar ve biter?
Kurban kesim vakti, bayram namazı kılınan yerlerde bayram namazı kılındıktan sonra, bayram namazı kılınmayan yerlerde ise fecirden (sabah namazı vakti girdikten) sonra başlar. Kurbanlıklar, kesinlikle kurban kesim günleri içerisinde kesilmelidir.
Hanefi mezhebine nazaran bayramın 3. günü akşamına kadar devam eder, bu mühlet içinde gece ve gündüz kurban kesilebilir. Şafii mezhebine nazaran ise bayramın 4. günü gün batana kadar kurban kesilebilir.
2 – Vekaletle kurban bölümü nasıl yapılır?
Vekaletle kurban kestirmek isteyen kişinin, kesene vekalet vermesi gerekir. Şayet kurban ibadetinin yerine getirilmesi konusunda bir kurum aracı kılınıyorsa bu durumda kurbanın satın alınması, kesilmesi ve dağıtılması üzere konularda kapsamlı bir vekalet verilmelidir. Aracı kişi ve kuruluşlar, vekalet koşullarının dışına çıkmamalı, kurbanlarla ilgili olarak, sahiplerinin bilgisi ve isteği dışında iş ve süreçlerde bulunmamalıdır.
3 – Küçükbaş ve büyükbaş hayvanlardaki kurban payları nasıl olmalı?
Küçükbaş bir hayvana birden fazla kişinin ortak olması ya da büyükbaş bir kurbanlığa 7’den fazla kişinin hissedar olması caiz değildir. Birebir paya birden fazla kişinin ortak olması halinde kurban ibadeti yerine getirilmiş olmaz. Bu sebeple bir payın birden fazla şahsa satılması üzere bir yanlışa düşülmemelidir.
4 – Vekaletle kurban kısmı kimin ismine olmalı?
Hayvan, kurban niyetiyle ve vekalet veren kişi ismine kesilmelidir. Kurban paylarına ortak olanların tamamının niyeti ibadet olmalıdır.
Hayvan kesim fiyatları yahut tertip sarfiyatları, kesilen kurbanlık hayvanların etleri, derileri yahut sakatatından karşılanmamalı, bunlar ayrıyeten ödenmelidir.
6 – Hissedarlar belirlenmeden topluca kurban kesilebilir mi?
Hissedarlar belirlenmeden hayvanların topluca kesilmesi caiz değildir. Şimdi kesim yapılmadan her bir hissedar, kurban edilecek bir büyükbaş hayvanın en az 7’de bir payına kaydedilerek belirlenmeli ve hayvan, belirlenen hissedarlar ismine vekaleten kesilmelidir. Bunun bilakis örneğin, 6 kişi ismine kesilen bir büyükbaş hayvana, kısımdan sonra 7’nci kişi dahil edilemez.
7 – Kesim öncesi kurban etlerinin satışının planlanması yapılabilir mi?
Kurban ibadetinin hikmetlerinden biri, toplumun bütün kısımlarının bayrama iştirak etmelerinin sağlanmasıdır. Kurban etlerinin başta gereksinim sahipleri olmak üzere aile efradı, dostlar ve komşular ile paylaşılmasının istenmesi bu emele yöneliktir. Bu kapsamda kurban etlerinin bir an evvel gereksinim sahiplerine ulaştırılması da temeldir. Kurban etlerinin satılıp diğer emeller doğrultusunda kullanılması bu hikmetlere terslik teşkil eder.
Bu nedenle kimi kişi ve kuruluşlar tarafından kesim öncesi şimdi organize kademesinde kurban etlerinin satımının planlanması yanlışsız değildir. Hasebiyle vekaletle kurban kesen kuruluşların kapasitelerini dikkate alarak kesip dağıtabilecekleri sayıda kurban vekaleti almaları, kesim sürecini kesinlikle gerçekleştirmeleri ve buradan elde edilen etleri satışa bahis etmeden öncelikle muhtaçlara dağıtmaları gerekir.
8 – Kurban eti satılabilir mi?
Ticari kuruluşlar, kurban tertibi kapsamında et satımını çağrıştıran uygulamalardan uzak durmalıdır. Et satımı ile kurban ibadeti birbirinden farklı şeylerdir. Hasebiyle kurban kesitine aracılık eden ticari kuruluşlar, belirli kiloda et ölçüsünün kurban sahiplerine verilmesini taahhüt etmemelidirler. Bunun yerine iddiası bir kilo aralığı belirleyerek, bu kilo aralığında bir hayvanı kişi ismine vekaleten kesebilirler. Bu durumda çıkan et ne ise pay sahibine teslim edilmesi gerekir.
Hissedarların etlerinden eksiltme yoluna gidilerek yahut kestirimi kilodan fazla gelen etler toplanarak yeni bir pay oluşturulmamalı ve bu etler diğerlerine satılmamalıdır.
9 – Kurban etinin tamamı hissedarlara mı verilmeli?
Kuruluşlar, vekaletlerini aldıkları şahıslar ismine kestikleri kurban etlerinin tamamını ya hissedarlara ya da vekalet kurallarına uygun olarak onların müsaade verdiği yerlere ulaştırmalıdır. Hissedarlar, kurban payının tamamına sahip olmalı, kuruluşlar fazla pay toplayabilmek için pay fiyatını düşük ilan ederek kendi kaynaklarından ek fiyat ödememelidir.
10 – Hissedarlara öteki paylardan kurban eti verilebilir mi?
Kurban etlerinin sahiplerine verilmesi üzerine muahede yapıldıysa, etlerin karıştırılmaması ve her hissedara kendi kurbanının etinin verilmesi gerekir. Zira bu paylar, vekalet verenlerin mülkiyetinde olduğundan yapılacak her türlü tasarruf onların müsaadesi ve onayına bağlıdır.
20:44
