Çin‘in içerisinde bulunduğu enerji dönüşümünü kısaca ve basitçe açıklamak zor. Bir yandan dünyanın en büyük fosil yakıt tüketicisi ve önde gelen CO2 emisyonu kaynağı olmasına rağmen Çin, diğer ülkeleri harekete geçmeye zorlayacak kadar büyük bir yenilenebilir enerji sektörüne sahip. Yayınlanan yeni bir rapora göre ise Çin’in bu eşsiz enerji dönüşümü dünyayı net sıfıra taşıyabilir.
Çin’in enerji dönüşümü çok önemli DNV’nin yayınladığı raporda Çin’in enerji dönüşümünün ulusal bir sıkıntı olmadığı, tesirlerinin küresel çapta olduğunun altı çiziliyor. Bunu aslında bazı istatistik datalarında de görüyoruz. Küresel nüfusun yüzde 18’ine sahip olan Çin, dünyadaki enerjinin yüzde 26’sını tüketiyor ve enerji kaynaklı CO2 salınımının yüzde 33’ünü gerçekleştiriyor. Ülke, dünya çapındaki tüketimin yüzde 50’sinden fazlasını gerçekleştirerek en büyük kömür kullanıcısı konumunda. Bunlara rağmen Çin, yenilenebilir enerji üretim kapasitesi konusunda da inanılmaz bir farkla açık ara lider durumda. İçinde bulunulan bu paradoks nedeniyle Çin’in enerji tüketimindeki yenilenebilir gücün payı Batılı rakiplerinin ardında kalıyor.
Aslında bu paradoksu Çin’in siyasetleri oluşturuyor. Ülke, enerji güvenliğini merkeze alıyor. Dolayısıyla Çin, 2050 yılına kadar ithal güce bağımlı kalmaya devam edecek. Rapora göre petrol tüketimi 2050’ye kadar yarıya inecek lakin havacılık ve denizcilik sanayilerinde kullanılmaya devam edilecek.
Çin’in petrol kullanımının yüzde 84’ü ithalat yoluyla karşılanacak. Doğal gaz tüketimi de yüksek kalmaya devam edecek, 2050 tüketimi 2022 düzeylerinin sadece yüzde 2 altında kalacak ve bunun yüzde 58’i ithal edilecek. Kömür tarafında ise Çin, zati tüketimini yerel üretimden sağlıyor. Yüksek emisyonlarına ve yerel kirliliğine rağmen kömür, Çin’in açık ara birincil enerji kaynağı pozisyonunda. Kömür kullanımının önümüzdeki iki yıl içinde zirve yapacağı ve 2040 yılına kadar üçte bir oranında düşeceği tahmin ediliyor.
Çin’in enerji talebi 2030’da zirve yapacak Çin için enerji muhtaçlığının doymayacağı söylense de elbette bu doğru değil, mantıklı da değil. 2030 yılına kadar Çin’in enerji kullanımının zirve yapması, 2050 yılına kadar ise tüketimin yüzde 20 düşeceği belirtiliyor.
Yenilenebilir enerji üretimi rakipsiz Rapora göre 2050 yılına kadar rüzgar ve güneş gücünün her biri Çin’deki elektrik üretiminin yüzde 38′ini oluşturacak.
Bundan 10 yıl önce her ikisi de ana enerji kaynağı olarak hesaba bile katılmıyordu. Artışın hızı hayli etkileyici. Çin’de yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam elektrik üretimindeki payı bugün yüzde 30 iken 2035 yılında yüzde 55‘e, 2050 yılında ise yüzde 88‘e yükselecek. Bu süre zarfında Çin’in maliyetleri daha da düşürmesi bekleniyor. Çin sadece dünyanın en büyük güneş gücü santrali ve rüzgar çiftliği kurucusu olmakla kalmıyor, aynı zamanda diğer ülkelere ucuza sattıkları panel ve türbinleri de üreterek yenilenebilir gücün küresel olarak yaygınlaşmasına yardımcı oluyor.
Çin’in elektrikli araç devrimi Çin’in elektrikli araç satışlarının içten yanmalı motorlu araçları geride bıraktığı ilk büyük ekonomi olacağı ve bunun 2027 gibi epeyce yakın bir gelecekte yaşanacağı belirtiliyor. Elektrikli araçların sağladığı kayda kıymet verimlilik artışlarının yüzyılın ortasında ulaşım bölümünün günümüze kıyasla daha az enerji kullanacağı öngörülüyor.
Emisyon azaltımı 2022 yılında Çin, güçle ilgili olarak küresel CO2 emisyonlarının yüzde 33’üne denk gelen yaklaşık 12 gigaton (Gt) CO2 salınımı yaptı. Rapor, Çin’in emisyonlarının 2026 yılına kadar zirve yapacağını ve ardından 2040 yılına kadar yüzde 30 oranında azalacağını öngörüyor.
Böylelikle emisyon hissesinin 2050 yılında küresel toplamın yüzde 22’sine düşmesi bekleniyor. Çin’in emisyonlarını azaltması küresel net sıfır için büyük ehemmiyet taşıyor. Hatta Çin’in net sıfıra giden yolda en büyük role sahip olduğu belirtiliyor.
22:30
