Dünya Meteoroloji Örgütü: 2024 Kayıtlardaki En Sıcak Yıl Olma Yolunda

Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO(, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de bugün başlayan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) 29. Taraflar Konferansı (COP29) kapsamında “2024 İklim Durumu Güncellemesi” başlıklı raporunu yayımladı.

Raporda, “ocak-eylül döneminde küresel ortalama yüzey hava sıcaklığı, (sıcaklık artışına neden olan) El Nino hava olayının da etkisiyle sanayi öncesi ortalamanın 1,54 santigrat derece üzerindeydi. 2024 yılı, küresel ortalama sıcaklıkların uzun süreli yüksek aylık düzeylerinin ardından kayıtlardaki en sıcak yıl olma yolunda.” ifadesi kullanıldı.

“EN SICAK ON YIL”

Atmosferde daima artan sera gazı düzeyleri nedeniyle iklim değişikliğinin hızla artan tesirine karşı bir kez daha “teyakkuza geçilmesi” uyarısı yapılan raporda, 2015-2024 periyodunun kayıtlardaki en sıcak on yıl olacağı bildirildi.

Raporda, “Buzul kaybı, deniz düzeyinin yükselmesi ve okyanusun ısınması hızlanıyor. Aşırı hava şartları dünya genelindeki topluluklara ve ekonomilere zarar veriyor. Aşırı hava ve iklim olayları büyük ekonomik ve insan kayıplarına yol açıyor. Hava ve iklim aşırılıkları sürdürülebilir kalkınmayı genel olarak etkiledi, gıda güvensizliğini kötüleştirdi ve yerinden edilme ile göçü artırdı.” ifadeleri kullanıldı.

Tehlikeli sıcaklıkların milyonlarca insanı etkilediği kaydedilen raporda, yoğun yağışın, sellerin ve tropikal siklonların büyük can kayıplarına ve hasara neden olduğuna işaret edildi.

“SICAKLIK REKOR DÜZEYLERE YÜKSELDİ”

Bazı bölgelerdeki daima kuraklık durumunun, El Nino’nun etkisiyle daha da berbata gittiği belirtilen raporda, sera gazı düzeylerinin 2023’te rekor düzeylere ulaştığı ve 2024’te de benzer düzeylerde olmaya devam ettiği kaydedildi.

Raporda, dünyanın, sera gazı salınımlarını azaltarak küresel ısınmayı sınırlamayı hedefleyen küresel Paris Anlaşması gayelerine ulaşmanın uzağında olduğu da yer aldı.

2023’te okyanus ısısının kayıtlardaki en yüksek düzeyde olduğu hatırlatılan raporda, elde edilen ön bilgilerin 2024’ün de benzer düzeylerde devam ettiğini gösterdiğine dikkati çekildi.

DÜNYA, PARİS MUAHEDESİ’NİN UZUN VADELİ AMAÇLARI KARŞILANAMIYOR

Raporda görüşlerine yer verilen BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “İklim felaketi sağlığı vuruyor, eşitsizlikleri artırıyor, sürdürülebilir kalkınmaya zarar veriyor ve barışın temellerini sarsıyor. Bundan en çok etkilenenler savunmasız insanlar.” ifadelerini kullandı.

WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo ise bu yıl ortalama ısınma geçici olarak 1,5 santigrat dereceyi aştığı için Paris Mutabakatı’nın uzun vadeli küresel ortalama sıcaklık artışını sanayi öncesi düzeylerin 2 santigrat derecenin çok altında tutma amacının karşılanamadığını vurguladı.

Saulo, “Her bir derecelik ısınmanın önemli olduğunu kabul etmek önemli. 1,5 santigrat derecenin altında veya üstünde bir ısınma düzeyi, küresel ısınmanın her ek artışı iklim uçlarını, etkilerini ve risklerini artırır. Bu yıl dünyanın farklı bölgelerinde gördüğümüz rekor kıran yağışlar ve seller, hızla ağırlaşan tropikal siklonlar, ölümcül sıcaklıklar, amansız kuraklık ve şiddetli orman yangınları ne yazık ki yeni gerçekliğimiz ve geleceğimizin habercisi.” değerlendirmesinde bulundu.

Acilen sera gazı emisyonlarını azaltma, değişen iklim koşullarını izleme ile anlama yeteneğini güçlendirme çağrısında bulunan Saulo, iklim değişikliği ve aşırı hava olaylarıyla mücadele için “Herkes İçin Erken Uyarılar” teşebbüsünün önemine işaret etti.