Meta’nın CEO’su Mark Zuckerberg, Facebook ve Instagram platformlarındaki teyit sistemlerini durdurma kararı aldıklarını duyurdu.
Programın ilk etapta ABD’de kaldırılması ön görülüyor.
Böylece kullanıcıların yanlış bilgi yayıp yaymadığını kontrol eden profesyonel teyit ekipleri süreçten çıkartılacak.
Aralık 2016’dan beri devam eden program kapsamında Meta, yanlış ya da tehlikeli bilgi içerdiği tespit edilen paylaşımlara erişim kısıtlaması getirip bazı paylaşımları tamamen kaldırabiliyordu.
Bu sistem, Elon Musk’ın sahibi olduğu X’te bir süredir uygulanıyor.
BBC Türkçe’ye konuşan uzmanlar, bu sistemin profesyonel teyit sistemlerinin yerini tutamayacağını ve organize kümelerin bu sistem üzerinden yanlış bilgiyi hızla yayabileceği uyarısında bulundu.
Meta, Türkiye’de teyit operasyonları için Teyit ve Doğruluk Payı ile işbirliği yapıyor.
Her iki site de şimdi kendilerine işbirliğinin sona erdiği yönünde bir bilgi iletilmediğini söylüyor.
Türkiye’deki kullanıcılara yansımaları ne olabilir?
Teyit.org’un kurucusu Mehmet Atakan Foça, BBC Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede Meta’nın doğruluk denetimini bırakmasıyla birlikte “İnsanları ayrıştırıcı, öfkeye kızgınlığa, telaşa sürükleyen yanlış bilgilerin, insanların sıhhatiyle oynayan komplo teorilerinin tekrar ortaya çıkmasını, kutuplaşmanın tekrar artmasını” beklediklerini ifade etti.
Teyit’in bugüne kadar doğruluk denetimi yaptığı ve Meta’nın topluluk kurallarına uymadığı tespit edilen paylaşımlar arasında Koronavirüs salgını, aşılara dair komplo teorileri ve 6 Şubat 2023 depremleri sonrası riskli binalarda yapılan karot testlerinin binalara zarar verdiğini öne süren yanlış iddialar gibi ögeler var.
Foça, Meta’nın politika değiştirme kararının bu şekil içeriklerin platformlarda daha fazla ve denetimsiz biçimde yayılmasına neden olacağını vurguladı.
Koça, bu kararın “sağlıklı bir bilgi ortamı için doğrudan bir mevzi kaybı” olduğu yorumunu yaptı.
Yapay zeka, göçmenler, doğal felaketler
Meta’nın doğruluk denetimi programını küresel çapta kaldırması durumunda Facebook ve Instagram gibi platformlarda kullanıcıların karşısına “oltalama” adı verilen paylaşımlar çıkma ihtimali de artacak.
Arabacı, son periyotta bu paylaşımlara yapay zeka desteğiyle siyasetçi ve ünlülerden sahte alıntılar eklenerek inandırıcılığın artırıldığına dikkat çekti.
Arabacı’ya göre doğruluk denetiminde öne çıkan başka bir aldatıcı zararlı içerik tipi de göçmen ve mültecilere yönelik nefret söylemi içeren paylaşımlar.
Teyit.org editörü, Meta platformlarında özellikle savaş ve çatışma vakitlerinde hassas ve yanlış olduğunu tespit ettikleri içerik sayısının arttığını vurguladı ve şunları kaydetti:
“Bunlara etkili müdahale ile etiket koymak yanlışın hızlı yayılmasının önüne geçiyor. Örneğin Suriye’de yaşanan son gelişmeler, İsrail-Filistin ve Rusya-Ukrayna savaşı gibi sıkıntılar kullanıcılara bağlam ve doğru bilgi aktarıyor.”
Yanlış bilginin hızla yayılma riskinin olduğu bir alan da doğal afetler.
Arabacı, Teyit’in son günlerde ABD’nin Los Angeles kentinde çıkan yangınlar hakkında birçok komplo teorisinin yayıldığını tespit ettiklerini söyledi ve benzer bir durumun daha önce Türkiye’de çıkan orman yangınlarında da yaşandığını hatırlattı.
‘Daha fazla zararlı içerik görünür hale gelecek’
Türkiye’nin bir diğer önemli teyit sitesi Doğruluk Hissesi’nin kurucusu Baybars Örsek de BBC Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede Meta’nın teyit düzenekleri yerine topluluk notları sistemine geçmesiyle birlikte “Büyük bir vakum oluşacağını” söyledi.
2019-2022 yılları arasında Uluslararası Doğruluk Denetimi Ağı (IFCN) Yöneticiliği yapan Örsek, bu nedenle Meta platformlarında daha fazla zararlı içeriğin daha fazla kullanıcıya görünür hale geleceğini söyledi.
Meta’nın programına dahil olan Doğruluk Hissesi’nin Yöneticisi Batuhan Ersun ise Zuckerberg’ün açıklamalarının tüm doğruluk denetimi ortakları için “sürpriz olduğunu” söyledi.
BBC Türkçe’ye konuşan Ersun, sürecin kendilerine “uygun bir şekilde aktarılmadığını” vurguladı ve buna dair belirsizlikleri “can sıkıcı” bulduklarını belirtti.
Ersun, teyit düzeneklerinin yerini alması beklenen topluluk notlarını da “sorunlu bir yapı” olarak nitelendirdi:
“Dijital ortamda sesi fazla çıkan, dijital platformları daha yoğun ve örgütlü şekilde kullanan insanların bu uygulamaları rahatlıkla manipüle edebildiklerini gördük. Bunları maalesef daima birlikte ilerleyen aylarda Meta platformlarında da deneyimleyip göreceğiz.”
‘Sansür iddiasını topyekün reddediyoruz’
Türkiye’de teyit alanında çalışanlar Zuckerberg’ün açıklamasında doğruluk denetimi yapan kurumları sansürcülük ile suçlamasına da büyük tepki gösterdi.
Doğruluk Hissesi’nin yöneticisi Ersun da Zuckerberg’in doğruluk kontrolcülerine yönelik kelamlarının “oldukça sorunlu” olduğu yorumunu yaptı:
“Kendisi bu uygulamaların bir sansür uygulaması haline geldiğini dile getirmişti açıklamasında. Öncelikle bunu topyekün biçimde reddediyoruz. Doğruluk denetimi geçmişte asla sansür uygulaması olmadı, bugün de değil, gelecekte de olmayacak.”
Teyit’in kurucusu Mehmet Atakan Foça da “Hangi bilginin kaldırılacağı ya da hangisinin görünürlüğünün azaltılacağı kararı her zaman Meta’daydı” diye konuştu ve ekledi:
“Dolayısıyla biz burada hiçbir zaman karar alma süreçlerine dahil değildik, sadece ilgili linklerin yanlış olduğuna dair Meta’ya bildirim yapıyorduk.”
Uluslararası Doğruluk Denetimi Ağı’nın (IFCN) eski yöneticisi Örsek ise Meta’dan gelen açıklamanın “Amerika’daki gelişmeler tesirinde yapıldığını” savundu ve Zuckerberg’ün kelamlarının kurum içerisindeki genel anlayışa ters olduğu yorumunu yaptı.
Zurkerberg’in çıkışı bazı bölümler arasında ABD’de 20 Ocak’ta başlayacak Donald Trump başkanlığına bir hazırlık olarak yorumlanmıştı.
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
02:00
News
Genel
Genel
Gündem
Genel
Genel
GENEL
GENEL
