Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “Gazze’de ateşkes, Gazzelilere insani yardımların kesintisiz ve inançlı şekilde ulaştırılması ve iki devletli tahlil için önümüzdeki süreçte de Çin ile birlikte çalışmaya devam edeceğiz” dedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Çin’in başşehri Pekin’deki resmi temasları çerçevesinde Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile görüşme gerçekleştirdi. Bakan Fidan görüşmenin ardından Çinli mevkidaşı Wang ile ortak basın toplantısı düzenledi. Dışişleri Bakanı olarak Çin’i ziyaret etmekten duyduğu memnuniyeti ifade ederek sözlerine başlayan Fidan, Çin ve Türkiye’nin Asya’nın iki kadim medeniyeti olduğunu, iki ülke halklarının Asya’nın zenginliği ve itici motoru olduğunu söyledi. Dün başladığı resmi ziyareti sırasında gerçekleştirdiği temaslara ilişkin bilgi veren Fidan, bugün Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile kapsamlı ve verimli bir toplantı gerçekleştirdiklerini ifade etti.
Fidan, “Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Çin Devlet Lideri Sayın Xi Jinping’in ortak anlayışları ve vizyonları doğrultusunda ikili bağlarımız ilerlemeye devam ediyor. Nitekim iki siyasi önderin ortaya koyduğu büyük vizyon, Çin ile Türkiye arasındaki modern zamanlardaki bağın kurumsallaşarak ve derinleşerek ilerlemesinde önemli bir temel teşkil etmekte. Gayemiz karşılıklı hürmet ve karşılıklı karar-yarar temelinde halklarımızın refahını artıracak adımları atmaktır. İlgilerimizin önemli bir ayağını ekonomik alakalar oluşturmaktadır. Malumunuz ikili ticaret hacmimiz 2023 yılında 48 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Çin, Türkiye’nin Asya’da birinci, dünyada üçüncü büyük ticaret ortağıdır. Bu ticaret büyük oranda Çin’in lehinedir. Ticaret sayılarını nasıl daha istikrarlı hale getirebiliriz konusunu tüm görüşmelerimizde gündeme getirdik” dedi.
“İKİLİ İŞ BİRLİĞİ SİSTEMLERİNE İŞLERLİK KAZANDIRMAK İSTİYORUZ”
Temasları sırasında Türk tarım ürünlerinin ithalatı konusundaki kısıtlamaların kaldırılması gibi tekliflerde bulunduğunu belirten Bakan Fidan, “Turizm iş birliğimizi daha da geliştirmek istediğimiz bir öbür alandır. Daha fazla Çinli turistin ülkemize gelmesini hedeflemekteyiz. Çin Kültür ve Turizm Bakanı da bu konuları ele almak üzere bu hafta Türkiye’yi ziyaret edecekler. Özellikle güç alanına da ağırlaşmak istiyoruz. Nükleer güç ve değerli madenlerin kıymetlendirilmesi alanlarında da iş birliği imkanları bulunmakta. Bu mevzularda ilgili kurumlarımız, firmalarımız görüşmekte. Öte yandan Çinli şirketleri özellikle yüksek teknolojili eserlerde ülkemizde üretim yapmaya ve Ar-Ge merkezleri kurmaya davet ediyoruz. Böylelikle Çinli şirketlerin Türkiye üzerinden Avrupa, Orta Doğu ve Afrika piyasalarına erişimleri de kolaylaşacaktır. Büyük değer verdiğimiz bir başka konu da ulaştırma bahsidir. Bu periyotta Kuşak ve Yol teşebbüsüyle Hazar geçişli Doğu-Batı Orta Koridor teşebbüsümüz daha da büyük değer kazanmıştır. Kuşak ve Yol teşebbüsüyle orta koridorun ahenkleştirilmesi, öteki bazı ulaştırma koridorları ile entegrasyon için örneğin Irak’taki kalkınma yolu gibi somut adımlar atmayı hedefliyoruz. Bedelli basın mensupları, Türkiye olarak ikili iş birliği düzeneklerine işlerlik kazandırmak istiyoruz. Bu bahiste pahalı meslektaşımla da mutabık kaldık. Bu amaçla Hükümetler Arası İşbirliği Komitesi Eş Başkanı görevine Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Mehmet Şimşek Cumhurbaşkanımız tarafından atanmıştır. Komitenin bu yıl içinde toplanmasını arzu ettiğimizi, buradaki toplantılarda meslektaşıma ilettim. Bu yıl Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’i de ülkemizde ağırlamak istiyoruz. Cumhurbaşkanımızın davetini tekrar Çinli meslektaşıma ilettim” formunda konuştu.
Uluslararası bağlantıların pek çok alanında Türkiye ile Çin’in örtüşen görüşe sahip olduğuna dikkat çeken Fidan, “Her iki ülke de uluslararası sistemde daha adil bir anlayışın hakim olmasını savunuyor. Türkiye ile Çin arasında sürdürülecek iyi bağlar, bölgesel ve küresel barışın, refah ve istikrarın sağlanmasına da katkı sağlayacaktır. Asya Pasifik’teki gelişmeleri ve jeopolitik yansımalarını da yakından takip ediyoruz. Asya Pasifik’teki sınamaların aktif çok taraflılık, yapan diyalog gayretleri ve ortak önceliklere dayanan iş birliğini gerektirdiğini düşünüyoruz. Çin’in Filistin konusundaki hassaslığı son derece memnuniyet vericidir. Çin’in Filistinlilerle dayanışma içinde olmasını ve iki devletli tahlili güçlü bir şekilde desteklemesini takdirle karşılıyoruz. Devlet Lideri Sayın Xi’nin Filistin’de çözüm için geniş kapsamlı, uzman ve etkili bir uluslararası barış konferansı için davette bulunması son derece kıymetlidir. Ne yazık ki bazı ülkeler İsrail’in Filistin’de uyguladığı zulme destek vermeye devam ediyorlar. İsrail’e siyasi destek ve silah sağlıyorlar. Bu ülkeler İsrail’in uyguladığı soykırıma maalesef ortak olmaya devam ediyorlar. Gazze’de ateşkes, Gazzelilere insani yardımların kesintisiz ve inançlı şekilde ulaştırılması ve iki devletli tahlil için önümüzdeki süreçte de Çin ile birlikte çalışmaya devam edeceğiz. Ukrayna’daki savaş da uluslararası güvenlik, istikrar ve refahı sınamaya devam etmekte. Türkiye, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini başından beri güçlü bir şekilde desteklemektedir. Adil ve kalıcı bir barışın taraflar arasında fakat diyalog ve müzakere yoluyla sağlanabileceğine inanmaktayız. Türkiye ve Çin’in Ukrayna’da barışın tesisi konusunda ortak anlayışa sahip olduğunu görmekten memnuniyet duyuyoruz. Bu mevzuda da istişareleri ve birlikte çalışmayı sürdüreceğiz. Geçtiğimiz gün Brezilya ve Çin arasında yapılan ortak barışa çare açıklamasındaki unsurları de memnuniyet verici görmekteyiz” diye konuştu.
“ÇİN’İN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE DAYANAĞIMIZ TAMDIR”
Türkiye’nin Çin’in toprak bütünlüğüne, siyasal egemenliğine takviyesinin tam olduğunu vurgulayan Bakan Fidan, “Çin’e yönelik silahlı terör hareketlerine karşı dayanağımız tamdır. Özellikle Çin’i karıştırmaya yönelik, Çin’in ekonomik gelişmesini durdurmaya yönelik uluslararası teşebbüsleri doğru bulmadığımızı buradan ifade etmek istiyoruz. Çin’in ortaya koyduğu ekonomik rekabet edebilirlik yeterliliğinin öbür şekilde uluslararası kamuoyuna yansıtılması, buradan farklı bir küresel mücadele üretilme uğraşı hakikaten dünya barışı, istikrarı ve kalkınması için son derece alarm zilleri çaldıran bir olaydır. Buradan altını çizerek ifade etmek istiyorum, dünya uygar bir rekabete alışmak zorundadır. Hükümran güçlerin evvelki yüzyılda kurmuş oldukları pazarların daha adil, rekabet edilebilir pazar kurallarında yeniden el değiştiriyor olması kabul edilmesi gereken bir sonuçtur. Buradan savaşa varan, daha farklı yıkımlara varan sonuçların üretilmemesi gerekiyor. Dünyamızdaki refah herkese yetecek kadar vardır. Uygar bir biçimde, adil bir biçimde, uluslararası kurallara uygun, eşit ve herkese uygulanan kuralları içine alan bir ekonomik rekabet sistemiyle ekonomik kalkınma modelleri ve pazarları aramaya devam etmemiz gerekiyor. Buradaki başarısızlık öteki şekilde izah edilmeye çalışılırsa buradaki adil rekabetin yerine küresel çabayı, kutuplaşmayı hatta savaş tehdidini ortaya koyarsak burası hakikaten küresel bir faciaya bizi götürür. Onun için Çin’in ekonomik kalkınmasının adil biçimde oluyor oluşunu desteklememiz gerekiyor. Bu çeşitten küresel bir istikrarsızlık ortaya koyan gayretlere destek vermediğimizi ifade etmek istiyorum. Tekrar altını çiziyorum, Çin’in toprak bütünlüğüne, siyasal egemenliğine bizim dayanağımız tamdır. Bu mevzuda iç karışıklık çıkarmaya çalışan olayları da burada desteklediğimizi ifade etmek istiyorum” dedi.
“ÇİN’İN TÜRK DEVLETLERİYLE GELİŞTİRDİĞİ YATIRIMA DAYALI ALAKALARI ÖNEMLİ BULUYORUZ”
Çin’in Türk dünyası ve İslam dünyasıyla son yıllarda geliştirdiği alakayı de memnuniyetle karşıladıklarını dile getiren Fidan, “Özellikle Türk Devletler Teşkilatı’na mensup olan ülkeler başta Özbekistan, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan olmak üzere bu ülkelerle geliştirdiği son yıllardaki ticarete dayalı, yatırıma dayalı alakaları olağanüstü önemli buluyoruz ve destekliyoruz. Aynı şekilde Türkiye ve Azerbaycan’la da münasebetlerinin artarak devam etmesini bekliyoruz. Öteki taraftan İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkelerle de Çin’in son yıllarda daha sistemli bir iş birliği geliştirme gayreti içinde olduğunu gördük. Daha birkaç gün önce Arap Ligi üyesi ülkelerle Pekin’de bir zirve vardı. Bu zirve marjında sahiden kalkınmaya yönelik, refaha yönelik, işbirliğine yönelik güzel kararlar alındı. Bunlar da önemli gelişmeler. Öteki taraftan Çin’in Suudi Arabistan ve İran arasında yapmış olduğu arabuluculuk çalışması da not etmeye bedel tarihi bir olaydı. Nitekim iki kardeş ülke arasındaki devam eden kronik sorunların Çin’in ortaya girmesiyle bir tahlile kavuşma yoluna girmesi ve bölgesel istikrarın devreye girmesi olağanüstü önemli. Bölgemizde yaptığı bu yapan katkıdan ötürü da ben Çinli meslektaşıma teşekkür ediyorum ve buradaki çalışmaların da devamını diliyorum” ifadelerini kullandı.
“TİCARETTEKİ DENGESİZLİĞİN BİR ŞEKİLDE GİDERİLMESİ GEREKİYOR”
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Bakan Fidan ekonomik ilişkilerin Türkiye ve Çin arasındaki ikili ilgilerin önemli bir ayağını oluşturduğunu belirterek, “Özellikle aramızdaki ticaret hacmindeki büyüklüğü biz memnuniyetle karşılıyoruz. Ama bununla birlikte dengesizliğin de bir şekilde giderilmesi gerekiyor. Bu mevzudaki somut tekliflerimizin Çinli mevkidaşım ve makamlar tarafından karşılık bulmuş olmasını bu seyahatte görmekten özellikle memnuniyet duyduğumu ifade etmek istiyorum. Burada başta da söyledim, bizim ortadaki açığı kapatmaya yönelik somut tekliflerimiz oldu. Bunların başında tarım ürünleri ithalatındaki yelpazenin genişletilmesi, turizm konusundaki çalışmaların arttırılması, daha fazla Çinli turistin Türkiye’ye gelmesi ve özellikle yol kuşak projesinin uzantısı olan hususlardaki altyapı yatırımlarının, daha önce başlatılan projelerin Türkiye’de nihayete erdirilmesi. Bu hususta Türkiye Çin arasında yaklaşık 10 yıldır devam eden ileri seviye çok emekli teknik çalışmalar var. Proje taslakları var, sonuca yaklaşılmış, fizibilite çalışmaları var. Bunların somut olarak hayata geçirilmesi konusundaki beklentilerimizi ilettik” halinde konuştu.
“GAZZE’DE ATEŞKES SAĞLANMALI”
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ise basın toplantısında yaptığı konuşmada, Gazze’deki insani duruma dikkat çekti. Gazze’de ateşkes sağlaması ve Orta Doğu’da barış ve istikrarın korunması gerektiğine dikkat çeken Wang, “Sorunun ev sahibi Orta Doğu halkıdır. Orta Doğu ülkelerinin dayanışma içinde kendi sorunlarını çözmesini destekliyoruz. Bölgenin huzura kavuşmasını destekliyoruz. Gazze’de bir an önce ateşkes sağlanmalıdır ve insani durum iyileştirilmelidir, bütün esirler özgür bırakılmalıdır. İki devletli tahlil Filistin sıkıntısının temel çıkış yoludur. İki taraf da Filistin’in BM’nin resmi üyesi olmasını ve uzlaşıyı destekliyor. Çin ve Türkiye arasındaki uyumunun güçlendirilmesi Filistin meselesinin bir an önce kalıcı, kapsamlı ve adil bir tahlile kavuşturulmasına ivme kazandıracaktır” diye konuştu.
Türkiye ve Çin’in kendi legal haklarını muhafaza, kendini geliştirme, uluslararası adaleti müdafaa gibi alanlarda geniş ve ortak çıkarlara sahip olduğunu belirten Wang Yi, çok boyutlu ve yüksek seviyeli alakaların oluşturulmasının iki ülke ve halklarının faydasına olacağını ifade ederek, “Çin tarafı Türk tarafı ile birlikte ikili bağları üst düzeye taşımaya hazır” dedi.
Çin’de Resmi Temaslarda Bulunan Hakan Fidan’dan Açıklama: Gazze’de Ateşkes İçin Çin’le Birlikte Çalışmaya Devam Edeceğiz
13:11
