“Aile Yılına” Acil Eylem Planı: 3 Çocuğa, Genç Evliliğe ve Çalışan Kadına Doğum Teşviki, Sezaryene İse Kısıtlama Geliyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

2025’i “Aile Yılı” ilan ettiklerini ifade eden Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın kabine toplantısında verdiği talimatlar doğrultusunda yeni oluşturulan Nüfus Politikaları Kurulu (NPK) 9 Ocak’ta toplanacak. Toplantıda doğurganlığın artırılması, en az 3 çocuk siyasetinin hayata geçirilmesi, gençlerin erken yaşta evlenmelerinin teşviki, çalışan kadınların anne olmaya özendirilmelerini içeren sosyoekonomik düzenlemeler için Acil Eylem Planı hazırlanması gündemde olacak.

ANKA’dan Zülfikar Doğan‘ın haberine göre, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) en son açıkladığı 2023 Nüfus İstatistiklerine göre AKP’nin iktidara geldiği 2002’de 2,38 olan doğurganlık hızı 1,51’e, 1,5 olan nüfus artış hızı ise 0,11’e geriledi. Bu veriler uluslararası ölçütler ve bilimsel standartlarla nüfusun yenilenmesi açısından en az 2 olması gereken doğurganlık ve 1-3 arasında olması gereken nüfus artış hızının çok gerisinde ve risk göstergesi.

Genç nüfusla övünme dönemi bitiyor

Avrupa’nın en genç nüfusuna sahip olan Türkiye’de nüfusun hem azaldığını hem de hızla yaşlandığını gösteren datalarla, 2023 sonunda yüzde 10,2 olan 65 ve üstü yaştakilerin toplam nüfus içindeki oranı, 2030’da yüzde 16,3’e, 2060’ta ikiye katlanarak yüzde 22,6’ya yükselecek. 2023’te 85 milyon 372 bin 377 kişi olan Türkiye nüfusunun, 2030 yılında 88 milyon 188 bin 221 kişiye ulaştıktan sonra 2050’li yılların ortalarından itibaren azalışa geçeceği, 2100 yılında 77 milyon kişinin altına ineceği öngörülüyor.

ANKA Haber Ajansı’nın Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı kaynaklarından edindiği bilgilere göre sosyoekonomik göstergelerde ortaya çıkan tablo ve yapılan sunumlar sonrası ilk aşamada Nüfus Politikaları Kurulu ile Aile Enstitüsü kurulması kararlaştırıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 25 Aralık’ta yayınlanan kararıyla kurulan Nüfus Politikaları Kurulu; ‘Düşük Doğurganlığın sebep ve sonuçlarını araştırmak ve Eylem Planı hazırlamakla’ görevli.

9 Ocak’ta Cevdet Yılmaz başkanlığında toplantı

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kabine toplantısında çalışmalara hemen başlanmasını istemesi üzerine Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz Başkanlığındaki heyetin ilk toplantısını 9 Ocak’ta yapması kararlaştırıldı. İlk toplantıda Acil Eylem Planı çalışmaları yanında heyet üyesi bakanların ekonomik ve sosyal alanda yapılacak düzenleme hazırlıklarını başlatması bekleniyor. Cumhurbaşkanı kararı uyarınca 6 ayda bir toplanacak konseyin hazırlayacağı Acil Eylem Planı haziran toplantısına yetiştirilecek ve Erdoğan tarafından kamuoyuna açıklanacak.

Davutoğlu’nun bebeklere çeyrek altın desteği doğurganlığı artırmıştı

2015’te dönemin AKP Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun açıkladığı eylem planında aileler için 3 çocuk teşviki uygulamaya konulmuştu. İlk çocuğa 1 çeyrek, ikinci çocuğa 1,5 çeyrek ve üçüncü çocuğa 2 çeyrek altın karşılığı doğum parası kampanyası ile doğum belgesi üzerinden 300, 400, 600 TL ödeme desteği devreye girdi.

Ayrıca genç evliliği teşvik için ‘çeyiz kredisi, düşük faizli konut kredisi’, evlenmeye karar veren üniversiteli genç çiftlere Kredi Yurtlar Kurumu (KYK) yurtlarında ücretsiz aile odası, yeme-içme ve eğitim desteği uygulamaya konuldu. Bu takviyelerle 2015’te nüfus artış hızı 1,7, doğurganlık hızı 2,1 oldu.

Ailelerin sefaleti ekonomi siyasetlerinin sonucu

Ancak ekonomik şartların ağırlaşması, yüksek enflasyon, düşük maaş zamları, genç işsizlikteki artışı beraberinde getirirken, TÜİK’in resmi bilgileriyle evlilik oranı geriledi, boşanmalar arttı. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne (CHS) geçilen 2018 sonrası daha da ağırlaşan ekonomik kriz şartlarının gerek nüfus artışı gerekse doğurganlık suratında sert düşüşlere yol açtığı resmi verilere de yansıdı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan her ne kadar ‘en az 3 çocuk’ telaffuzunun haklılığının nüfus artışı ve doğurganlık suratındaki keskin düşüşle teyit edildiğini söylese de gelinen bu nokta, şahsen iktidarın uyguladığı ekonomik siyasetlerin sonucu. Hakikaten milyonlarca asgari ücretli, memur, işçi bu yıl yine enflasyonun altındaki maaş ve ücret artışlarıyla açlık-yoksulluk sınırında fiyatlara mecbur edildi.

Türkiye’de milyonlarca çocuğun yeterli beslenemediği, milyonlarca haneye haftada iki kez et, tavuk ya da balığın girmediği, milyonlarca çocuğun ‘derin açlık’ yaşadığı TÜİK’in resmi verilerine yansırken, ailelerden 3 çocuk istemenin ekonomik şartlarla bağdaşmadığı çok açık.

10 yıl sonra 3 çocuğa ve genç evliliğe teşvik geri geliyor

Kulislere yansıyan Eylem Planı hazırlıklarına göre, 2015’te uygulanan teşvik ve destek siyasetlerinin güncellenerek devreye koyulması gündemde. Ailelere üç çocuğa kadar doğumlar için yeni mali teşvik paketleri üzerinde durulurken, kamu çalışanlarının doğum ve çocuk yardımlarının, kreş takviyesinin artırılması, kreş imkanı yoksa nakdî katkı sağlanması yönünde hazırlıklar yapılıyor.

Genç evliliği desteklemek için kurulan Aile ve Gençlik Fonunun 48 ay vadeli 150 bin liralık evlilik kredisi fiyatının 200-250 bin liraya, vadenin 60 aya çıkarılması ve başlatılan pilot uygulamanın ülke geneline yayılması planlanıyor. Çalışma hayatında kadın istihdamını artıracak teşvikler yanında çalışan kadınların doğum yapmasını özendirmek için de ücretli doğum izninin 1 yıla, yeni doğum yapmış çalışan annelere işine geri dönme garantisiyle 1,5 yıla kadar da ücretsiz doğum izni üzerinde duruluyor.

Ailelerde eş dayanışması için babalara 6 ay ücretli dilediği takdirde 6 ay ücretsiz doğum izni gündemdeki teşvikler arasında. Doğurganlık hızının düşmesinde geç yaşta evlilik ve ileri yaşta sezaryenle doğumun önemli bir etken olduğu, doğumların yüzde 60’ının sezaryenle gerçekleştiği gündeme getirilerek, sezaryen doğuma ek kısıtlamalar, zorlayıcı kurallar getirilmesi tartışılan başlıklar arasında.

Şimşek para yok derse endişesi

Ancak Eylem Planı hazırlıklarından en büyük handikap bütçe imkanları. 2025 bütçesi hazırlanırken gündemde olmayan Aile Yılı ve söz konusu teşvik ve takviyeler için bütçede ödenek ayrılmış değil. Bu nedenle hazirana kadar tamamlanması hedeflenen eylem planının mali boyutu için Hazine ve Maliye Bakanlığının yaklaşımı önemli. Kaynak yaratmaya yönelik ek bir hazırlık yapılması söz konusu.

Emekli Yılı ilan edilen 2024’te Hazine ve Maliye Bakanlığı gerek emeklilerin maaş artırımlarında gerek bayram ikramiyelerinde eli sıkı davrandı. Aile Yılı’nda da aynı tavır sergilenirse, hazırlanacak Eylem Planı’ndaki pek çok destek ve teşvik vaadi hayata geçemeyebilir. Bir başka açmaz ise özel bölümün çalışan kadınlara doğum destekleri, iş teminatlı ücretli-ücretsiz doğum izni düzenlemelerine istihdam yükü ve ek maliyetler gerekçesiyle kadın çalışanları işten çıkartarak karşılık vermesi endişesi.

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika 

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber