ANKA
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Kararında Kararname’nin bazı hususlarının iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle dava açmıştı.
Anayasa Mahkemesi’nin davaya ilişkin verdiği gerekçeli karar, Resmi Gazetede yayınlandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın rektör ataması ters bulundu
Yüksek Mahkeme, bazı hususları iptal ederken, KHK’ların niteliğine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Münasebette, şöyle denildi:
”KHK Anayasa’ya uygunluk kontrolü, kanunların kontrolünden farklıdır. Anayasa’nın 11. hususunda ‘Kanunlar Anayasa’ya alışılmamış olamaz.’ denilmektedir. Bu nedenle kanunların kontrolünde, onların sadece Anayasa kurallarına uygun olup olmadığı tespit edilir. KHK’lar ise konu, amaç, kapsam ve unsurları istikametinden hem dayandıkları yetki kanununa hem de Anayasa’ya uygun olmak zorundadır.
Anayasa’nın mülga 91. hususunda kimi hususların KHK’larla düzenlenmesi yasaklanmıştır. Aynı şekilde Anayasa’nın mülga 163. unsurunda de Bakanlar Konseyine KHK ile bütçede değişiklik yapmak yetkisi verilemeyeceği belirtilmiştir. Bu kurallar uyarınca Türkiye Büyük Millet Meclisi, Bakanlar Şurasına lakin KHK ile düzenlenmesi yasaklanmış alana girmeyen bahislerde KHK çıkarma yetkisi verebilir.
Bu prestijle Anayasa’ya uygunluk kontrolü yapılırken konu, amaç, kapsam ve prensipleri istikametinden dayandıkları yetki kanununa uygun olmadığı ya da yasak alana giren bir hususta düzenleme yaptığının tespit edilmesi durumunda KHK kuralının Anayasa’nın mülga 91. hususu uyarınca iptali gerekecektir. KHK kuralının Anayasa’nın mülga 91. hususu tarafından kontrolü yapılırken belirtilen konular bakımından öncelik-sonralık münasebeti bulunmamaktadır. Belirtilen konulardan rastgele biri istikametinden karşıtlığın tespit edilmesi KHK kuralını Anayasa’ya karşıt kılacaktır.
Öte yandan, yargısal kontrolde bir KHK’nın mülga 91. husustaki ölçütler istikametinden Anayasa’ya uygun bulunması onun anayasallık kontrolünün tamamlanması için kâfi değildir. Öbür bir tabirle mülga 91. unsurdaki ölçütler istikametinden Anayasa’ya uygun bulunan KHK’ların aynı kontrolde içerik prestijiyle da Anayasa’ya uygun olup olmadığının ayrıyeten saptanması gerekir.”
03:38
