İran’da 6 cumhurbaşkanı adayının katıldığı ve devlet televizyonunda canlı yayımlanan münazaralarda Türkiye tartışması damga vurdu.
Münazara 3 evrede gerçekleştirildi. İlk evrede, ekonomi konusundaki uzmanlar tarafından yöneltilen soruları yanıtlayan adaylar, ikinci 4 dakikada diğer adayların görüşlerine cevap verdi. Münazaranın son kısmında ise adaylardan 6 dakika içerisinde konuşmalarını özetlemesi istendi.
Reformistlerin tek adayı Mesud Pezeşkiyan ile ölçülü muhafazakar Mustafa Purmuhammedi, ekonomik problemlerde yaptırımların ve bundan kaynaklı olarak dünya ile etkileşim eksikliğinin olumsuz etkilerini dile getirdi. Diğer muhafazakar adaylar Said Celili, Emir Hüseyin Kadızadehaşimi ve Ali Rıza Zakani ise iktisadın dış gelişmelere bağlı olmaması gerektiğini ifade etti.
Meclis Başkanı muhafazakar aday Muhammed Bakır Kalibaf ise bu üçlüden daha itidalli görüşleri savunurken yaptırımların etkisi olduğunu, diplomasi aygıtının yaptırımların kaldırılmasına odaklanması gerektiğini ve yaptırımların “adım adım” kaldırılmasının ehemmiyetini vurguladı.
Ülkenin güçlü bir cumhurbaşkanına sahip olması gerektiğini belirten Kalibaf, “Benim hükümetimde maaşlar, enflasyon ve ekonomik büyümeyle orantılı artacak.” dedi. Kalibaf, İran’ın Şanghay İşbirliği Örgütü, BRICS ve Rusya ile mutabakatlarını şimdi kullanamadığını ve bu bağları genişletebileceğini kaydetti.
Siyasi çıkar gütmeden ehil insanların iştirakiyle hükümetin kalkınma planlarının uygulanması gerektiğini dile getiren Mesud Pezeşkiyan ise “Dünyayla etkileşim sağlanmadan ekonomik büyüme mümkün olmaz.” diye konuştu. Pezeşkiyan, “Bizim sıkıntımız vasıfsız yönetim ve tecrübesiz insanlar. Sadece makul bir grubu yönetici olarak görüyoruz.” görüşünü savundu.
Diğer muhafazakar aday Celili de “İran azami baskı kampanyasını (ABD’nin, eski Başkan Donald Trump devrinde başlattığı yaptırımlar) kendi kaynaklarına dayanarak yenmeyi başardı. Cumhurbaşkanı ne gibi eksikliklerin ve fırsatların olduğunu bilmelidir. Ekonomik büyümeye öncelik vermeliyiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Celili, “Enflasyon insanlara zarar veriyor. Enflasyonu kontrol etmek için döviz piyasasının yapısını değiştirmeliyiz.” ifadesini kullandı.
Yarıştaki tek din adamı olan Mustafa Purmuhammedi ise yaptırımlar ve İran’ın dış siyaseti hakkında eleştirel yorumlarda bulunarak, “Tüm ticari ve finansal bağlarımız kilitlendiğinde ekonomi nasıl çalışabilir?” sorusunu sordu.
Purmuhammedi, Kalibaf’ın “güçlü cumhurbaşkanı” tabirlerine işaret ederek, “Güçlü yönetim günümüzün gereksinimlerinden biridir fakat cumhurbaşkanı sadece bir yönetici değildir. Cumhurbaşkanı çeşitli bahisleri da ihata etmelidir.” diye konuştu.
– PEZEŞKİYAN İLE ZAKANİ ARASINDA “TÜRKİYE” TARTIŞMASI
Münazaralarda Pezeşkiyan ile Zakani arasında “Türkiye” tartışması yaşandı.
Zakani, kendi görüşlerini savunmak için Türkiye’deki enflasyonu örnek vererek, “Türkiye dünya ile etkileşim kurduğu halde başarısız oldu” tezinde bulundu.
Pezeşkiyan ise “Lütfen gidin bu kadar enflasyona rağmen orada yolları, mağazaları, ihracatı görün. Bir de İran’ın yollarına bakın. İhtilalden önce Türkiye’den İran’ın yollarına gıpta ile bakılırdı. Şu anda yüzlerce kilometre yol ve yaklaşık 70-80 tünel yaptılar. Biz 4 tünel yapınca övünüyoruz. Geri kaldık.” diyerek cevap verdi.
17:10
