Türkiye’nin Çin’den ithal edilen arabalara yüzde 40 ilave gümrük vergisi uygulayarak gümrük tarifesini 8 Temmuz itibarıyla yüzde 50’ye çıkarmasının yankıları sürüyor. Son olarak, Çin Elektrik ve Makine Sanayi Ticaret Odası (CCCME), Türkiye’nin uygulayacağı ilave gümrük vergisinin Çinli üreticilerde yol açacağı kayıpları kıymetlendirerek bu üreticilerin itibar ve yatırım kaybı için tazminat talep edeceklerini açıkladı.
CCCME yaptığı yazılı açıklamada, ‘Çin otomotiv endüstrisi’ ismine bu karara karşı çıktıklarının altını çizerken, Türkiye’de satış yapan Çinli markaların ilave gümrük vergisi kararından önce verdiği siparişlerin yüzde 40 ek vergiden muaf tutulması istendi.
‘ELEKTRİKLİLER KAPIDA KALDI’
Açıklamada ayrıca, geçen yıl Çin’den ithal edilen elektrikli araçlar için getirilen yeni ithalat şartları kapsamında Türkiye’deki gümrüklerde bazı araçların mahsur kaldığı belirtildi ve bu araçların gümrükten çekilmesi için çözüm de istendi. Bununla birlikte, Türkiye’nin aldığı kararların Çin’den Türkiye’ye yapılacak muhtemel otomotiv yatırımlarının karar verme sürecini önemli şekilde etkilediği de ileri sürüldü.
CCCME, ilave gümrük vergisi sonra Türkiye’den taleplerini 5 ana madde halinde özetle şu şekilde sıraladı:
1. Türkiye ilave gümrük vergisi kararını iptal etmelidir.
2. Çinli otomotiv üreticilerinin ilave gümrük vergisinin duyurulduğu tarihten (8 Haziran 2024) önce Türkiye’ye sevk edilmek üzere rezervasyonu yapılan araçları ilave gümrük vergisinden muaf tutulmalıdır.
3. CCCME, ilave gümrük vergisinin Çinli otomotiv üreticileri için Türkiye’deki pazarlama ve hizmet noktalarında yol açtığı kayıpları kıymetlendirecek ve Türkiye’nin bu tedbiri nedeniyle normal işlerin yürütülememesi halinde Türkiye’nin Çinli işletmelerin itibar ve yatırım kaybı için makul bir tazminat ödemesi gerekecektir.
4. Türkiye’nin bazı Çinli markalarla yatırım projeleri hakkında görüştüğünü biliyoruz. Ticaret ve yatırım ortamının yakından bağlantılı olduğuna ve yatırımı teşvik etmek amacıyla ticaretin bastırılmasının istenmediğine ve bunun etkili olmayacağına inanıyoruz. Geçen yıldan bu yana şeffaflık ve DTÖ kurallarının göz arkası edilmesi kurumsal yatırım karar verme sürecini önemli şekilde etkilemiştir.
5. Kasım 2023’te elektrikli araç ithalatına gelen yeni koşullardan etkilenen bazı Çinli elektrikli araçların hala Türkiye’nin gümrük noktalarında mahsur kaldığı ve gümrükten çekilemediği bildirilmekte ve Türk tarafının en kısa sürede uygun şekilde çözüme kavuşturulacağı umulmaktadır.”
11 MARKA 40 BİN ADET SATIŞ YAPTI
Batılı ülkelere açılma siyasetleri kapsamında son devirde Çin markalarının Türkiye’ye ilgisinde besbelli bir artış gözlenirken, bu durum pazara giren firma sayısına da yansıdı. Türkiye otomotiv pazarında Skywell, MG, Chery, Leapmotor, Seres, Maxus, Hongqi, DFSK, BYD, NETA ve SWM ile 11 Çin menşeli marka bulunuyor. Geçen yıl yaklaşık 60 bin adet satış sayısına ulaşan Çinli otomobil markaları, Türkiye otomobil pazarının da yüzde 6’sını oluşturmuşlardı. 2024’ün ilk 5 ayında ise yaklaşık 40 bin adet Çinli otomobil satıldı. Böylelikle Ocak-Mayıs devrinde otomobil pazarında Çinlilerin payı yüzde 8’i buldu.
FİYATLARI YÜZDE 30 ARTABİLİR
Çinli markalar özellikle akaryakıtlı ve hibrit otomobil satışlarında önemli bir fiyat avantajına sahipti. Örneğin, bir Avrupalı veya Japon üreticinin 2.3 milyon TL düzeyinde fiyatla sattığı D segmenti SUV arabası 1.8 milyon TL’ye Türkiye’de satışa çıkarabiliyorlardı. 8 Temmuz itibarıyla geçerli olacak ilave gümrük vergisinden sonra Çinli markaların farklı bir ülkeden araç getirene veya Türkiye’de üretim yapana dek rekabetçiliklerini kaybetmesi, fiyat artışından daha az etkilenen üst segmentlerdeki araçların satışına tartı vermeesi bekleniyor. Diğer yandan, ilave gümrük vergisinden sonra Çinli arabaların fiyatlarına ilave dayanaklar alınmadığı takdirde yüzde 30 oranında zam bekleniyor.
YERLİ ÜRETİMİN TEŞVİKİ VE KORUNMASI AMAÇLANIYOR
TİCARET Bakanlığı düzenlemenin ayrıntılarını paylaştığı açıklamada, yerli üretimin iç pazardaki hissesinin yükseltilmesi ve korunması ile yurtiçine yatırımların özendirilmesi amacıyla Çin menşeli akaryakıtlı ve hibrit binek arabalara ilave gümrük vergisi uygulamanmasına karar verildiğini paylaşmıştı. Açıklamada, “Yerli üretimin iç pazardaki düşen hissesinin yükseltilmesi ve korunmasını teminen, dış ticaret istikrarına ilişkin gelişmeler ile cari açık maksatlar dikkate alınarak, aynı zamanda yurt içinde yatırım ve üretimi teşvik amacıyla, 8703 Gümrük Tarife Konumu altında sınıflandırılan konvansiyonel (içten yanmalı) ve hibrit binek arabaların Çin menşeli olanlarının ithalatında ‘İthalat bedelinin yüzde 40’ı veya 7 bin /adetin yüksek olanı uygulanır.’ şeklinde ilave gümrük vergisi uygulanması kararlaştırıldı” denilmişti.
13:13
