ABD’li bilim insanları, şarj edilebilir lityum-iyon pillerin üretim sırasında ve atık sonrasında etrafa PFAS adı verilen zararlı unsurlar sızdırdığını keşfetti.
Özellikle endişe verici bir kimyasal olan bis-perfloroalkil sülfonimid’in (bis-FASI) su geçirmez kaplamalarda ve bazı boya çeşitlerinde bulunan kötü şöhretli PFOA kadar toksik olduğu bulundu.
PFAS’lar, tüketildikten sonra bedeni asla terk etmedikleri için sonsuz kimyasallar olarak isimlendiriliyor.
Bunlar kanser, yüksek kolesterol, böbrek işlevlerinde azalma, tiroid hastalığı, düşük doğurganlık, bağışıklık sisteminin baskılanması ve bebeklerde düşük doğum yükü gibi önemli sağlık meseleleriyle irtibatlıdır.
Ayrıca bebeklerde ve çocuklarda büyümeyi, öğrenmeyi ve davranış gelişimini etkilediğinden endişe ediliyor.
TEMİZ ENERJİ OLARAK GÖRÜLÜYOR AMA…
Lityum iyon piller, büyüyen pak enerji altyapısının önemli bir parçası olarak görülüyor. Elektrikli otomobillerde, cep telefonlarında, tıbbi aygıtlarda, akıllı saatlerde, dizüstü bilgisayarlarda ve diğer elektronik aygıtlarda bulunurlar.
Önümüzdeki on yılda talebin katlanarak artması bekleniyor. Lakin piller, değiştirilmeleri gerekene kadar sadece belli bir süre dayanıyor.
Şu anda lityum iyon pillerin sadece yüzde beşi geri dönüştürülüyor ve yapılan araştırmalar, 2040 yılına kadar bu pillerin sekiz milyon tonunun çöp alanlarına gideceğini öngörüyor.
Teksas ve Kuzey Carolina’daki üniversitelerden araştırmacılar, Belçika ve Fransa da dahil olmak üzere dünya çapında 87 lokasyondan 75 yüzey suyu, beş musluk suyu, iki yeraltı suyu, bir kar, 15 tortu ve 21 toprak örneğini inceledi.
Pil üretim tesislerinde ve bunların bertaraf edildiği alanlarda bis-FASI kimyasalları bulundu. Veriler ayrıca bis-FASI’nin havaya yaydığı emisyonların uzun aralı nakliyatı kolaylaştırabileceğini, dolayısıyla üretim tesislerinden uzak bölgelerin de etkilenebileceğini gösteriyor.
Texas Tech Üniversitesi’nden Profesör Jennifer Guelfo, “Sonuçlarımız pak enerji altyapısının üretimi, bertarafı ve geri dönüşümüyle ilgili bir ikilemi ortaya koyuyor. Elektrikli arabalar gibi yeniliklerle CO2 emisyonlarını azaltmak kritik kıymet taşıyor, lakin bu, PFAS kirliliğini artırma yan tesirine yol açmamalı.”
“İklim kriziyle mücadele edebilecek, fakat aynı zamanda son derece dirençli kirleticilerin salınımını önleyecek teknolojileri, üretim denetimlerini ve geri dönüşüm tahlillerini kolaylaştırmamız gerekiyor.” dedi.
20:44
