Bir Hollywood sineması olsa Dünya’ya çarpacak gök taşı için tüm bilim dünyası seferber olur, güzel bir astronot gelir ve onu havaya uçurarak korkunç bir felaketi engellerdi. Lakin ne yazık ki gerçekler böyle değil.
Resmi bir rapora göre, 14 yıl önceden uyarılsak bile, Dünya asteroit çarpmasına karşı gereğince hazırlıklı değil. Saatte binlerce kilometre hızla Dünya’ya çarpan dev bir uzay taşı, insanlığın sonunu getirebilir.
NASA ve ABD hükümeti tarafından yayınlanan dokümanda, asteroit felaketi yönetim planlarının ‘tanımlanmadığı’ belirtiliyor.
Rapor, NASA ve ABD hükümeti tarafından düzenlenen bir simülasyon aktiflikte oluşturuldu. Öngörülebilir gelecekte bilinen önemli bir asteroit çarpma tehdidi bulunmamasına rağmen, iki yılda bir düzenlenen aktiflik, üst seviye uzmanların bu çeşit bir olaya hazırlanma maharetlerini pahalandırıyor.
Raporda, “Bir asteroit tehdidi senaryosunda uzay misyonları hakkında karar verme süreci belirsizliğini koruyor” deniliyor. Ayrıca sürecin ABD’de veya uluslararası alanda gereğince tanımlanmadığı da belirtiliyor.
Tatbikat sırasında uzmanlar, daha önce hiç tespit edilmemiş bir asteroitin yaklaşık 14 yıl içinde Dünya’ya çarpma ihtimalinin yüzde 72 olduğu varsayımsal bir senaryoya yönelik potansiyel yansıları değerlendirdi. Varsayımsal senaryonun bir parçası olarak asteroitin boyutunu, bileşimini ve uzun vadeli yörüngesini kesin olarak belirlemek mümkün değildi. Lakin modeller, asteroitin çarpması durumunda bölgesel ve ülke ölçeğinde bir alanı tahrip edebileceğini gösterdi.
NASA Genel Merkezi’nde emekli gezegen savunma subayı olan Lindley Johnson ise şunları söyledi: “Tatbikat için bu başlangıç koşullarındaki belirsizlikler, iştirakçilerin özellikle zorlu şartları dikkate almalarına imkan tanıdı. Büyük bir asteroit çarpması, insanlığın yıllar önceden tahmin edebilecek ve önlemek için harekete geçebilecek teknolojiye sahip olduğu tek doğal felaket. Ne yazık ki, tatbikat, ‘karar alma süreçlerinin ve risk toleransının’ yetkililer arasında gereğince anlaşılmadığını ortaya çıkardı.”
NASA’nın Yakın Dünya Objeleri Programına göre, ortalama olarak Dünya’ya her 5000 yılda bir futbol alanı büyüklüğünde bir kaya ve her bir milyon yılda bir medeniyetlerin sonunu getiren bir asteroit Dünya’ya çarpıyor.
NASA, asteroit saptırma misyonuyla şimdiden çok önemli bir dönüm noktasına ulaştı. Eylül 2022’de DART uzay aracı kasıtlı olarak 10,8 milyon mil uzaktaki bir asteroit olan Dimorphos’a çarptı. Her ne kadar bu asteroit Dünya için bir tehdit oluşturmasa da, başarılı görev, şayet böyle bir eylem gerekliyse, bir uzay taşının yörüngesinin etkilenebileceğini gösterdi.
Ancak bir çalışmaya göre, insan imali herhangi bir objeyle saptırılması zor veya imkansız olan bazı uzay taşı cinsleri de var.
03:32
