Dünyada enflasyon yükselince, ülkelerin merkez bankaları da politika faizini artırarak tedbir almıştı.
Gelişmiş ülkelerde merkez bankalarının faiz indirimi süreci yaşanıyor.
Bu sürece İsviçre Merkez Bankası’nın (SNB) öncülük ettiği görülüyor.
SNB, son 3 ayda ikinci faiz indirimine giderek gelişmiş ülkelerin para siyasetindeki gevşeme adımlarına öncülük ederken Avrupa ve Kanada, bu ülkeyi takip etti.
Faiz indiriminde en hızlı hareket eden banka: SNB
Politika faizinde indirime giden ilk büyük merkez bankası, mart ayında politika faizini sürpriz bir şekilde indiren SNB oldu.
SNB’nin ardından haziranda faiz indirimi yapan Kanada Merkez Bankası (BoC) ile Avrupa Merkez Bankası (ECB) da para siyasetinde gevşeme adımlarına başlayan önde gelen merkez bankaları arasında yer aldı.
Politika faizini İngiltere Merkez Bankası (BoE) son 16 yılın, ABD Merkez Bankası (Fed) ise son 23 yılın en yüksek düzeylerinde tutmaya ediyor.
Öte yandan Macaristan, Çekya ve İsveç gibi ülkelerin merkez bankaları da politika faizini düşürdü.
SNB, yılın ilk toplantısında 25 baz puan faiz düşürdü
Yılda 4 kez para siyaseti toplantısı yapan İsviçre Merkez Bankası, mart ayında gerçekleşen 2024’ün ilk toplantısında politika faizini beklenmedik şekilde 25 baz puan düşürdü.
Politika faizini yüzde 1,50’ye indirdi
Bankadan yapılan açıklamada, politika faizinin yüzde 1,50’ye indirildiği belirtilerek, “Para siyasetinin gevşetilmesi, son 2,5 yılda enflasyonla çabanın etkili olması nedeniyle mümkün olmuştur.” değerlendirmesine yer verildi.
SNB, İsviçre para ünitesinin bedel kazanmasını da göz önünde bulundurarak faiz indirimi kararı aldığını belirtti.
Beklentiler SNB’nin politika faizini yüzde 1,75 düzeyinde sabit tutacağı istikametindeydi. Sürpriz faiz indirimi SNB’nin 9 yılda yaptığı ilk faiz indirimi oldu.
Analistler, SNB’nin faiz oranlarını düşürmek için hazirandaki toplantısına kadar bekleyeceğini tahmin ediyordu. Banka, 20 Haziran’da da faiz indirimine devam etti ve politika faizini ekonomiye destek için 25 baz puan düşürerek yüzde 1,25’e çekti.
Kanada Merkez Bankası 4 yıl sonra faiz indirdi
Kanada Merkez Bankası, 5 Haziran’da politika faiz oranını beklentiler doğrultusunda 25 baz puan düşürerek yüzde 4,75’e çekti.
Bankadan yapılan açıklamada, son dataların enflasyonun yüzde 2 amacına doğru hareket etmeyi sürdüreceğine olan itimadı artırdığı, lakin enflasyon görünümüne yönelik risklerin devam ettiği aktarıldı.
BoC Başkanı Tiff Macklem, para siyaseti kararına dair düzenlediği basın toplantısında, enflasyonla mücadelede uzun bir yol kat ettiklerine dikkati çekerek, enflasyonun azaldığına dair daha fazla ve sürdürülebilir ispata sahip olduklarını, bu nedenle para siyasetinin artık bu kadar kısıtlayıcı olmasının gerekmediğini söyledi.
Kanada’nın enflasyon hedefi: Yüzde 2
Kanada Merkez Bankası başkanı Macklem, şu ifadeleri kullandı:
“Enflasyonun azalmaya ve yüzde 2 amacına sürdürülebilir bir şekilde doğru ilerlediğine dair itimadımız artmaya devam ederse, politika faiz oranımızda daha fazla indirim beklemek makul.”
ECB, 5 yıl sonra ilk faiz indirimine gitti
ECB de 6 Haziran’da piyasa beklentileri doğrultusunda yaklaşık 5 yıl sonra ilk faiz indirimine giderek üç temel politika faizini 25 baz puan düşürdü.
Bankadan para siyaseti kararına ilişkin yapılan açıklamada, refinansman, mevduat ve marjinal fonlama faizlerinin 25 puanlık düşüşle sırasıyla yüzde 4,25, 3,75 ve 4,50’ye indirildiği belirtildi.
ECB, faiz indirimlerinde Fed’in önüne geçti
Böylece, para siyasetine yönelik yılın dördüncü toplantısında hem refinansman faizi hem de marjinal fonlama faizi için Mart 2016’dan, mevduat faizi için ise Eylül 2019’dan bu yana ilk indirim geldi. ECB’nin Fed’den önce harekete geçerek faiz indirimine gitmesi dikkati çekti.
ECB Başkanı Christine Lagarde, düzenlediği basın toplantısında, enflasyonun merkez bankasının faiz oranlarını düşürmeye başlaması için gereğince azaldığını söyledi.
Lagarde, bankanın faiz indirimleri suratı ve vakti konusunda dikkatli olacağını belirterek, “Faiz indirimleri bilgilere bağlı olacak. Çok belgisiz olan şey; hangi süratte ilerlediğimiz ve bunun ne kadar zaman alacağı.” dedi.
Faiz indirimlerine giden ülkeler
Öte yandan, Macaristan Merkez Bankası (MNB), mart ayında politika faizini 75 baz puan düşürerek yüzde 8,25’e çekti.
Nisan ve mayıs aylarında politika faizini 50’şer baz puanlık azalışla yüzde 7,25’e indiren MNB, haziranda da 25 baz puanlık indirimle politika faizini yüzde 7’ye düşürdü.
İsveç Merkez Bankası (Riksbank), mayısta yüksek enflasyonla uğraşının ardından zayıf ekonomiyi sebep göstererek 8 yıl sonra ilk kez politika faiz oranını düşürdü. Bankadan yapılan açıklamada, politika faizinin 0,25 baz düşürülerek yüzde 3,75’e çekildiği belirtildi.
Çekya Merkez Bankası (CNB) da geçen yıl aralıkta başladığı faiz indirimlerine devam etti. Son olarak mayıs ayında temel faiz oranlarını 50 baz puan düşüren CNB, iki hafta vadeli repo faiz oranını yüzde 5,25’e çekti.
Ayrıca, bu ay politika faizini 150 baz puan düşüren Pakistan Merkez Bankası, 2020 ortalarından bu yana ilk faiz indirimini gerçekleştirdi.
03:32
