Kayhan Karaca
Gezi Parkı davasında müebbet hapis cezasına mahkûm edilen iş insanı Osman Kavala hakkında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından açıklanan hak ihlali kararının uygulanma süreci bu hafta Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından Strasbourg’da bir kez daha ele alındı. Komite, Osman Kavala’nın “derhal serbest bırakılması” tarafındaki AİHM kararının uygulanması ve Kavala’nın Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) yaptığı kişisel başvuruların acilen incelenip karara bağlanması davetlerini bir kez daha yineledi.
Bakanlar Komitesi, bugün açıkladığı kararında, Osman Kavala evrakıyla ilgili olarak Avrupa Konseyi ile Türk hükümeti arasında son aylarda yürütülen üst seviye teknik diyaloğun “memnuniyet verici” olduğunu, son görüşmenin Ankara’da 24 Ekim 2024 tarihinde gerçekleştiğini ve bu görüşmeye katılan Avrupa Konseyi heyetinin Kavala’yı cezaevinde ziyaret ettiğini bildirdi. Komite Ankara’ya “yapıcı” olarak tanımladığı bu yaklaşımı ve Avrupa Konseyi sekretaryası ile “üst seviye teknik diyaloğu” sürdürmesi çağrısında bulundu.
Kavala için üç formül
Kararda, Avrupa Kurulu’nun, Ankara ile yürüttüğü teknik diyalog sürecinde, Kavala’nın AİHM kararları temelinde Türkiye’de yeniden yargılanıp beraat etmesini ve yeniden yargı sürecinde geçici serbest bırakılmasını usulen sağlayacak üç temel usul tespit ettiği kaydedildi.
İlk metot olarak, Kavala tarafından AYM’ye yapılan iki ferdi müracaattan birinde ihlal kararı verilip belgenin Ağır Ceza Mahkemesine geri gönderilmesi ve Ağır Ceza’nın Kavala’nın tutuksuz yargılanmasına karar vermesi gösteriliyor. Ancak AYM’nin iş yükü nedeniyle Osman Kavala’nın müracaatlarını ne zaman karara bağlayacağı bilinmiyor.
İkinci formül, AİHM gündemine bu yıl 18 Ocak’ta taşınmış ikinci Osman Kavala davasıyla temaslı. AİHM’nin bu davada Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin adil yargılanma hakkına ilişkin 6’ncı unsurunun ihlaline hükmetmesi halinde, Türkiye’de Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Hükümlü Lehine Yargılamanın Yenilenmesini düzenleyen 311’inci hususun işletilebileceği ve yeniden yargı sürecinde Ağır Ceza Mahkemesi’nin Kavala’nın tutuksuz yargılanmasına karar verebileceği belirtiliyor.
Söz konusu hususun “f” şıkkı, “Ceza kararının, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Muhafazaya Dair Kontratın veya eki protokollerin ihlâli suretiyle verildiğinin ve kararın bu karşıtlığa dayandığının, AİHM’nin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması veya ceza kararı aleyhine AİHM’ye yapılan başvuru hakkında dostça çözüm ya da tek taraflı deklarasyon sonucunda düşme kararı verilmesi. Bu hâlde yargılamanın yenilenmesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının mutlaklaştığı tarihten itibaren bir yıl içinde istenebilir” ifadelerini içeriyor.
Üçüncü sistem ise şu an AİHM tarafından görülmekte olan ikinci Kavala davasında Ankara ile Kavala’nın “Dostane Çözüm” adı verilen formülde uzlaşması. Kavala belgesinde bu formülü en hızlı yol olarak gören Avrupa Konseyi Sekretaryası, bugün açıkladığı kararında, Türk hükümetine AİHM gündemindeki ikinci Kavala kararında “dostane çözüm” formülünü “bütünüyle değerlendirme” teklifinde bulundu.
Ankara, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 39’uncu unsurunda yer alan dostça çözüm formülüne geçtiğimiz yıllarda birçok davada başvurmuştu. Bu uzlaşı formülü, bir yandan devlet hakkında AİHM’den ihlal kararı çıkmasını önlüyor, diğer yandan ve kimi durumlarda iç hukukta AİHM içtihatlarının uygulanmasını sağlayabiliyor. AİHM’de dostça çözüm formülüne ek olarak “Tek Taraflı Deklarasyon” uygulaması da bulunuyor. Bir devlet, sunduğu dostça çözüm teklifinin kurallarının davacı tarafından reddedilmesi halinde AİHM’ye başvurup müracaatın kayıttan düşürülmesini talep edebiliyor.
Kavala’nın avukatları “Ortak Prosedür” istiyor
Osman Kavala’nın avukatları tarafından Avrupa Kurulu’na iletilen tavır dokümanlarında ise AİHM kararının hâlâ uygulanmıyor olmasının, Türkiye’deki insan hakları ve sivil toplum aktivistleri arasında “AİHM’ye başvuru, insan haklarının korunması için etken olmaktan çıkıyor” şeklinde giderek artan bir algı yaratmaya başladığına dikkat çekildi. Avukatlar, Bakanlar Komitesi’ne gönderdikleri bildiride, AİHM kararı gereği Osman Kavala’nın ne zaman serbest bırakılacağı ve beraat ettirileceği konusunda Avrupa Konseyi’nin Ankara’dan net bir takvim talebinde bulunmasını istedi.
Avukatlar, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) tarafından 2023 yılında alınan bir karar temelinde, “ortak prosedür” adı verilen sürecin tetiklenmesi talebinde de bulundu. Bakanlar Komitesi, AKPM ve Avrupa Konseyi Genel Sekreteri olmak üzere üç aktörlü bu süreç, AİHM kararlarını uygulamayan bir devletle diyalog kurulması ve diyalog yoluyla Avrupa Konseyi prensiplerine uymasının sağlanmasını hedefliyor. Üçlü prosedür her üç aktör tarafından başlatılabiliyor. Bunun için Bakanlar Komitesinin üçte iki çoğunlukla, AKPM’nin oy verenlerin üçte iki, toplam üyelerinin ise üçte bir çoğunluğu ile karar vermesi gerekiyor. Genel Sekreter ise tek başına prosedürü tetikleyebiliyor.
AKPM bünyesinde bir grup parlamenter bu sürecin başlatılması için teşebbüs başlattı. Konu hakkında AKPM’nin Ocak 2025’teki genel şura toplantılarında bir karar alınabileceği belirtiliyor.
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
02:00
News
Siyaset
Siyaset
Siyaset
Siyaset
Siyaset
Siyaset
