CNN’in aktardığına göre yürütülen bir çalışmada, vejetaryen ve vegan beslenme sistemlerinin kanser ve kalp- damar hastalıkları gibi hayatı tehdit eden rahatsızlıkların tehlikesini önemli ölçüde azalttığı; hatta erken ölümü bile önleyebildiği bulundu.
Araştırmacıların yaptığı şemsiye bir çalışmada şimdiye kadar yürütülen büyük bir ölçüde araştırma incelenmiş. Geçtiğimiz ay PLOS bülteninde yayımlanan çalışmada bilim insanlarından oluşan uluslararası bir araştırma kadrosu (aralarında Stanford Üniversitesi ve Cambridge Üniversitesinde çalışanlar da var), bitki tabanlı beslenme halleri üzerine 20 yılı aşkın müddettir yürütülmüş araştırmalara bakmışlar.
Populer Science Türkçe’nin aktardığına göre CNN’e konuşan makalenin baş yazarı ve İtalya’daki Scuola Superiore Sant’Anna üniversitesinde yüksek lisans öğrencisi olan Angelo Capodici, araştırmacıların bunu yaparken bitkiye dayalı sağlıklı beslenme nizamlarının “karaciğer, kolon, pankreas, akciğer, prostat, mesane, cilt, böbrek ve Hodgkin dışı lenfoma” gibi kanserlere ek olarak kalp hastalıklarına karşı da önemli ölçüde “koruyucu bir etki” sağladığını belirlediğini söylüyor. Çalışma ayrıca vejetaryenlik ve veganlığın metabolik hastalık ve diyabet görülme sıklığını da azalttığını gösteriyor. Bu hastalıkların her ikisi de ömrün kısalmasına ve yaşam kalitesinin düşmesine katkıda bulunabiliyor.
Araştırmaya göre hastalığa karşı koruyan bu etkiler, sağlığa sunduğu diğer yararların yanısıra kolesterol ve tansiyonun, kan şekerinin ve iltihaplanmanın düşmesi gibi etkenlerin sonucu gibi görünüyor. Araştırma bütünüyle değerlendirildiğinde, et eserlerinin ve işlenmiş besinlere verilen ehemmiyetin tam ve bitki tabanlı besinler (sebzeler, meyveler, tam tahıllar, kabuklu yemişler ve tohumlar, baklagiller vb.) lehine azaltılmasının genellikle uzun vadeli insan sağlığı için olumlu bir hareket olduğuna yönelik giderek artan fikir birliğine yeni bulgular ekliyor.
Bununla birlikte önemli bir uyarı da var: Bütün vegan veya vejetaryen beslenme biçimleri olumlu sonuçlar sunmuyor.
Sonuçta şekerli beyaz ekmekten patates cipslerine, şekerlemelere ve hatta Oreo’lara kadar bir sürü abur cubur, işlenmiş gıda teknik olarak vegan şeklinde düşünülüyor. Lakin bu gibi işlenmiş besinler uzun vadeli sağlığa katiyetle katkı sunmuyor ve çalışmanın eş yazarı, İtalya IRCCS Nörolojik Bilimler Enstitüsünde hipofiz ünitesi tıbbi yöneticisi olan Federica Guaraldi’nin CNN’e aktardığına göre abur cubur odaklı vegan veya vejetaryen beslenme nizamları olanlar büyük ihtimalle tam, işlenmemiş, bitkisel besinler tüketen eşdüzey şahıslarla aynı faydayı görmeyecek.
“Meyve suları, rafine tahıllar, patates cipsleri ve hatta gazlı içecekler gibi sıhhatsiz bitkisel besinlerin tüketimine tartı veren beslenme şekilleri”, Guaraldi’nin CNN’e söylediğine göre bitkisel tabanlı bir beslenme formunun sağlığa muhtemel yararlarını aktif biçimde ortadan kaldırabilir.
Ayrıca bazı uzmanların, daha sağlıklı bitkisel beslenme yolculuklarına çıkan kişilerin daha bütüncül sağlıklı yaşam biçimleri olabileceğini (düzenli idman yapmak, yeterli uyumak vb. gibi) öne sürdüğünü belirtmekte de yarar var. Söz konusu durum, bu son çalışmada ölçülen hastalık frenleyici tesirlere katkıda bulunuyor olabilir.
Çalışmada yer almayan ve kar amacı gütmeyen True Health Initiative kurumunun kurucusu Davit Katz, “Burada beslenmeye atfedilen şey, tahminen de kısmen diğer yaşam biçimi uygulamaları sebebiyle gerçekleşmiş olabilir” diyor CNN’e.
Fakat Katz bunun, araştırmanın doğruluğu konusunda “önemsiz bir endişe” olduğunu ekliyor.
Katz şöyle devam ediyor:
“Bitkilerin baskın olduğu beslenme kalıpları, sağlık tarafından önemli sonuçlar lehine net etkiler sunuyor. Gözlemlenen yararların bir kısmı diğer yaşam usulü uygulamalarına atfedilebilse dahi durum böyle.”
Bu şemsiye çalışmada vejetaryen veya veganlığın dışındaki herhangi bir beslenme biçimi hesaba katılmamış; yani Akdeniz diyetinden ilham alan ve balık ile ete izin verilmesine rağmen kalp ve beyin açısından geniş oranda sağlıklı olduğu düşünülen DASH ve MIND diyetleri gibi rejimler analiz dışında tutulmuş. Araştırmacıların çalışmada yazdığı üzere bu tıp bir şemsiye analiz, tabiatı itibarıyla da epey genel:
“Orijinal çalışmalarla bağlantılı önemli metodolojik kısıtlamalar yüzünden bilgilere dikkat edilmeli.”
Araştırmacılar çalışmada “dengesiz ve/veya son derece kısıtlı diyet rejimleri sebebiyle vitamin ve diğer öğelerin yetersiz alınmasıyla alakalı mümkün tehlikelere” karşı da uyarıyor; yani gerekli vitamin ve mineraller ile makrobesinlerin alımına öncelik vermeden hayvan içermeyen bir beslenme formuna girişmekten bahsediyorlar.
Günün sonunda, beslenme ve besin alımı çok kişisel bir konu. Sağlıklı ve bitki tabanlı öğünlere erişmek de herkesin para yetirebildiği bir seçenek değil; özellikle yoksulluk sınırı civarında veya altında yaşayanlar için. Lakin bu çalışmayı, tamamen bitki odaklı bir beslenme halinin yararları bakımından listeye yeni bir kazanç olarak eklemek mümkün. Şayet haftanın sadece bir veya iki günü bile olsa et yemeyebilirseniz, deneyebilirsiniz. Gezegen için iyi olduğu kadar bedeniniz için de iyi olabilir.
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
17:11
