Fransa, Yen, Kaledonya’da Sokağa Çıkma Yasağını Uzattı

Fransa, Hint-Pasifik’teki denizaşırı toprağı Yeni Kaledonya’da mayıs ayında patlak veren bağımsızlık yanlısı protestoları güç kullanarak bastırmaya devam ederken, gece saatlerinde uygulanan sokağa çıkma yasağını 4 Kasım’a kadar uzattı.

Fransız Yüksek Komiserliği tarafından yapılan açıklamada, güvenlik tedbirlerinin ve sokağa çıkma yasağının devam edeceği vurgulandı. Açıklamada, ada genelinde silah satışına, kullanımına ve transferine ilişkin yasağın yanı sıra toplanma ve yürüyüşlere getirilen kısıtlamaların sürdürüleceği belirtildi. Gece 22.00 ile sabah 05.00 arasında geçerli olan sokağa çıkma yasağının 4 Kasım’a kadar uzatıldığı ifade edildi.

YERLİ HALK, YASAKLARA RAĞMEN PROTESTOLARI SÜRDÜRÜYOR

Neredeyse dört aydır süren gece sokağa çıkma yasağı, Fransa’ya 17 bin kilometre uzaklıktaki Yeni Kaledonya’da sürmekte olan anayasal ıslahat reaksiyonlarıyla yakından ilgili. Fransız hükümetinin, yerli halkın seçimlerdeki gücünü zayıflatacak bu ıslahatına karşı çıkan yerli Kanak halkı, mayıs ayından bu yana seslerini yükseltiyor.

YERLİ LİDE TEIN, FRANSA’DA TUTUKLU

Özellikle Kanak lider Christian Tein’in Fransa’ya tutuklu olarak gönderilmesiyle gerilim tırmandı. Bağımsızlık yanlıları, Tein ve diğer dört tutuklunun iadesini, aynı zamanda anayasal ıslahatın geri çekilmesini talep ediyor. Ayrıca, Fransa tarafından Ada’ya sevk edilen 3 bin kişilik güvenlik güçlerinin geri çekilmesi ve Fransız Yüksek Komiseri Louis Le Franc ile savcı Yves Dupas’ın Yeni Kaledonya’dan ayrılması da yerli halkın talepleri arasında yer alıyor.

YERLİ HALK, ANAYASAL ISLAHATI İSTEMİYOR

Yeni Kaledonya’nın yerli halkı olan Kanaklar, Fransız hükümetinin anayasa ıslahatı girişimini 1988’de imzalanan Noumea Mutabakatı’na alışılmamış buluyor. Kanaklara göre bu ıslahat, muahedenin temel prensiplerini ihlal ediyor.

Fransız hükümeti, önerilen anayasal değişiklikle, Ada’da en az 10 yıldır ikamet eden Fransız vatandaşlarına yerel seçimlerde oy kullanma hakkı tanımayı amaçlıyor. Ancak bu hamle, yerli halkın kaygılarını artırıyor.

1998’de imzalanan Noumea Anlaşması, Yeni Kaledonya’ya özerklik kazandırmış ve yerli halkın, kendi topraklarında azınlık durumuna düşmemesi için seçme hakkını 1998’den önce Ada’da yaşayan kişiler ve onların çocuklarıyla sınırlamıştı. Bu düzenleme, Kanakların siyasi ve toplumsal güçlerini muhafazalarını sağlamayı hedefliyordu.