Teknopark Ankara’da faaliyet gösteren ARTI Endüstriyel Elektronik, savunma ve endüstriyel elektronik sistemleri için geliştirdiği özel dizaynların seri üretim, teknik destek, tamir ve bakımını gerçekleştiriyor.
ARTI, sahip olduğu bu yeteneklerle savunma endüstrisindeki ulusallaştırma projelerine katkı sağlıyor.
Üretim ve Teknik Servis Müdürü Aslı Büşra Demirbaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 10 yılı aşkın müddettir bu görevi üstelendiğini, şirketin de 1995 yılından bu yana AR-GE tabanlı olarak güç elektroniği tahlilleri ürettiğini söyledi. Demirbaş, bu kapsamda güç dağıtım üniteleri, batarya yönetim sistemleri, güç elektroniği, baskılı devre kartı tasarımı, şematik tasarımı, yazılım tasarımı ve mekanik tasarım alanlarında aktif olarak rol oynadıklarını, tüm dizaynların üretimini de kendi bünyelerinde yaptıklarını ifade etti.
Bu faaliyetleri 40’ı aşkın çalışanla gerçekleştirdiklerini anlatan Demirbaş, ulusallaştırma projeleri ve ülkenin refahını yükseltecek olan ürünleri geliştirmeye çok istekli olduklarını vurguladı.
Özellikle savunma endüstrisine çalışan alt yüklenicilerde bu şuurun olması gerektiğini dile getiren Demirbaş, şöyle konuştu:
“Hepimiz vatanımız ve milletimiz için bir şeyler gerçekleştiriyoruz. Son olarak ASELSAN’dan gelen bir eserle ilgili çalışma yaptık. Ulusallaştırma çalışmaları kapsamında yurtdışından alınan bir eserin yurtdışı kaynaklarının tükenmesi durumunda alternatif olarak değerlendirilmiştir. Bu eserle ilgili dizaynlar tamamlandıktan sonra eserin üretimi yani elektronik kart dizgisi, elektronik kart testi ve mekanik montaj kısımları üretim kısmımızda gerçekleştirmektedir. Ulusallaştırılmış bir ürün olduğu için seri üretim sınırının da yoğunluğu göz önünde alınarak tasarım aktiviteleri gerçekleştirilmiştir. Bu tasarım aktivitelerinde seri üretim süratimizi ayarlayabilmek ve arttırabilmek, verimimizi arttırabilmek amacıyla test sistemi oluşturarak seri üretim tarafımızı da canlandırdık ve yükselttik.”
Demirbaş, 2 prototipin ardından 8 adet teslimat tamamladıklarını, önümüzdeki aylarda bunlara 30 adet daha ekleneceğini ve 2025 yılındaki 125 adet teslimat gerçekleştireceklerini aktardı.
YENİ TEKNOLOJİLERLE DAHA GELİŞMİŞ ÇÖZÜM
Tasarım ve AR-GE Mühendisi Selim Enes Yolalan da ulusallaştırma için Mart 2022’de ünite teklifine çıkıldığını söyledi.
Bu mevzudaki gereksinimin farkında olduklarını vurgulayan Yolalan, şunları kaydetti:
“Daha önce ABD menşeli firmadan alınan bir ürün. Daha sonra makul ambargolar nedeniyle alınamamaya başlandı. Bu da yerlileştirme için büyük bir imkan sağladı bize. Gelen teklif doğrultusunda gerekli çalışmalarımızı yaptık. Daha sonra kabul basamağına eriştik. Ön dizaynla birlikte prototip üretim için hazırlıklara başlamış olduk.
18-33 volt giriş gerilim aralığında 775 ile 1000 volt arasında bir çıkış gerilimi isteniyordu. Bu süre 42 milisaniye gibi önemli kısa bir süre. Bu süreyi elde etmek için başlarda çok daha alışık olmadığımız komponentler kullanmaya başladık. Bu bize güç elektroniği alanındaki deneyimlerimizi kullanarak yeni deneyimler edinmeyi sağladı. Yurt dışındaki benzer ürünleri de inceleyerek kendimize yeni özellikler, teknolojiler katmaya başardık. Daha sonrasında nominal tansiyonda 26 milisaniye gibi önemli bir süre elde ettik. Yurt dışına kıyasla yüzde 50’ye yakın daha hızlı şarj mühletine ulaştık”
Geliştirdikleri tahlilin ASELSAN’ın ENGEREK sisteminde kapasitör şarj güç kaynağı görevi gördüğünü anlatan Yolalan, “Lazer güdümlü mühimmatların ateşlenmesinde kullanılırken, mühimmatların maksadını bulması için sahada bir operatör tarafından komuta edilmesi gerekiyor. O lazerin ateşlenmesi için de bu güç kaynağına ihtiyaç var. 1000 volt gibi bir düzeyde lazer ateşlenmesi yapılıyor. Bu belli dönemlerle hızlı şekilde yapıldığından ötürü da mühimmatın maksadına ulaşılması sağlanıyor.” dedi.
Ürün için bir yıl gibi bir tasarım etabı yürüttüklerini anlatan Yolalan, daha sonra 6 ay kadar kalifikasyon, sıcaklık, titreşim gibi askeri standartlara yönelik testleri geçtiklerini belirtti.
DAHA YÜKSEK PERFORMANS, DAHA DÜŞÜK MALİYET
Muadil eserden çok daha küçük hacme sahip bir çözüm geliştirdiklerine işaret eden Yolalan, buna karşın hala kullanılan bir sistemde yer aldığı için hacmi küçültme yoluna gitmediklerini belirtti. Yolalan, “Mekaniğin içi ısı atımı olarak daha rahat bir düzeyde olduğundan sıcaklıkla ilgili sorunlar hiç yaşanmadı. Şarj süresi olarak çok daha iyi bir düzeyde olduğumuz için farklı alanlarda, değişik dizaynlarda da kullanılma imkanı mevcut. Yerlileştirdiğimiz eserin şarj düzeyi gözü açıp kapamadan çok daha hızlı bir sürede ve yüzde 50’ye yakın daha yüksek süratte.” diye konuştu.
Millileştirmedeki önemli amaçlardan birinin yüksek katma paha elde etmek olduğunu vurgulayan Yolalan, bunun yanında eserin ülke içinde daha uygun fiyatlara son kullanıcıya teslim edilmesinin amaçlandığını söyledi. Yolalan, yerlileştirilen ürün sayesinde yüzde 60’a yakın maliyet avantajı sağlandığını bildirdi.
Selim Enes Yolalan, bundan sonraki maksatlarına ilişkin şu bilgileri verdi:
“Bu, bir platforma özel geliştirdiğimiz bir ürün. Bunu daha iyi bir teknolojiyle raf ürünü haline getirerek farklı platformlara da entegre etmeyi hedefliyoruz. Şu an bu mekanik montajı yapılan bir ürün. Konnektör yardımı ile birlikte enerji transferi sağlanıyor. Bunun daha sonra modül haline getirilerek PCB tipi kart üzerine lehimlenerek de kullanımını hedeflemekteyiz. Raf ürünü olarak da ülkemize bir katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Bu şekil ulusallaştırmaların her zaman ülkemizde daha aktif rol alması gerektiğini düşünüyorum. Bunun sadece ambargolarla kalmaması, halihazırda alınan muadil eserlere yönelik benzer çalışmaların yapılmasını, böylelikle ülkemize yeni katma pahalar katılmasını desteklemekteyiz.”
17:11
