Antarktika’nın Gizemi Çözülüyor: Buzları Kaldırdılar, Dev Kıta Ortaya Çıktı

İngiliz Antarktika Araştırmaları (BAS) liderliğindeki uluslararası bilim insanları, Antarktika’nın buzul örtüsünün altındaki görüntünün şimdiye kadar oluşturulmuş en detaylı haritasını tamamladı. Bedmap3 olarak isimlendirilen bu çalışma, 60 yılı aşkın araştırma bilgilerini bir araya getirerek, kıtanın daha önce görülmeyen kısımlarını gözler önüne seriyor.

Uçaklar, uydular, gemiler ve köpekli kızaklar tarafından elde edilen datalarla hazırlanan harita, Antarktika’nın 27 milyon kilometrekarelik buzul örtüsünün altındaki gizli dağları ve derin kanyonları net bir şekilde ortaya koyuyor. Scientific Veri mecmuasında yayınlanan haritayla birlikte, kıtanın en kalın buzlarının yerleri de gün yüzüne çıktı. Eski verilere göre Adélie Land’deki Astrolabe Havzası’nda olduğu tahmin edilen en kalın buz, yapılan yeni yorumlamalarla Wilkes Land’deki bir kanyona kaydırıldı. Buradaki buz, 4.757 metre kalınlığında, yani Birleşik Krallık’taki Shard gökdeleninin 15 katından daha yüksek.

ANTARKTİKA’NIN ISINAN İKLİME TEPKİSİ

Bedmap3 haritası, bilim insanlarının Antarktika’nın buz katmanı ile yatak arasındaki etkileşimleri incelemelerine olanak tanıyacak önemli bir araç haline gelmiş durumda. Bu yeni harita, sıcaklıkların arttığı bir ortamda, buz katmanının nasıl hareket edeceğine dair daha iyi kestirimler yapılabilmesini sağlayacak. BAS’ta buzul bilimci Dr. Hamish Pritchard, haritanın, buzun kıta boyunca nasıl hareket ettiğini ve kıtanın iç yapısının buzun akışını nasıl etkilediğini anlamalarına yardımcı olacağını belirtiyor.

GELİŞTİRİLMİŞ HARİTA YÖNTEMLERİ

Bedmap3, 2001’de başlatılan ve Antarktika’nın kaya yatağını haritalama gayesini taşıyan çalışmaların üçüncü ve en gelişmiş girişimi olarak dikkat çekiyor. Yeni harita, önceki bilgilerin iki katından fazla veri içeriyor ve 500 metre aralıklarla işlenmiş veri noktalarına sahip. Bu sayede, Doğu Antarktika, Güney Kutbu etrafı, Antarktika Yarımadası ve Batı Antarktika kıyıları gibi bölgelerdeki büyük bilgi boşlukları dolduruldu. Ayrıca, derin vadiler ve kayalık dağlar gibi daha önce gereğince haritalanmamış alanlar da daha doğru şekilde temsil ediliyor.

Yeni uydu verileri, buz katmanının yüksekliği ve formu ile kıtanın kenarındaki yüzen buz raflarının kalınlığını daha doğru bir şekilde kaydetti. Bu veriler ayrıca, buzun okyanusla buluştuğu ve yüzeye çıkmaya başladığı karaya oturma sınırlarının daha kapsamlı bir şekilde görünmesini sağladı.

Haritayla elde edilen bazı ilginç istatistikler ise şunlar:

Antarktika’nın toplam buz hacmi (buz rafları dahil): 27,17 milyon km³

Antarktika’nın toplam alanı (buz sahanlıkları dahil): 13,63 milyon km²

Antarktika buzunun ortalama kalınlığı (buz rafları dahil): 1.948 m (buz rafları hariç: 2.148 m)

Bütün buzların erimesi durumunda küresel deniz seviyesinde beklenen artış: 58 metre

BAS’ta haritalama uzmanı Peter Fretwell, “Bedmap3, Antarktika Buz Tabakası’nın daha önce düşündüğümüzden daha kalın ve daha büyük bir hacme sahip olduğunu gösteriyor. Bu, kıtanın kenarlarına sıcak okyanus suyunun girmesiyle erime riskinin arttığını gösteriyor. Yani, Antarktika’nın daha savunmasız olduğunu söylemek mümkün” diyor.

Bu yeni harita, Antarktika’daki buzulların gelecekteki davranışlarını daha iyi anlayabilmemiz için önemli bir adım olarak öne çıkıyor.