TUSAŞ Genel Müdürü Demiroğlu, KAAN’ın teslimat tarihi, Blok-10 üretim süreci, projenin mümkün ortakları ve ulusal uçağın Amerikan F-22’den üstünlükleri hakkında çarpıcı ifadeler kullandı. Demiroğlu, en az 100 adedi Türk Hava Kuvvetleri’ne olmak üzere ilk etapta 250-300 adet KAAN üretmeyi tasarladıklarını açıkladı. İşte Mehmet Demiroğlu’nun sözlerinden önemli satır başları;BİZ BU MOTORU KESİNLİKLE YAPACAĞIZ KAAN ve HÜRJET’te Amerikan menşeili motorlu kullanıyoruz. Ülkeler arasındaki ilişkiler elbet bizi de etkiliyor. F-16 alımı sürecindeki gelişmeler bizi olumlu yönde etkileyecektir diye umut ediyoruz. Ama gerek muhtemel ambargolara karşı gerekse de bizim kendi eserlerimizi geliştirmenin bir gereği olarak motor konusunda TRMotor ve TEI şirketlerimizde ilgili çalışmaları yapıyoruz. Şu anda KAAN motoru, TEI ve TRMotor iştirakiyle epey merhale kat etmiş vaziyette devam ediyor. Hedefimiz 2030’ların başında 5. ve 6. nesil uçağı destekleyecek bir motorla KAAN’ı üretmeye devam etmektir. Ambargolar konusunda çok fazla yorum yapmaya gerek yok, inşallah o denli bir şey olmaz. Olursa da biz yine kendi önlemlerimizi alarak kendi eserlerimizi yapmaya devam edeceğiz. Biz bu motoru yaparız. Bunu yapmak kolay demiyorum. Ama TRMotor ve TEI’deki arkadaşlardan kime sorsanız ‘bunu yaparız’ diyeceklerdir, ki ben de o denli diyorum, yapacağız. Biz dünyada 5. nesil savaş uçağı üreten 4 ülkeden biriyiz. ASIL KAAN UÇUŞLARI 2025 YILINDA KAAN’da Blok-10 dediğimiz ilk teslimatı içeren model 2025’te ortaya çıkacak. Bu uzun bir yolculuk. İlk versiyona koyacağınız alt sistemlerin niteliğine göre testiniz ve uçuş zarflarınız değişecektir. Bu tahminen 2030’ların sonuna kadar devam edecek bir geliştirme yolculuğu. ‘Blok’ yaklaşımıyla yol alıyoruz. Şunu yapmak istemiyoruz; bütün her şeyiyle bitirelim KAAN’ı ve o denli teslim edelim. Hayır. Şu anda Hava Kuvvetlerimizin kullanabileceği, envanterdeki uçaklardan daha iyi olmak kuralıyla, getirdiğimiz ilk basamakta teslimatı yapacağız. Biz buna KAAN Blok-10 diyoruz. KAAN’ın ilk deneme uçuşları devam ediyor. Esas test uçuşu 2025’te başlayacak. Bu uçuşlar 2028’e kadar, hatta sonrasında da devam edecektir. İlk uçuştan sonra 5 yıl içerisinde teslimat etabına getirebilmek gerçekten zorlayıcı bir süreç. 2028’de 20 KAAN teslimatı hedefliyoruz. Aksaklıklar çıkıyor mu, çıkacak, hepsini çözeceğiz. 2028 hedefimiz sürüyor. Şu an itibariyle ‘geciktik’ diyebileceğimiz bir aksaklığımız yok. Ama ‘olmaz’ da diyemeyiz. İnşallah 2028 yılının sonuna doğru KAAN teslimatını görürüz. İLK ETAPTA 150 UÇAK İHRAÇ EDİLİR Blok-10 ve sonrasındaki KAAN modeli arasındaki farklar kapalı bilgi kapsamına giriyor, açıklayamam.
Ama şunu söyleyebilirim. İlk teslimattaki uçaklar envanterde bulunan uçaklardan çok daha iyi olacak: Görünmezlik, hız, radar bakımından. AESA radarlı olacak, 100 kilometrenin üzerinde görüş sağlıyor. Bu arada, geliştirdiğimiz teknolojileri, envanterimizdeki uçaklara da uyguluyoruz. F-16’lara AESA radarı takıyoruz ama KAAN’ınki elbette çok daha büyük ve çok daha uzun aralıklı olacak. ROKETSAN, SAGE ve diğer firmaların geliştirmiş olduğu mühimmatları isterlere ve değer sırasına göre KAAN’a entegre ediyor olacağız. Her bir blokta KAAN’ın kabiliyetleri artacak. Bu şekilde üretime devam edeceğiz. İlk etapta Türk Hava Kuvvetleri için 100 adedin üzerinde KAAN üretimi yapmayı planlıyoruz. En az bu kadar bir sayıyı da dost ve müttefik ülkeler için üretmeyi hedefliyoruz. Şu anda KAAN’la önemli olarak ilgilenen ülkeler var. Onlarla birlikte çalışarak onların da ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde, onlar için 150 adet KAAN şeklinde sayı versem herhalde hata yapmış olmam. İlerleyen yıllarda öncelikle kendi Hava Kuvvetlerimizin ihtiyaçlarını karşılamak şartıyla toplamda 250-300 arasında bir üretim planlıyoruz diyebilirim. KAAN’IN ORTAKLARI YAKINDA RESMİYET KAZANIR KAAN’a 4-5 ülkeden önemli bir ilgi var. Bu ilgi ilk uçuştan sonra daha da görünür hale geldi. Suudi Arabistan Savunma Bakanı Halid bin Selman’ın TUSAŞ’a gelmesi, projelerimizle ve özellikle KAAN’la önemli olarak ayrıntılı ilgilenmesi bunun bir göstergesi. KAAN’la bu şekilde ilgilenen başka ülkelerimiz de var. Ama projeye hangi düzeyde ve ne zaman katılacaklar konusu biraz daha çalışma gerektiriyor. Biz şuna eminiz ki KAAN bizim coğrafyamızın projesi haline geldi, geliyor. Çok uzak olmayan bir zaman içerisinde, tahminen bu yıl, tahminen de gelecek yıl KAAN projesine resmî iştirakleri göreceğimizi düşünüyorum. KAAN ile Amerikan F-22 sık sık karşılaştırılıyor. 30 yıllık bir geçmişi bulunan F-22 yapıldığı periyodun en iyi teknolojilerini barındırıyordu. Ancak 30 yılda dünya çok değişti. Elektronik alt sistemler, elektronik harp sistemleri çok gelişti ve radarlar da çok gelişti. Birebir karşılaştırma yapmak çok zor, zira ABD F-22’yi satmıyor hiçbir yere…
Hiçbir bilgi yok. Ama bizim KAAN’ımız en az o kadar olacak. Hatta bazı özellikleri daha da iyi olacak. Bu özelliklerin de hangileri olduğu önümüzdeki devirde kamuoyuyla paylaşılır. Bunlardan bir tanesi radarlar diyebilirim.
Göreceğiz. ‘6. KUŞAK’TA İLK SIRADA BİZ OLACAĞIZ 6. nesil konsepte KAAN’la devam edeceğiz. Zira KAAN buna uygun olarak tasarlandı. 6. nesil uçağın en önemli özelliği nedir diye sorsak, beşerli ve insansız sistemlerin birbiriyle konuştuğu, insansız sistemlerin KAAN tarafından komuta edildiği, veri ve sensör füzyonu dediğimiz teknolojilerin kullanıldığı, network üzerinde çalışan, birbirleriyle yapay zeka tabanlı iletişim kuran, karar verebilen, beşere mümkün olduğu kadar az ihtiyaç duyan ama gerektiği yerde komuta-kontrolü bırakan bir sistem olarak ortaya çıkıyor. Şu anda 6. nesil tam da tanımlanmış değil temelinde. Bu konu Halid bin Selman’ın ziyareti sırasında da gündeme geldi. Başpilotumuz Barbaros Demirbaş “Biz bu konuda lideriz” diye bir cümle sarf etti. Prens de bunun nasıl olabildiğini sorunca, şunu dedi: Bizim şu anda ANKA-3’ümüz var, KIZILELMA’mız var, KAAN’ımız var, Süper Şimşek’imiz var, 6. nesil asset’lerimiz var. Bunlar o denli her ülkede yok. Biz 6. nesli şu anda simülasyon üzerinde çalışmaya başladık bile. Dolayısıyla bir bu konuda da liderliğe oynadığımıza inanıyoruz. Önce başladık, hızlı çalışacağız ve 6. nesil konusunda dünyada ilk 3’ten biri katiyen biz olacağız ama tahminen de birinci sırada olacağız. Onu da göreceğiz daima birlikte.
13:13
