20 Saniye Kuralını Uygulayın! Gıda Zehirlenmelerini Önlemenin 6 Yolu

KARIN AĞRISI, MİDE BULANTISI, KUSMA, İSHAL…

Gıda zehirlenmesi bakteriler, virüsler, parazitler ve mikroorganizmalar veya bu mikroorganizmaların oluşturduğu toksinlerin bulaştığı besinlerin sindirim sistemini etkilemesi sonucu ortaya çıkıyor. Besin zehirlenmelerinin en yaygın belirtilerinin karın ağrısı, mide bulantısı, kusma, ishal ve bazı durumlarda da ateş olduğunu paylaşan Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Melih Özel, “Daha şiddetli zehirlenmelerde ise kanlı ishal, nörolojik belirtiler, kas güçsüzlükleri, denge bozuklukları ve yaygın kas ağrıları görülebiliyor. Hafif belirtilerde birden fazla kez 1-2 günde tabiatıyla geçen gıda zehirlenmeleri, bazen de kötü seyredip tedavi gereksinimiyle doktora başvurmayı gerektirebilir” diye konuştu.

Prof. Dr. Melih Özel, gıda zehirlenmelerine karşı alınabilecek tedbirleri şöyle sıraladı: 

1- ÇAPRAZ BULAŞI ÖNLEMEK İÇİN AYRI TUTUN

Hazır besinleri çiğ yiyeceklerden ayrı tutun. Et ve hayvansal besinlerin hazırlanmasında kullandığınız yüzeylerin cam ya da seramik olması tahta olmasından daha yeterlidir. Tahtaları unlu mamuller ile sebzelerin hazırlanmasında tercih edebilirsiniz. Çapraz bulaşı yani zararlı mikroorganizmaların bir yüzeyden başka bir yüzeye geçmesini önlemek için de hem alışveriş sırasında hem de yiyecek ve içecekleri saklarken, hatta yemek yapmak için hazırlarken kümes hayvanları, balık ve kabuklu deniz hayvanları gibi çiğ etleri zerzevat ve meyvelerden uzak tutun. 

2- 20 SANİYE KURALINI UYGULAYIN

Evde gıda zehirlenmesini önlemek için hepimizin alabileceği en kolay ve etkili yol ellerimizi iyi yıkamak. Yiyeceklere el sürmeden ve hazırlık işine başlamadan önce ellerinizi ılık su ve sabunla en az 20 saniye müddetle yıkayın. Benzer şekilde mutfak eşyaları ile gıda hazırlama yüzeylerinin de temiz ve denetimli olması önemli. Bulaşıkların, kesme tahtalarının ve yemek hazırlamak için kullanılan diğer yüzeylerin sıcak, sabunlu suyla yıkanması uygundur.

3- PİŞİRME KURALLARINI CİDDİYE ALIN

Yiyecekleri hazırlarken pişirme kurallarına sıkıca uyun, hazırladığınız yemeklere göre uygun sıcaklıkları doğru seçtiğinizden emin olun ve gereğince pişmelerini sağlayın.

4- BESİNLERİ ÇÖZDÜRDÜKTEN SONRA YENİDEN DONDURMAYIN

Bozulabilecek besinleri hızlıca soğutun ya da dondurun. Dondurulmuş yiyecekleri çözerken oda sıcaklığında bekletmek yerine, buzdolabını kullanın. Ya da fırınların “buz çözme” seçeneğini kullanarak çözdürün ve sonrasında hemen pişirin. Ayıca, dondurulmuş besinleri çözüldükten sonra asla yeniden dondurmayın.

5- EMİN DEĞİLSENİZ ASLA TÜKETMEYİN

Eğer besinin güvenli bir şekilde saklanıp hazırlandığından, hijyen kurallarına uygun servis edildiğinden emin değilseniz asla tüketmeyin. Oda sıcaklığında çok uzun süre kalan yiyeceklerin, pişirilseler bile bakteri veya toksinler içerebileceğini aklınızdan çıkarmayın.

6- RİSKLİ GRUPTAYSANIZ DAHA DİKKATLİ DAVRANIN

Küçük bebek ve çocuklar, ileri yaşta olanlar ve gebeler yani gastrointestinal direnç açısından risk taşıyan bireyler çiğ ya da az pişmiş beyaz ve kırmızı et tüketirken çok daha dikkatli olmalı. Pastörize edilmemiş meyve suları, süt ve süt ürünleri de kesinlikle bu kapsamda değerlendirilmeli.