Çiğ Süte de Geçti, Şok Eden ‘Kuş Gribi’ Detayı! En Az 20 Dakika Kaynatmak Şart

Kaynatma mühletine dikkat edin

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz, “Çiğ süt zararlı mikroplar taşıyabileceği için insan sağlığına riskini ortadan kaldırmak ve mikrobiyolojik güvenliğini sağlamak amacıyla kaynatma, pastörizasyon ve sterilizasyon gibi süreçlerle mikroplar yok edilir. Sağlık riskleri nedeni ile Dünya Sağlık Örgütü insanların çiğ süt veya çiğ süt eserlerinin (taze, yumuşak peynir çeşitleri, dondurma, yoğurt) bu tip süreçlere girmeden tüketilmemesini öneriyor. Genel anlamda kaynatma işlemi ev ortamında çiğ sütlere uygulanır. Kaynatma süresi süt içindeki mikrop ve mikroplardan gelen toksinleri yok etmek için en az ortalama 15-20 dakika olmalı” diyor.

Ciddi hastalıklara yol açabilir

Çiğ süt Salmonella, E.col ve toplumda isimleri bilinmeyen birçok tehlikeli bakteriler içerebilir. H5N1 (kuş gribi) virüsüyle enfekte ineklerden alınan çiğ sütte bu virüsün bulunduğu tespit edilmiştir. Çiğ süt ve çiğ süt ürünleri (peynir, kaymak, dondurma vb) özellikle toksoplazma enfeksiyonu açısından da önemli risk taşır ve hamilelere bulaştığında bebekte kalıcı hasarlara yol açma riski taşır. Seyahatlerde de bu tür besinler, bulaşıcı hastalıklar açısından önemli bir risk oluşturur.

Soğuk zincir çok önemli

Çiğ sütün hayvanın sağılmasından sütün şişelenme sürecine ve tüketiciye ulaştırılmasına dek tüm etaplarda mikrop taşıma riskini ortadan kaldırarak sağlığa zarar vermesini önlemek için soğuk zincire çok önem verilmeli. Bu nedenle sütün sağılmasından sonra en kısa zamanda soğuk zincir sistemine girmesi gerekiyor. Bu süre en fazla ilk 4 saattir.

Risk grubundakiler dikkat!

Çiğ sütteki bakteriler, çiğ süt içen veya çiğ sütten yapılmış yiyecekler tüketen herkesin sağlığını önemli şekilde etkileyebilir. Bazı insanlar çiğ sütteki bakterilerden dolayı hastalıkları karın ağrısı, kusma, bazen kanlı ishal, ateş, baş ağrısı ve vücut ağrısı gibi şikayetlerle geçirse de, kimilerinde ölüme bile neden olabilir. Bu grup bireyler şunlardır: Gebeler, 5 yaş altı çocuklar, 65 yaş üstü yaşlılar, bağışıklık sistemleri zayıflamış kişiler, kalp ve böbrek hastalıkları ve diyabeti olanlar ile HIV enfeksiyonu veya organ nakli alıcıları.

Pastörizasyon sütün besin kıymetini azaltmaz

Toplumumuzda pek çok kişi pastörizasyon işleminin süte zarar verdiğini ve besin kıymetini azalttığını, çiğ sütün güvenli ve daha sağlıklı olduğunu düşünüyor. Oysa bu fikrin doğru olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz şöyle konuştu:

“Pastörizasyon işlemi sütteki zararlı mikroorganizmaları yok ederken, bu süreçlerde sütün besleyici değerinde değişikliğe neden olmaz! Vitamin ve besleyici protein bedelinin düşmesi korku duyulacak kadar anlamlı ölçülerde değildir. UHT süt de yüksek ısı derecesiyle çiğ sütün kimyasal, fizikî ve duyusal özelliklerinde en az değişikliğe yol açarak, bozulma yapabilen tüm mikropların UHT (Ultra High Temperature) süreciyle yok edilmesidir. Yüksek ısı uygulanması sırasında  sütte  saptanan besin bedellerindeki değişimler (örneğin vitamin)  gıda etkinliği açısından değersiz seviyede düşüktür. Sonuç olarak bu süreçler ile mikroorganizma riski olmadan besin değeri korunmuş oluyor.”