Erdal Sağlam: Merkez Bankası’nın Gayeleri Yükseltmesi, Piyasalardaki Enflasyon Beklentilerinin Bozulmasına Neden Oldu

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

T24 Ekonomi

ANKA Ekonomi Koordinatörü Erdal Sağlam haftalık ekonomi tahlilinde, Merkez Bankası’nın amaçları yükseltmesinin, piyasalardaki enflasyon beklentilerinin bozulmasına neden olduğu belirterek, ”siyaset ve dış politika tartışmaları da enflasyonla mücadele programı açısından bakıldığında, hiç de umut verici gözükmüyor” dedi. 

Sağlam’ın değerlendirmeleri şöyle:

”Merkez Bankası’nın maksatları yükseltmesi, piyasalardaki enflasyon beklentilerinin bozulmasına neden oldu. Enflasyonla mücadelede  mali destek umudu azalırken, siyaset ve dış siyasetteki gelişmeler de programın başarısı açısından riskleri büyütecek gibi gözüküyor.

Merkez Bankası’nın, özellikle 2025 yılı enflasyon gayesini yüksek oranda artırmasının piyasalardaki olumsuz etkisi hemen görülmeye başladı. Artık bu sıralarda piyasalardaki enflasyon beklentisinin amaçlara doğru yakınsaması beklenirken, tersine beklentilerin bozulduğu görüldü. Geçen hafta piyasa oyuncularıyla yaptığı anket sonucunu açıklayan Merkez Bankası, enflasyon beklentilerinin bu yıl sonu için yüzde 44.1’den 44.8’e çıktığını saptadı.

Bununla birlikte yıl sonu dolar beklentisi, geçen ayki ankette 36.63 TL iken, son ankette 35.72 TL’ye indi. Piyasaların, enflasyonda gayelerden uzaklaşıldıkça, Merkez Bankası’nın TL’nin pahalanmasını daha da artıracağı görüşünde olduğu çok açık. Bu durum özellikle ihracatçılar ve turizmcilerin şikayetlerinin önümüzdeki devirde daha da artması anlamına gelecek.

Önümüzdeki yıla ilişkin beklentiler ise, program ilerlemesine rağmen düzelmiyor. 12 ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentileri yüzde 27.44 iken, son ankette ancak yüzde 27.20’ye indi. Merkez Bankası’nın 2025 yıl sonu maksadını yüzde 14’den 21’e yükselttiğini, hata koridorunun üst sınırını ise yüzde 26’ya çıkardığını unutmayalım. Piyasalardaki bu beklenti bozulmasının, daha sonra açıklanacak, halkın ve özel kesimin  enflasyon beklentilerinde, çok daha yüksek oranda çıkması bekleniyor.

Enflasyon gayelerine ilişkin bozulma, iç piyasada üretim ve talebin gereğince düşüp düşmediği, bunun faiz indirimlerine nasıl yansıyacağı tartışmasını beraberinde getiriyor. Önümüzdeki hafta başında hizmet sektöründeki üretim sayılarının açıklanması bekleniyor. Bu datalarla birlikte, mal piyasasındaki nispeten sakin seyre, hizmetler sektörünün katılıp katılmadığı ortaya çıkacak. Buradan yola çıkarak üretimin gereğince gerileyip gerilemediği, üretim geriliyorsa talepte görülen canlılığın nereden kaynaklandığı tartışılmaya başlayacak.

Vergi paketleri gündemden düştü

Talebe bağlı olarak üretimin gereğince gerilememesi, bu nedenle iktisadın gereğince soğumaması, enflasyon düşüşündeki gecikmenin nedeni olarak ortaya çıkarsa, işte o zaman faiz indirimlerinin daha geç başlaması gerektiği tezini savunan iktisatçılar haklı çıkacak. Bununla birlikte “talepteki canlılığın gelir dağılımındaki bozukluk nedeniyle, yüksek faizden yararlanan varlıklı bölümlerden mi kaynaklandığı” tartışmalarının da alevlenmesi beklenebilir.

Ortada olan gerçek; enflasyonla çabanın yetersiz kaldığı, ek ve radikal tedbirlerin gerektiği yönünde. Burada en önemli ögelerden biri enflasyonla mücadelede para siyasetine gerekli olan mali takviyenin eksik kalması. Bakan Şimşek’in çabalarına rağmen, bütçede kamu harcamalarının keskin biçimde kesilmesi ya da varlıklı bölümlerden ek vergi alınması tarafındaki kararların alınamaması, mali alanda enflasyonla gayrete gereken dayanağın verilememesine neden oluyor.

Bu ekonomik münasebetlerin yanında, iç siyasette yeniden artan gerginlik ile dış siyasette ABD Başkanlığı’na seçilen Trump nedeniyle çıkabilecek risklerin gündeme gelmesi de aynı zamanda enflasyonla mücadele programı açısından önemli bir tedirginlik ögesi olmaya başladı. AKP’de Trump’ın gelişiyle birlikte Türkiye- ABD alakaları konusunda iyimser bir hava eserken, Trump’ın kritik misyonlara atamalarının İsrail yanlısı ve Türkiye aykırılığı ile bilinen şahıslardan oluşması, iktidar partisinde moralleri bozmuş görünüyor. O nedenle de Trump’ın önceki başkanlık döneminde yaptığı çıkışlar ile Türkiye ekonomisine verdiği ziyanların yeniden hatırlanmaya başladığına şahit oluyoruz.

Önümüzdeki hafta, özellikle TBMM grup toplantıları kanalıyla, siyasetteki çekişmenin nasıl bir şekil alacağını göreceğiz. Bunun yanında TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2025 yılı bütçesi tartışılmaya devam edecek. Bütçe görüşmelerinde, enflasyonla çabaya katkı açısından bir umut gözükmüyor. Esasen Bakan Şimşek’in gelirleri artırmak için TBMM’ye getireceği iki yeni vergi paketi konusu da uzun vakittir artık gündemden çıkmış görünüyor.

Önümüzdeki Pazartesi günü açıklanacak hizmet üretimiyle ilgili veri, tartışmaları yeniden şekillendirebilir. Bunun yanında, yılbaşında asgari ücret ile çalışan ve emekli maaşlarına yapılacak zam oranlarına ilişkin tartışmanın, vakit yaklaştıkça iyice sertleşmesi beklenebilir.

Özetle; enflasyonla mücadele aksadığı için piyasa beklentileri bozulurken, siyaset ve dış politika tartışmaları da enflasyonla mücadele programı açısından bakıldığında, hiç de umut verici gözükmüyor.”

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika 

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber