Derleyen: Gonca Kocabaş / Milliyet.com.tr – Takvimler 1996 yılını gösterdiğinde tarihin en büyük mali skandallarından biri yaşandı. 1919 yılında kurulmuş Japon şirketi Sumitomo Corporation’da akılalmaz bir hareketlilik gözlemlenmişti. Şirketin metal ürünleri, ulaşım ve inşaat sistemleri, altyapı, medya ve tüketim malları gibi çeşitli iş portföyleriyle birlikte Japonya’nın en büyük ticaret şirketlerinden biri ve 66’dan fazla ülkede ofisleri bulunuyordu. Sumitomo Corporation’ın metal ticareti konusunda uzun bir geçmişi vardı ve bakır da temel emtialarından biriydi. Ancak 1996’da bu şirkette tüccarlık yapan Yasuo Hamanaka ilginç bir atakta bulundu ve bir anda bakır piyasasını alt üst etti.
Yıllar geçtikçe Sumitomo bakır ticareti faaliyetlerini genişletti ve dünyanın en büyük bakır tüccarlarından biri haline geldi. 1990’larda Sumitomo Corporation’ın bakır ticareti kısmı, bakır piyasasındaki uzmanlığı nedeniyle Bay Bakır olarak bilinen Yasuo Hamanaka tarafından yönetiliyordu. Hamanaka, Sumitomo’da 20 yıldan fazla süredir çalışıyordu ve şirket için büyük kârlar elde edebilen yetenekli bir tüccar olarak ün kazanmıştı. Ayrıca agresif ticaret stratejileri ve süreçleriyle piyasayı hareket ettirebilme yeteneğiyle de tanınıyordu. Ancak 1996’da Hamanaka’nın ticaret faaliyetleri, büyük bir bakır ticareti skandalına kârıştığı keşfedildiğinde incelemeye alındı.
VADELİ İŞLEM PİYASASINI MANİPÜLE ETTİ
1986’da Hamanaka şirkette baş bakır tüccarı konumuna terfi etti. Bu yükselişi mutlu bir yükseliş değildi. Hamanaka’nın atanmasından sonraki üç yıllık devirde Sumitomo bakır ekibi, üst idarenin bilmediği muazzam kayıplar yaşadı. İşler berbata gidiyordu. Hamanaka kayıpları gizlemek için yöneticilerine yalan söyledi, belgeleri imha etti ve imzaları taklit etti. Kolayca pes etmeyen veya işverenlerine itirafta bulunmayan Hamanaka kendini kurtarmaya çalıştı. Ve böylelikle 1990’ların başında, işverenleri farkına varmadan bakır fiyatını kontrol etmesini ve önceki kayıplarından kurtulmasını sağlayacak bir plan tasarlamaya koyuldu.
ALINTI – 1996’daki Sumitomo bakır skandalın borsasının hareketlenmesinin esas nedeni Yasuo Hamanaka’nın bakır vadeli işlem piyasasını manipüle etmesiydi. Hamanaka, vadeli işlem kontratlarını kullanarak bakır piyasasında önemli bir konum elde edebildi. Kullandığı mukaveleler, daha yüksek bir fiyata satma niyetiyle, bakırı önceden belirlenmiş bir fiyattan satın almasına imkan sağladı. Hamanaka’nın stratejisi, bakır fiyatının artmasına sebep olan büyük miktarda bakır vadeli işlem mukavelesi satın almayı içeriyordu. Daha sonra bu kontratları diğer tüccarlara kârla satarak bakır fiyatının düşmesine neden oluyordu. Hamanaka daha sonra kontratları daha düşük bir fiyattan geri satın alarak ortadaki farktan kâr elde ediyordu. Bu vadeli işlem mukaveleleri alım satım döngüsü Hamanaka’nın bakır piyasasını manipüle etmesine ve fiyat dalgalanmalarından kâr elde etmesine imkan sağladı.
KÂR ATTIKÇA RİSK DE ARTTI
Hamanaka’nın ticaret stratejileri kârmaşıktı ve yüksek derecede risk içeriyordu. Bakır piyasasında genellikle büyük pozisyonlar alır, satın alma gücünü artırmak için ödünç alınan fonları kullanırdı. Bu, daha büyük kârlar elde etmesini sağladı, ancak aynı zamanda riskini de artırdı. Ayrıca Hamanaka’nın büyük ölçülerde bakır vadeli işlem mukavelelerini hızlı bir şekilde alıp satmayı içeren agresif ticaret taktikleri, piyasadaki küçük fiyat hareketlerinden faydalanmasını sağladı, ancak aynı zamanda piyasa manipülasyonu riskini de artırdı.
1995’te Sumitomo Corporation, en büyük bakır tüccarlarından biri olan Yasuo Hamanaka’nın ticaret faaliyetlerine ilişkin iç soruşturmalar yürütmeye başladı. Bu soruşturmalar, Sumitomo’nun bakır ticareti kârlarının yüzde 90’ından fazlasından sorumlu olan Hamanaka’nın departmanının uğradığı büyük kayıplara ilişkin telaşlardan kaynaklanıyordu. Soruşturmalar, Hamanaka’nın on yıldan uzun süredir yetkisiz süreçlerde bulunduğunu ve zararları gizlediğini ortaya çıkârdı. Ayrıca, durumunu kullanarak fiyatları etkilemek ve belirli bakır mukavelelerinde piyasayı köşeye sıkıştırmak suretiyle bakır piyasasını manipüle ettiği de afişe oldu.
ŞİRKETE 2.6 MİLYAR DOLAR ZARAR ETTİRDİ
1996’daki Sumitomo bakır skandalı şirket için önemli mali sonuçlar doğurdu. Yasuo Hamanaka’nın yetkisiz ticaret faaliyetlerinden kaynaklanan kayıplar yaklaşık 2,6 milyar dolara (yaklaşık 85 milyar TL) ulaştı. Dava sonucu Sumitomo 150 milyon dolarlık (yaklaşık 5 milyar lira) ağır bir para cezası ödemek zorunda kaldı. Yaşanan skandaldan sonra şirket prestiji zedelendi, bu da pay senedi fiyatında keskin bir düşüşe neden oldu.
ALINTI – Sumitomo bakır skandalının ardındaki beyin olan Yasuo Hamanaka tutuklandı ve dolandırıcılık, sahtecilik ve güveni berbata kullanma suçlamasıyla yargılandı. Sekiz yıl hapis cezasına çarptırıldı ve Sumitomo’ya tazminat ödemesi emredildi. Skandal ayrıca yetkililerin gelecekte benzer olayların yaşanmasını önlemek için daha sıkı düzenlemeler uygulamasına neden oldu.
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
05:15
05:15
News
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
