Haksız tutukluluk ve gözaltı nedeniyle aldıkları tazminatı az bulanların yaptığı ferdi başvuruda ihlal kararı veren Anayasa Mahkemesi (AYM), bu durumlarda tazminata karar veren mahkemelerin, bağlayıcı olmasa da AYM’nin benzer müracaatlarda verdiği tazminat miktarı tablosuna göre bir karşılaştırma yapılarak uygun tazminatı belirlenmesi gerektiğine hükmetti. AYM’nin tablosuna göre, 2024 yılı için bir günlük haksız gözaltı için asgari 2 bin 970 lira, tutukluluk mühletine göre ise asgari 148 bin 500 lira, azami 990 bin lira olacak.
AYM, haksız gözaltı ve tutukluluk nedeniyle yargı mercilerince hükmedilen tazminat ölçüsünün, Yüksek Mahkemenin hükmettiği ölçülerle aynı olması gerekmediğini, ancak bu ölçüden düşük bir ölçüye hükmedilmesi halinde, tazminatın özünün zayıflayacağını belirtti.
Yüksek Mahkeme ayrıca, kendi belirlediği ölçünün asgari tazminat miktarı olduğunu, yargı mercilerinin somut olayın şartlarına göre daha yüksek bir tazminata hükmedebileceğini kaydetti.
Alınan bilgiye göre, beraat veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar ile sonuçlanan ceza yargılaması süreçlerinde, haklarında uygulanan gözaltı veya tutuklama gibi koruma önlemleri nedeniyle tazminat davası açan müracaatçılar, bu davalarda yetersiz tazminata hükmedilmesi nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği haklarının ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine kişisel başvuruda bulundu.
Başvurular birleştirildi, ihlal ve yeniden yargılama kararı verildi
Başvuruları birleştirerek karara bağlayan Yüksek Mahkeme, müracaatçıların, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkını düzenleyen 19. unsurunun, hürriyetinden mahrum bırakılan şahıslara tazminat hukukunun genel prensiplerine göre tazminat ödeneceği kararının ihlal edildiğine karar verdi. Yeniden yargılama yapılmak üzere evraklar ilgili mahkemelerine gönderildi.
Yüksek Mahkemenin münasebetinde, maddi zararın, ”zarara uğrayanın mevcut mal varlığı ile uygulanan koruma önlemi olmasaydı bu mal varlığının olacağı durum arasındaki farktan ibaret” olduğu belirtildi.
“AYM’nin, yetkili mahkemelerin maddi tazminat konusundaki takdirine müdahalesi söz konusu olamaz”
İhlal ile zarar arasında nedensellik bağının bulunması gerektiği, hükmedilecek tazminat ölçüsünün her zaman maddi zarara eşit olmasının gerekmediği vurgulanan münasebette, ”Maddi tazminatın belirlenmesinde ağır ceza mahkemelerinin daha iyi pozisyonda oldukları açıktır. Anayasa Mahkemesinin ferdi başvuru incelemesinde açıkça destekten mahrum veya keyfî olduğu anlaşılmadıkça yetkili mahkemelerin maddi tazminat konusundaki takdirine müdahalesi söz konusu olamaz” tespiti yapıldı.
Gerekçede, somut olayda, ağır ceza mahkemelerinin yaptığı değerlendirmeler sonucunda bazı müracaatçıların maddi tazminat taleplerini reddetmesinin keyfî olduğu, açık ve bariz takdir yanlışı içerdiğinin söylenemeyeceği, bazı müracaatçılara ödenen maddi tazminat ölçüsünün ise somut olayın şartlarında orantısız olmadığının görüldüğü aktarıldı.
Bazı başvurucularla ilgili ise mahkemelerce hükmedilen manevi tazminat ölçüsünün, Anayasa Mahkemesinin benzer durumlarda ödenmesine hükmettiği ya da hükmedebileceği tazminat ölçüsüne göre düşük olduğu sonucuna varıldığı kaydedildi.
Kararın altında AYM’nin tablosu yer aldı
Anayasa Mahkemesinin benzer olaylarda hükmedeceği tazminat ölçüleri için hazırlanan, 2016-2024 yıllara arasına ilişkin tabloya yer verilen münasebette, ”Manevi tazminat ölçüsünün yeterli olup olmadığı belirlenirken tazminata karar veren ağır ceza mahkemesinin karar tarihi, şayet manevi tazminat miktarı bölge adliye mahkemesi kararıyla değiştirilmişse istinaf mahkemesinin karar tarihi itibarıyla, Anayasa Mahkemesinin benzer başvurular üzerine vereceği tazminat ölçüsüne göre bir karşılaştırma yapılarak uygun tazminatın belirlenmesi gerekir” denildi.
Yüksek Mahkemenin, 2016-2024 yıllara arası tazminat tablosu şöyle:
2016 yılı için
-Bir gün gözaltı için asgari 300 TL
-Tutuklama önlemi için tutukluluk müddetine göre Asgari: 15.000TL, Ortalama: 40.000, Azami: 100.000 TL
2017 yılı için
– Bir gün gözaltı için asgari 360 TL
– Tutuklama önlemi için tutukluluk müddetine göre Asgari: 18.000TL, Ortalama: 48.000 TL, Azami: 120.000 TL
2018 yılı için
– Bir gün gözaltı için asgari 400 TL
– Tutuklama önlemi için tutukluluk müddetine göre Asgari: 20.000TL, Ortalama: 54.000 TL, Azami: 135.000 TL
2019 yılı için
– Bir gün gözaltı için asgari 600 TL – -Tutuklama önlemi için tutukluluk mühletine göre Asgari: 29.700TL, Ortalama: 79.200 TL, Azami: 198.000 TL
2020 -2021 yılları için
– Bir gün gözaltı için asgari 600 TL – -Tutuklama önlemi için tutukluluk müddetine göre Asgari: 30.000TL, Ortalama: 80.000 TL, Azami: 200.000 TL
2022 yılı için
– Bir gün gözaltı için asgari 1.350 TL – -Tutuklama önlemi için tutukluluk müddetine göre Asgari: 67.500TL, Ortalama: 180.000 TL, Azami: 450.000 TL
2023 yılı için
– Bir gün gözaltı için asgari 1.800 TL – -Tutuklama önlemi için tutukluluk mühletine göre Asgari: 90.000TL, Ortalama: 240.000 TL, Azami: 600.000 TL
2024 yılı için
– Bir gün gözaltı için asgari 2.970 TL –
-Tutuklama önlemi için tutukluluk müddetine göre Asgari: 148.500TL, Ortalama: 396.000 TL, Azami: 990.000 TL
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
02:00
News
Genel
Gündem
Genel
Genel
Genel
Genel
GENEL
