Birçoğunuz uygulamalarda veya Windows’ta gezinirken “donanım hızlandırma (hardware acceleration)” terimiyle karşılaşmışsınızdır. Bu seçeneği aktif etmeli misiniz yoksa etmemeli misiniz? Donanım hızlandırmanın ne olduğunu, ne işe yaradığını ve avantajlarını kısaca anlatacağız.
Donanım hızlandırma, uygulamaların belirli misyonları, özellikle o görevi hızlandırmak için sisteminizdeki donanıma yüklediği bir süreç. GPU gibi donanımlar, yapılacak işlemleri sadece genel amaçlı CPU’da çalıştırmaktansa üzerine devralabilir, daha iyi ve daha verimli şekilde gerçekleştirebilir.
Hardware acceleration olarak bilinen tahlili CPU’nuzdan başka donanıma yüklenen bir görev olarak tanımlayabiliriz. Genellikle standart kullanıcılar için donanım hızlandırma ekran kartı ve ses kartıyla temaslı.
Örneğin, harici ekran kartı olmayan bir bilgisayarda oyun oynarsanız performans düşük olacaktır. Oynayabilseniz bile, performans harici GPU’ya sahip sistemle aynı olmayacak. Dahili olmayan grafik çipleri, CPU’nun bilakis yüksek performanslı grafik işlemlerini gerçekleştirmek için tasarlanmakta. Ayrıca bazı iş yüklerinde merkezi işlem ünitesinin yükünü azaltabiliyor, daha verimli şekilde çalışabilecek uygulamalar GPU’ya yönlendiriliyor.
Grafik İşleme
Grafik sürece üniteleri (GPU’lar), özellikle görüntü, animasyon ve görüntülerin işlenmesini içeren vazifelerde donanım hızlandırmanın önemli bir bileşeni. İster oyun oynuyor, ister simülasyon çalıştırıyor ya da yüksek çözünürlüklü görüntüler izliyor olun. Bu tür süreçlerde ağır iş yüklerini ekran kartı üstlenir.
CPU’nuz bir karedeki her bir pikseli (milyonlarca olabilir) hesaplamaya çalışmak yerine, görevi bu tür karmaşık, paralel hesaplamaları gerçekleştirmek için özel olarak tasarlanmış olan GPU’ya devreder. Bu da daha akıcı, daha yüksek kaliteli görseller elde edilmesini ve CPU’nun diğer misyonları daha verimli bir şekilde yerine getirmesini sağlar.
Ses İşleme
Ses kartları (ses yongaları), bildiğiniz üzere sadece ses sinyallerini işlemek için kullanılan özel donanımlar. Böylelikle sesle ilgili vazifeler CPU’dan alınarak daha net ve yüksek kaliteli ses elde edilebiliyor. Sonuç olarak hem işlemcinin iş yükü hafifliyor, hem de daha kaliteli ses elde edebiliyoruz.
Özel ses kartları özellikle müzik yapımı, oyun veya herhangi bir profesyonel ses uygulaması gibi ses kalitesinin önemli olduğu senaryolarda daha önemli. Ayrıca anakartların üzerinde modele bağlı olarak iyi veya kötü bir ses çipi bulunduğunu hatırlatalım. Bilgisayarınızdaki sesle ilgili her türlü işlem burada gerçekleşiyor.
Kaliteli özel ses kartları, uzamsallaştırma (3D ses efektleri), yankılanma ve birden fazla ses kanalını karıştırma gibi CPU’ya önemli bir yük getirecek vazifeleri yerine getirebiliyor.
Kriptografik İş Yükleri
Kriptografik hızlandırıcılar olarak da bilinen kriptografik işlemciler, bilgilerin şifrelenmesi ve deşifre edilmesiyle ilgili hesaplama açısından yoğun işlemleri gerçekleştirmek için özel olarak tasarlanmış donanımlar.
Anahtar çiftleri oluşturma, karma oluşturma veya RSA/AES gibi kriptografik algoritma yürütme gibi misyonlar epeyce ağır işler. Bu işlemlerin bir kriptografik işlemciye yüklenmesi daha hızlı ve daha güvenli veri transferleri sağlayabilir; gerçekten güvenli web taraması, çevrimiçi bankacılık gibi uygulamalar veya hassas bilgilerin iletildiği veya depolandığı herhangi bir senaryo için çok önemli.
Tethering donanım hızlandırma pek yaygın olmasa da mevcut donanım hızlandırma tekniklerinden biri. Örnek olarak, bir Wi-Fi etkin noktası olarak hareket etmek için tethering donanım hızlandırmasını kullanabilir. Tethering ile ilgili vazifeleri daha verimli bir şekilde işleyen ve sistem iş yükünü azaltan özel bir Wi-Fi yongasına aktarabilirsiniz.
Tethering Bluetooth, kablosuz LAN ve fizikî kablo üzerinden çalışmakta.
Discord, Google Chrome, Spotify, Opera ve Microsoft Edge gibi birçok yazılımda donanım hızlandırma özelliğini görebilirsiniz. Örneğin Chrome’da grafik hızlandırmayı aktif ederseniz, görsellikle alakalı herhangi bir şey olduğunda işleri GPU devralacak.
Hardware acceleration, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok farklı alanda uygulanabilir:
- Grafik sürece birimi (GPU) kullanan bilgisayar grafikleri.
- Dijital Sinyal İşlemcisi (DSP) kullanarak dijital sinyal sürece.
- Sahada programlanabilir analog dizi (FPAA) ile analog sinyal sürece.
- Ses kartı kullanarak ses sürece.
- Bir ağ işlemcisi ve ağ arayüz denetleyicisi kullanarak bilgisayar ağı oluşturma.
- Kriptografik hızlandırıcı ve güvenli kripto işlemci aracılığıyla kriptografi işlemleri.
- Yapay zeka hızlandırıcı kullanarak yapay zeka.
- Çip üzerinde ağ ve sistolik dizi kullanarak bellek içi sürece.
- Sahada programlanabilir kapı dizileri (FPGA), uygulamaya özel entegre devreler (ASIC’ler), karmaşık programlanabilir mantık aygıtları (CPLD) ve çip üzerinde sistem (SoC) aracılığıyla herhangi bir bilgi işlem görevi.
Güçlü bir ekran kartınız varsa, donanım hızlandırmayı aktifleştirmek GPU’nuzu oyunlarda ve desteklenen tüm kullanım durumlarında tam manasıyla kullanmanızı sağlayacak. Google Chrome’da donanım hızlandırmayı aktif ettiğinizde, medya tüketmenize ve günlük rutininizde çok daha meselesiz gezinmenize olanak tanınacak.
Adobe Premiere Pro gibi yazılımlarda video düzenlerken veya OBS gibi yazılımları kullanarak Twitch/YouTube yayını yaparken bu özelliği etkinleştirmenizi tavsiye ediyoruz. Böylelikle daha hızlı veri akışı, daha hızlı dışa aktarma müddetleri ve yayın yazılımınızla daha iyi bir kullanıcı tecrübesi elde edebilirsiniz.
Olumsuz taraflara de biraz değinelim. Bu işlev her şeyi hızlandırsa ve olağanüstü bir özellik olsa da, bazen faydadan çok zarar getirebilir. Kimi zaman uygulamalarda donanım hızlandırma kullanıldığında donma ve çökme problemleri sebebiyet verebiliyor. Hatta özellikle AMD ekran kartlarında olmak üzere sürücü çökmeleri de yaşanabiliyor. Böyle durumlar yaşadığınızda özelliği devre dışı bırakın. Sorunlara bir çözüm olarak sürücü güncellemesi yapmayı deneyebilirsiniz.
Tüm uygulamaların donanım hızlandırma özellikleri ilgili donanıma ekstra yük bindirmekte. Eğer ekran kartınız biraz zayıf ise ve oyun oynarken bu uygulamaları çalıştırıyorsanız, yükü azaltmak için özelliği kapatabilirsiniz. İşte donanımsal hızlandırmadan uzaklaşmanıza sebep olabilecek nedenler:
- Bilgisayarınızın diğer bileşenlerine kıyasla nispeten güçlü bir CPU’ya sahipseniz, donanım hızlandırma belirli vazifeler için etkisiz olabilir.
- Bilgisayarınız, özellikle de GPU aşırı ısınıyorsa donanım hızlandırmayı kapatabilirsiniz.
- Donanım hızlandırma ayarlarınızı yöneten yazılım iyi bir iş çıkarmıyor olabilir veya CPU’nuzla çalışırken o kadar kararlı olmayabilir. Bu da GPU veya donanım hızlandırmayı kullanmak istememenizin bir başka nedeni.
- Donanım hızlandırmayı ne zaman kullanıp kullanmayacağınızı tam olarak kestiremeyebilirsiniz. Böyle durumlarda deneme yanılma tekniğiyle aktif edip etmeyeceğinize karar verebilirsiniz. Ek olarak, birden fazla uygulama sistem donanımınıza bağlı olarak ayarı otomatik olarak değiştirebiliyor.
Yazılım hızlandırma, yazılımın belirli misyonları genel amaçlı yazılımdan daha verimli bir şekilde yerine getirmesi için özel olarak optimize edildiği bir sistem. Bu optimizasyonlar, bir algoritmanın azamî performans için ince ayarının yapıldığı algoritmik düzey veya belirli donanım özelliklerinden yararlanmak için programlama tekniklerinin kullanıldığı kodlama düzeyi gibi çeşitli düzeylerde gerçekleşebilir.
Belirli vazifeleri hızlandırmak için GPU’lar veya ses kartları gibi özel donanım bileşenlerinin kullanıldığı donanım hızlandırmanın tersine, yazılım hızlandırma CPU’ya ve onun çeşitli talimatları sürece yeteneğine dayanıyor. Yani yazılımsal hızlandırma daha çok yönlü, çünkü belirli bir donanım gerekmiyor ve daha fazla sayıda aygıtta çalışabiliyor.
Ancak donanım hızlandırmanın vazgeçilmez olduğu yerler var. Eğer o işe yönelik özel donanımınız varsa çok daha iyi performans alabilirsiniz. Yazılım hızlandırma sadece sınırlı sayıda özel amaçlı uygulamada faydalı. Buna karşılık, donanım hızlandırma daha geniş bir yelpazedeki yaygın, grafiksel olarak yoğun vazifeler için faydalı.
Uzun lafın kısası, eğer performans ve kararlılık sıkıntıları yaşamıyorsanız donanım hızlandırmayı kullanmaktan çekinmeyin.
Donanım hızlandırmalı GPU zamanlama özelliği, Microsoft’un WDDM (Windows Ekran Sürücü Modeli) 2.7 paketinin bir parçası olarak kullanıcılara sunuldu. WDDM 2.7 sadece Windows 10 sürüm 2004 ve üzeri için aktif. Yani bu özelliği aktif edebilmemiz için yeni Windows sürümü kullanıyor olmamız gerekli. Ancak bunun yanında NVİDİA, AMD ve Intel gibi GPU üreticilerinin sürücü desteği şart.
Yeni GPU zamanlama özelliğinin temel görevi GPU’nun işletim sisteminden etkilenmeden entegre ve harici ekran kartlarının doğrudan kendi VRAM’ini yönetmesini sağlamak. Bize artısı ise oyunlar, çeşitli video ortamları ve uygulamalarda performans yararları ve düşük gecikme müddetleri olarak geri dönüyor. Ayrıca bunun yeni bir donanım özelliği değil, yeni bir API desteği olduğunu belirtmekte yarar var.
Özellik Nasıl Aktif Edilir?
Özelliğin aktifleştirilmesi ise epeyce basit.
- Windows Ayarları üzerinden Sistem menüsüne gidiyoruz.
- Sonrasında Monitör sekmesindeki “Grafik ayarları” seçeneğine tıklıyoruz.
- Sonrasında donanım hızlandırmalı GPU zamanlama (hardware-accelerated GPU scheduling) özelliğini aktif ediyoruz.
- Değişikliklerin geçerli olması için bilgisayarı yeniden başlatmamız yeterli.
WDDM 2.7 İçeriği
- Donanım hızlandırmalı GPU zamanlaması: DirectX / Vulkan / OpenGL gibi oyunlar ve uygulamalar için kullanılan API’den bağımsız olarak çalışır.
- Shader Model 6.5
- DirectX 12 Raytracing Tier 1.1
- DirectX 12 Mesh Shader
- DirectX 12 Sampler Feedback: Texture Streaming, Texture-Space Shading
- DirectX 12 Video Muhafazalı Kaynak Desteği
Diğer Teknoloji Haberleri İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
15:26
15:26
News
Teknoloji
Teknoloji
Teknoloji
Teknoloji
Teknoloji
