32,6997$% -0.18
35,1717€% 0.22
2.447,47%-0,10
3.971,00%-1,10
15.912,00%-1,08
2.321,65%-0,20
10.284,81%-3,41
Standart teoride kozmosun yaklaşık yüzde 27’sini oluşturduğu varsayılan karanlık madde şimdi gözlemlenmedi. Işığı emmediği, yaymadığı ve yansıtmadığı söylenen karanlık madde, yarattığı kütleçekim etkisiyle saptanmaya çalışılıyor.
Birleşik Krallık’taki Nottingham Üniversitesinden araştırmacılar skaler alan teorisini test edecek ve karanlık maddeyi “hapsedecek” bir vakum sistemi geliştirdi. Skaler alan teorisi karanlık hususun, uzaya yayılmış çok düşük kütleli parçacıklara sahip varsayımsal alanlarla kontaklı olabileceğini öne sürüyor. Bu teori doğruysa skaler alanın özellikleri karanlık unsurun nasıl davrandığını ve kütleçekimle nasıl etkileşime girdiğini açıklayabilir.
DOĞRUDAN KARANLIK MADDEYİ DEĞİL ‘KARANLIK DUVARLARI’ YAKALAYACAK
Independent Türkçe’nin aktardığına göre Physical Review D isimli hakemli mecmuada yayınlanan çalışmadaki yol, doğrudan karanlık maddeyi değil, bu teoride öne sürülen “karanlık duvarları” yakalamayı amaçlıyor. Karanlık duvarlar, skaler alandaki yoğunluğun azalmasıyla ortaya çıkan bozulmaları ifade ediyor.
Çalışmanın başyazarı bunu “Yoğunluk azaldıkça bozukluklar oluşur; bu, suyun donarak buz haline gelmesine benziyor. Su molekülleri rasgele bir halde durur ve dondukları zaman moleküllerin rasgele ve farklı taraflarda dizildiği kristal bir yapı ortaya çıkar ve bu da fay sınırları oluşturur” diye açıklıyor:
Yoğunluk azaldıkça skaler alanlarda da benzer bir şey gerçekleşir. Bu fay sınırları gözle görülmez ama bunların ortasından geçen parçacıkların tarafı değişebilir. Bu bozukluklar karanlık duvarlardır ve skaler alanlar teorisini kanıtlayabilir.
Araştırmacılar deney için uzaydaki yoğun bir ortamdan yoğunluğu düşük bir ortama geçişi laboratuvar ortamında yaratacak özel bir vakum geliştirdi.
Bilim insanları neredeyse mutlak sıfıra kadar soğutacakları lityum atomlarını bu özel vakuma yerleştirecek. Bu sıcaklıklarda daha net sonuçlar elde edildiğinden atomlar soğutuluyor.
Bilim insanları şayet skaler alan teorisi doğruysa ve deney düzgün işlerse “fay hatlarının” saptanıp karanlık duvarların yakalanacağını öne sürüyor.
Deneyi tasarlayan Lucia Hackermueller, “Vakum odası olarak kullandığımız, üç boyutlu yazıcıyla basılmış araçlar, karanlık duvarlara dair teorik hesaplamalar üzerinden inşa edildi. Bu sayede karanlık maddeyi hapsedecek ülkü şekil, yapı ve dokuyu oluşturduğumuzu düşünüyoruz” diyor:
Karanlık duvarların hapsedildiğini başarıyla göstermek için soğuk bir atom bulutunu bu duvarlardan geçireceğiz.
Araştırmacılar geliştirilmesi üç yıl süren deneyin sonuçlarını bir yıl içinde almayı umuyor.
Deney sonucunda karanlık duvarların saptanmaması yüksek bir ihtimal. Yine de deneyin ehemmiyetini vurgulayan Hackermueller şöyle diyor:
Karanlık duvarların var olduğunu kanıtlasak da kanıtlamasak da bu deney, karanlık enerji ve karanlık hususa dair anlayışımızın geliştirilmesinde önemli bir adım olacak.
Mantar Tehlikesi Artıyor: Isınan Havalar Mutasyona Neden Oluyor
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.