Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr – Caroline Cray Quinn doğduğundan beri alerjik bir çocuktu. Şimdi 2 yaşındayken ailesinin fark ettiği bir durumla hastaneye götürüldü ve birçok besine alerjisi olduğu tespit edildi. Çocukluk yıllarında alerjisi olan besinlere dikkat ederek beslenen genç kadın, 25 yaşına geldiğinde dünyada hayli nadir görülen bir sendromdan muzdarip olduğunu öğrendi. Konulan teşhis sonrası en yakın arkadaşlarından aile üyelerine kadar herkes beslenme formunu değiştirmek zorunda kaldı. Öyle ki yanına gelen kişilerin onunla buluşmadan 3 saat önce yemek yemeyi bırakmaları ve dişlerini fırçalamadan gelmemeleri gerekiyor.
ALERJİLERİ 2 YAŞINDA BAŞLADI
Henüz iki yaşındaydı, bazı besinleri tükettikten sonra bedeni alarm vermeye başladı. Ailesi küçük kızlarını doktora götürdüğünde fıstık, fındık, susam, hardal ve kivi gibi besinlere alerjisi olduğu görüldü. Ailesi bu besinleri hayatından tamamen çıkardı. Ancak Caroline Cray Quinn büyüdükçe yıllar içinde sadece bu besinlere değil, başka besinlere da alerjisi olduğu görüldü. Her şey 2017 yılında, Quinn 18 yaşındayken başladı.
Uzun yıllar boyunca alerjisine uygun olarak beslenen ve ağır bir alerjik atak geçirmeyen genç kadının tüm hayatı, alerjik tepki yaratabilecek durum ve besinlerden uzak durmak üzerine konseyiydi. Çok dikkatli olmasına rağmen 18 yaşındayken önemli bir alerjik tepki geçirdi. Bir gece nefes almakta zorlanmaya başladı, tüm bedeni kızaran ve tansiyonu düşen genç bayanda şuur kaybı da oldu. Hastaneye kaldırılan Quinn, yapılan müdahale sonucunda rahatladı ancak buna ek olarak sonuçlanması 8 ay sürecek bir alerji testi yapıldı. 8 ayın sonunda ise kendisine MCAS yani Mast Hücre Aktivasyon Sendromu teşhisi konuldu.
MCAS, 150 bin bireyde bir görülen kan hücrelerinin belirli yiyeceklere, kokulara ve diğer potansiyel çevresel tetikleyicilere karşı uygunsuz şekilde aşırı tepki vermesine neden olan bir hastalıktır.
BİRİNİ ÖPMESİ BİLE HAYATİ TEHLİKE YARATABİLİR
Quinn’in MCAS teşhisi alması sadece genç kadının değil, arkadaşlarının, ailesinin ve erkek arkadaşının kısaca hayatında olan herkesin onunla buluşmadan önce bu yiyecekleri tüketmemesi anlamına geliyordu. Quinn için alerjisi olan yiyecekleri yiyen birini öpmek bile tehlikeli bir tepkiye yol açabilirdi. Ayrıca bir anda bilmediği başka besinlere da alerjisi gelişebilirdi. Hiçbir ihtimal göz arkası edilemezdi.
MCAS teşhisi aldıktan sonra kaidelerinin ne kadar ağır olduğunu ve riskleri gördükten sonra Caroline Cray Quinn doktora, “Birini öpebilir miyim?” diye sordu. Bu hem çok tuhaf hem de çok yerinde bir soruydu. Tabibi ise ona “Öpebilirsin ancak seni öpecek kişinin belli kurallara uyması gerekiyor” şeklinde bir cevap verdi.
Öncelikle MCAS semptomlarını önlemek için alerjisi olan yiyeceklerden, hayvan tüyü/kepeğinden, küf, toz, ve bazı kokulu tetikleyicilerden kaçınması gerekiyordu. Bu sebeple Quinn küf sorunu yaşadığı evinden taşınmak durumunda kaldı. Buna ek olarak en yakın temasta bulunduğu erkek arkadaşının Quinn’in alerjisi olan hiçbir yiyeceği tüketmemesi, onunla buluşmadan en az 3 saat önce yemek yemeyi bırakması ve dişlerini fırçalaması gerekiyor. Quinn, doktordan aldığı bu talimatları erkek arkadaşı Ryan’a iletti ve o da bu kurallara seve seve uyabileceğini söyledi. Ancak sırf Ryan değil, Quinn’in hayatındaki herkesin bu kurala uyması gerekiyor çünkü alerjisinin temasla, hava yoluyla ne şekilde tetikleneceğini bilemiyor. Bazı kokulara da alerjisi olan Quinn için çevresindeki kişilerin kullandığı parfüm bile önemli.
Yediği içtiği her şeye dikkat eden ve seçenekleri epeyce kısıtlanan Quinn uzun bir süredir sadece yulaf ve onun için özel olarak hazırlanmış bir besin formülüyle besleniyor. Artık çok daha denetimli bir hayat yaşayan ve sosyal çevresindeki herkesin onun sağlığını önemsediğini söyleyen kadın, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla 1,7 milyon kişiye ulaştı.
‘BU TANIYI KOYMANIN 3 ŞARTI VAR’
25 yaşındaki genç kadının aldığı MCAS teşhisini daha derinlemesine kavramak için biz de sorularımızı Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Balevi‘ne ilettik. İlk olarak MCAS yani Mast Hücre Aktivasyon Sendromu’nu yakından anlamakta yarar var. Balevi açıklamalarına şu cümlelerle başladı: “Mast hücre aktivasyon sendromu bir hastalık değil, bir semptom grubu olarak düşünülebilir. Sendrom olduğu için bir hastalık olarak kabul edilmiyor yani tek bir teşhisle ulaşılabilecek bir hastalık olarak kabul edilmiyor. Mast hücrelerinden salgılanan birtakım mediatörlerin (inflamatuar olayların başlaması ve kontrol edilmesinde rol alan, vücut hücrelerimiz tarafından salgılanan kimyasal maddeler), sitokinlerin (hücrelerin birbirleriyle irtibatını sağlayan protein ve peptidlerin bir grubu) aşırı ve uygunsuz üretimi sonucunda olduğu düşünülüyor. Burada teşhis koyarken 3 tane koşula ihtiyaç var:
1- En az iki vücut bölgesinde mast hücrelerin çok çalışmasına bağlı sitokin salgılaması ve klinik bulgu,
2- Bu hücrelerden salgılanan hususların kanda ve idrarda atak sırasında veya sonrasında ilk 24 saatte ortaya çıkması bunun gösterilmesi,
3- Mediatörlerin etkilerini bloke etmek için birtakım ilaçların aktifliğinin gösterilmesi. Mast hücre aktivasyon sendromu teşhisinin konulabilmesi için bu üç tane kriterin karşılanmış olması lazım.”
Peki MCAS doğuştan mı yoksa belirli çevresel şartlara bağlı olarak sonradan mı gelişiyor? Balevi bu sendroM için genetik bir altyapı düşünülmediğini, çevresel şartlara bağlı olarak ortaya çıkabileceğini iletti.
‘ALT TİPLERDEN BİR TANESİ İÇİN ÇÖZÜM BELLİ’
MCAS’ı olan birinin genel olarak nelere alerjisi olduğunu söyleyebiliriz? Balevi, “Mast Hücre Aktivasyon Sendromu’nun alt tiplerini iyi bilmek gerekiyor. Burada 4 tane bilinen alt tip vardır. En sık görünen alt tipi alerjen unsurların ve çeşitli spesifik tespit edilebilen unsurlarla tetiklenebilen formudur. Diğer kümede ise birtakım genlerin sorumlu olduğu görülür. Üçüncü alt tipte ise herettel alfa triptaz enziminin kanda artması durumu vardır. Bir diğer tipi ise hiçbir kümeye uymayan daha farklı bir tiptir. Dolayısıyla bu dört alt tipten sadece bir adedinin alerjen altyapısı vardır” açıklamasında bulundu. MCAS’la ilgili yapılan testlerin birçok altyapısı alerjentiyle ilgili olan testler olduğunu ileten Balevi, yapılan alerji testlerinde besinlerin, solunan alerjen hususların, ilaçların, arı ısırıklarının, zehirsiz böcek ısırıklarının incelendiğini iletti.
Son olarak MCAS teşhisi almış biri bu durumdan tamamen kurtulabilir mi yoksa bütün bir hayatını belirli kurallara göre mi yaşamak durumunda? Balevi bu sorumuzu şu şekilde yanıtladı: “Mast hücre aktivasyon sendromunda alt tiplerden bahsetmiştik. Alt tiplerde eğer alerjik bir durum varsa ve tetiklenebilme durumu varsa burada da tespit edilen alerjen maddeden uzak durabildiği sürece hastalık daha iyi bir seyir gösterebilir. Ancak kişi üstte bahsettiğimiz alerjen tiplerden 2,3 ve 4. kümede yer alıyorsa yapabileceği çok fazla bir şey yok. Bu kümede olan kişilerin tedavisi daha farklı yapılıyor.”
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
19:16
19:16
News
Sağlık
Sağlık
Sağlık
Sağlık
Sağlık
Sağlık
