Çin ajansı Xinhua’nın haberine göre, ülkeyi yöneten Çin Komünist Partisinin (ÇKP) en üst seviye karar organı Merkez Komite Siyasi Ofisi, bugün yaptığı toplantının ardından iki eski bakanın partiden ihraç edildiği duyurdu.
Merkezi Askeri Kurul, öncesinde yaptığı toplantıda, Li ve Vey’in general rütbelerini geri alırken Çin Halk Kurtuluş Ordusundan (ÇHKO) azletti.
Göreve 2023 yılı başında gelen ve 6 ay sonra apansız ortadan kaybolduktan sonra görevden alınan Li Şangfu hakkındaki soruşturmanın 31 Ağustos 2023’te başlatıldığı, soruşturma sonunda Li’nin diğerleri ismine çıkar sağlamak üzere büyük ölçüde rüşvet aldığının ve diğerlerine da rüşvet verdiğinin tespit edildiği belirtildi.
Ülkede 2018-2023 yıllarında savunma bakanlığı yapan Vey hakkındaki soruşturmanın ise 21 Eylül 2023’te başlatıldığı, soruşturma sonunda Vey’in, kayıt dışı armağanlar ve para karşılığında yetkisini diğerlerine çıkar sağlamak üzere kullandığının belirlendiği kaydedildi.
“CİDDİ DİSİPLİN İHLALLERİ VE SUÇLAR”
Soruşturmalarda, iki eski bakanın, “ciddi disiplin ihlalleri ve hatalar işlediğine dair” ispatlar bulunduğu belirtilirken bunlara dair detay verilmedi.
İki eski bakanın söz konusu hatalarla ilgili yargılanacağı kaydedilen haberde, şüphelilerle ilgili sert bir lisanın kullanılması dikkati çekti.
Haberde Vey’in, “partiye ve orduya inancını ve sadakatini yitirdiği”, “ÇHKO’nun siyasi ekosistemini önemli şekilde kirlettiği”, Li’nin ise “asıl görevinden yüz çevirip partinin prensiplerini unuttuğu”, “ÇHKO’nun askeri donanım sanayisini önemli şekilde zehirlediği”, ikisinin aksiyonlarının, “partinin davasına, ulusal savunmaya, ordunun inşasına ve kıdemli başkanların imajına önemli zarar verdiği” tabirleri yer aldı.
Li ve Vey, Çin’de ordu mensuplarına yönelik yolsuzluk soruşturmalarında hedef alınan son isimler oldu.
ORDUDAKİ YOLSUZLUK SORUŞTURMALARI
Şi, 2012’de Çin Komünist Partisi Genel Sekteri ve ardından devlet başkanı olmasından itibaren yolsuzlukla çabayı en temel siyasetlerinden biri haline getirmişti.
Şi iktidarında parti, devlet yönetimi ve kamu işletmelerini kapsayan yolsuzluk soruşturmaları kapsamında çok sayıda üst seviye yetkili hedef alınırken, soruşturmaların siyasi çizgiye bağlılığı sağlamak, rakipleri ve muarızları elemine etmek için kullanıldığı da iddia ediliyor.
Yolsuzlukla mücadele kampanyasında daha önce silahlı kuvvetlerin bazı üst seviye yetkilileri hakkında soruşturma yürütülmüştü.
Merkezi Askeri Komitenin eski başkan yardımcılarından General Guo Boşiong, 2016’da rüşvet vermekten ömür uzunluğu hapis cezasına çarptırılırken, hakkında yolsuzluk soruşturması yürütülen General Şü Cayhou, askeri mahkemeye çıkarılamadan 2015’te kanserden hayatını kaybetmişti.
Merkezi Askeri Kurul Üyesi ve Genelkurmay Dairesi Başkanı General Fang Fınghui 2017’de birdenbire ortadan kaybolmuş, ardından 2018’de Komünist Partiden ihraç edilmiş ve 2019’da yolsuzluktan ömür uzunluğu mahpusa çarptırılmıştı.
ROKET KUVVETLERİNE SORUŞTURMA
Yolsuzluk soruşturmaları, yakın zamanda Çin Halk Kurtuluş Ordusunun stratejik caydırıcılık bakımından kritik nükleer silah ve uzun menzilli füzelerinden sorumlu Roket Kuvvetlerini hedef almıştı.
Merkez Askeri Kurul bünyesindeki Disiplin Teftiş Kurulu, 28 Temmuz 2023’te, Roket Kuvvetlerinin mevcut komutanı Li Yüçao ile yardımcısı Liu Guangbin’in yanı sıra eski yardımcısı Cang Cıncong’un soruşturulduğunu bildirmişti. Kumandan ve yardımcısı görevden alınırken, yerlerine yeni atamalar yapılmıştı.
Li’den önceki Savunma Bakanı Vey Fınghı’nın bir dönem komutanı olduğu kuvveti hedef alan soruşturma, silahlı kuvvetlerde yolsuzlukla mücadele kampanyasının süreceğinin işaretini vermişti.
DONANIM GELİŞTİRME DAİRESİNE SORUŞTURMA
ÇHKO’nun askeri donatım ve modernizasyonundan sorumlu Donanım Geliştirme Dairesi, Temmuz 2023’te tedarik ve ihale süreçlerinde “düzenleme ve disiplin ihlalleri” nedeniyle soruşturma başlatıldığını duyurmuş, o sırada Savunma Bakanı olan Li Şangfu’nun daire başkanı olduğu Ekim 2017’den itibaren tespit edilen “uygunsuzluklarla” ilgili ihbar çağrısı yapmıştı.
Li, bundan yaklaşık bir ay sonra Ağustos 2023’te apansız ortadan kaybolduktan sonra 24 Ekim 2023’te görevden alınmış, daha sonra yerine Donanma Komutanı Dong Cün atanmıştı.
9 GENERALİN MECLİS ÜYELİĞİNE SON VERİLMİŞTİ
Çin Ulusal Halk Kongresi Merkez Komitesi, yıl sonundaki yasama oturumunun ardından 30 Aralık 2023’te 9 generalin meclis üyeliklerine son verildiğini duyurmuştu.
Roket Kuvvetlerinden 5, Donanım Geliştirme Dairesinden 2, Hava ve Deniz kuvvetlerinden 1’er general meclis üyeliğinden çıkarılmıştı.
Roket Kuvvetlerinden eski kuvvet komutanı Li Yüçao, misyondaki ve eski yardımcıları Liu Guangbin ve Cang Cıncong, Li’den evvelki kuvvet komutanı Cou Yaning, kuvvetin donanım kısmının başındaki Lu Hong’un Meclis üyeliklerine son verilmişti.
Donanım Geliştirme Dairesinin vazifedeki ve evvelki başkan yardımcıları Rao Vınmin ve Cang Yülin ile 2017-2021 periyodundaki Hava Kuvvetleri Komutanı Ding Layhang ve Deniz Kuvvetlerinin Güney Filo Komutanı Cü Şinçun da Meclis üyeliği sonlandırılan askerler arasında yer almıştı.
Generallerin “parti disiplini ve kanunları önemli ihlal şüphesi” meclis üyeliklerine nedeniyle son verildiği açıklanmıştı.
“Parti disiplini ve kanunları ihlal” ifadesi, Çin’de devlet vazifelileri hakkında yürütülen soruşturmalarda yolsuzluk suçlamasına işaret ediyor.
13:11
