Fransa’da bugün yapılan ikinci tur parlamento seçimlerinde ilk çıkış anketi sonuçları, solcu Yeni Halk Cephesi ittifakının hem Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron‘un koalisyonunu hem de aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi’ni geride bırakacağını gösteriyor. Lakin sonuçlara göre hiçbir parti ya da koalisyon mutlak çoğunluğu elde edemiyor. 577 sandalyeli Ulusal Meclis’te mutlak çoğunluk için 289 koltuk gerekiyor. Ulusal Birlik Partisi Jordan Bardella’nın başbakan olmayacağı kesinleşse de hükûmeti kurma misyonunu kimin üstleneceği belirsizliğini koruyor.
30 Haziran’da yapılan ilk tıpta, Marine Le Pen ve Jordan Bardella’nın aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi (RN) yüzde 34 alarak sandıktan birinci parti çıkmıştı. Sol partilerin aşırı sağın yükselişini engellemek için kurdukları Yeni Halk Cephesi (NFP) koalisyonu yaklaşık yüzde 29 oy oranıyla ikinci sırada yer aldı. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Ensemble İttifakı ise yüzde 20,5 oranında oy almıştı. Seçimin ilk turunda 76 milletvekili seçilirken, bunların 39’u aşırı sağ, 32’si sol ittifak, 2’si Macron ittifakı ve kalan 3’ü merkez sağdaki Cumhuriyetçiler ve diğer sağ partilerin adayları olmuştu.
Sol ittifak birinci, kimse mutlak çoğunluğu elde edemedi
Bu akşam itibarıyla açıklanan ilk sandık çıkış anketleri, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un erken seçim açıklamasından sonra bir araya gelen solcu Yeni Halk Cephesi’nin hem Macron’un ikinci sıradaki iktidar partisini hem de ilk tıpta yüzde 34 oy alarak birinci sıraya yerleşen aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi’ni geride bıraktığını lakin mutlak çoğunluğu elde edemediğini gösterdi. Başbakan Gabriel Attal pazartesi günü istifa edeceğini lakin gerektiği sürece vazifesini sürdüreceğini söyledi.
Fransız kamu yayın kuruluşu Ipsos anketörlerinin varsayımlarına göre eski iktidar partisi Sosyalist Parti, sol görüşlü La France Insoumise, Yeşiller ve Komünistleri içeren Yeni Halk Cephesi ittifakının 172-192 sandalye alacağı tahmin ediliyor.
İkinci sırada yer alan Emmanuel Macron’un merkezci grubu Ensemble’ın 150-170 arasında sandalye alacağı tahmin ediliyor. 100 sandalyeye varan bir kayıp söz konusu lakin beklenenden daha güçlü bir tablo.
Marine Le Pen’in aşırı sağcı, göçmen karşıtı RN’nin sağdaki müttefikleriyle birlikte 132-152 sandalye ile üçüncü olacağı tahmin ediliyor.
Fransa seçimlerinin ikinci turunda stratejik iş birliği, aşırı sağı geriletti
Aşırı sağ nasıl geriletildi?
Ulusal Birlik Partisi’nin aldığı bu hudutlu sonuç, merkezciler ve solun aşırı sağı engellemek için geçen hafta uygulamaya koyduğu taktiksel oy muahedesinin muvaffakiyetini ortaya koymuş oldu. Sol ve merkezden 200’den fazla aday, oyların RN’ye karşı bölünmesini önlemek amacıyla geçen hafta ikinci cinsten çekilmişti. Diğer partiler, aşırı sağın 289 kişilik mutlak çoğunluğu kazanmasını ve hükümet kurmasını engellemek amacıyla seçmenlerine RN’ye karşı herhangi bir adayı seçmeleri çağrısında bulunmuştu.
Şimdi ne olacak?
Şu anda yaklaşık yüzde 67’lik bir seçime katılım oranıyla hiçbir grup mutlak çoğunluğu kazanarak hükûmeti kurma yetkisine sahip olamayacağı tahmin ediliyor. Parlamentonun sol, merkezciler ve aşırı sağ olma üzere üç bloğa bölünmesi beklenen. Dolayısıyla, şimdi tanımlanmamış bir program etrafında oluşacak kesin bir koalisyon üzerinde pazarlıkların yapılacağı bir dönem bizi bekliyor.
Macron, şimdi AB’nin ikinci iktisadı ve en büyük askeri gücünde nasıl bir hükûmet kurulacağı konusunda belirsizlikle karşı karşıya ve şimdilik Fransa’yı kimin yöneteceği açıklığa kavuşmuş değil. Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamada Cumhurbaşkanı Macron’un “sonuçları takip ettiği” ve “bu gece bir açıklama yapmayacağı” belirtildi.
Bu sırada Boyun Eğmeyen Fransa’nın (LFI) lideri Jean-Luc Melenchon, ülkeyi yönetmeye hazır olduklarını açıkladı. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un “Yeni Halk Cephesi’ni idareye çağırma görevi olduğunu” ve buna hazır olduklarını kaydeden Melenchon, Macron’un “boyun eğmesi ve bu yenilgiyi geçiştirmeye çalışmadan kabul etmesi gerektiğini” söyledi; şu sözlerle müzakereyi reddetti:
“Özellikle 7 yıldır yılmadan siyasetine karşı mücadele ettikten sonra (koalisyon) şekillenmeleri için partisiyle müzakere başlatmayı reddediyoruz.”
Kimi tahliller, bu husustaki kararın Yeni Halk Cephesi içindeki istikrarlara de bağlı olduğunu gösteriyor. Yeni Halk Cephesi’ni oluşturan gruplar sosyal demokratlardan anti-kapitalistlere kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Bazı tahminlere göre kimi ölçülü sosyalistler, merkez sol bir hükûmet kurmak üzere Macron’un grubuna katılabilir.
Eğer çoğunluk sağlanamazsa, Cumhurbaşkanı Macron en büyük partiden bir azınlık hükümetine liderlik etmesini isteyebilir. Alternatif olarak teknokrat bir hükümet atayabilir lakin bu hükümetin uzun süre ayakta kalması pek muhtemel görülmüyor.
03:39
