AYM’den İptal Kararları: Cumhurbaşkanı’nın Rektör Ataması Anayasaya Aykırı

Son dakika haberi! Anayasa Mahkemesi (AYM), rektörlerin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasının, kanun kararında kararname (KHK) ile düzenlenmesini iptal etti.

Resmi Gazete’de yer alan karara nazaran, AYM, 2018 tarihli 703 sayılı Anayasa’da Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Kararında Kararname’nin (KHK) iptal istemini karara bağladı.

Yüksek Mahkeme, 703 sayılı KHK’de yer alan rektörlerin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasına ilişkin düzenlemeyi, Anayasa’ya ters bularak iptal etti.

Dava konusu kuralın evvelki halinde, rektörlerin devlet üniversitelerine atamasında, YÖK’ün aday gösterdiği kişiler ortasından seçilerek, Cumhurbaşkanı tarafından atanacağının düzenlendiği aktarılan kararda, vakıf üniversitelerine ise mütevelli heyetinin YÖK’e teklifi ve YÖK’ün olumlu görüş vermesi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından atanacağının düzenlendiği ifade edildi.

Kararda, 703 sayılı KHK ile yapılan düzenleme sonrası, YÖK’ün rektör atama sürecinde, devlet üniversiteleri istikametinden aday gösterme, vakıf üniversiteleri istikametinden mütevelli heyetinin teklifine olumlu görüş verme formundaki rolüne son verilmek suretiyle rektör atama adabının değiştirildiği, ayrıyeten atanma koşulları, görev mühleti gibi rektör atanmasına ilişkin kararların madde metninden çıkarıldığı hatırlatıldı.

Yüksek Mahkemece 12 ay sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırılan iptal kararına ilişkin münasebette, “Kural, kamu hizmetlerine girme hakkına ilişkin düzenleme içerdiğinden Anayasa’nın mülga 91. hususu uyarınca KHK ile düzenlenemeyecek yasak alanda kalmaktadır. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın mülga 91. unsuruna terstir, iptali gerekir.” tabirleri yer aldı.

YÖK ÜYELERİNİN ATANMASINA İLİŞKİN İPTAL

AYM, 2547 Sayılı Kanun’un 6. Unsuru’nun (b) fıkrasının (5) numaralı bendinin, 703 saylı KHK ile değiştirilmesine ilişkin düzenlemeyi de iptal etti. Yüksek Mahkeme düzenlemedeki, “21 üyeden oluşan YÖK’ün 7 üyesinin, Üniversitelerarası Şura (ÜAK) tarafından belirlenmesinin akabinde Cumhurbaşkanı onayı ile görev başlayacağı”na ilişkin düzenlemenin, “… Cumhurbaşkanı tarafından atanması” biçimindeki değiştirilmesini Anayasa’ya ters buldu.

ÜAK’ın, YÖK’e üye seçen bir kuruluş olduğu aktarılan kararda, yapılan değişiklikle ÜAK tarafından seçilen üyelerin direkt üye sıfatını kazanamadıkları, kesin olarak bu sıfatı kazanmalarının Cumhurbaşkanı’nın takdirine bağlı kılındığı belirtildi.

Bu düzenlemenin, Cumhurbaşkanının yürütme yetkisine ilişkin olduğuna işaret edilen kararda, “Kuralın 6771 sayılı Kanun ile Anayasa’da yapılan değişikliklerle ilgisinin olduğu söylenemez. Bu prestijle kural, 7142 sayılı Kanun’un 1. hususunun (1) numaralı fıkrasında belirtilen Anayasa’da yapılan değişikliklere uyum sağlamak amacı taşımadığından Anayasa’nın mülga 91. unsuru uyarınca verilen KHK çıkarma yetkisinin amaç ve kapsamı içinde değerlendirilmemektedir. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın mülga 91. unsuruna terstir, iptali gerekir.” sözleri yer aldı.