Dünya’nın en ‘gelişmiş’ ekonomilerini bir araya getiren G7 tepesi sona erdi. Zirvede önderlerin neredeyse dünyadaki bütün problemlerle ilgili bir görüş ve önerisi oldu. Biraz mizahi şekilde ifade edersek, sanırım kapsam dışı bıraktıkları yegane konu Galatasaray-Fenerbahçe arasında yaşanan çekişme ve buna bağlı söz düellosu hakkındaki görüşleri. Şayet Avrupa kupası başlamış olmasaydı tahminen iki satır ayırırlardı. Hakikaten şampiyonaya ev sahipliği yapan Almanya’nın Başbakanı Olaf Scholz, doruğun bitmesini beklemeden ülkesine döndü. Keza Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da erken seçimlerden ötürü Fransa’nın yolunu tuttu. İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ile ABD Başkanı Joe Biden de aynı sebeplerden ötürü evlerine döndüler. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni tepenin basın toplantısını tek başına gerçekleştirmek mecburiyetinde kaldı.
Bu köşenin müdavimleri, geçtiğimiz 31 Aralık’ta kaleme aldığım üzere 2024’ün transatlantik topluluk için önemli bir sınav yılı olduğunu, 4 milyarı aşkın insanın sandık başına giderek dünyanın değişimine yahut dönüşümüne neden olabilecek seçimlerde bulunabileceklerini hatırlayacaklar. Ayrıyeten 14 Ocak 2024’de Macron’un zevahiri kurtarmak için başbakan değiştirdiğine, 14 Şubat’ta da Avrupa’da artan milliyetçiliğe ve bunun oluşturduğu riske dikkat çekmiştim. 36 sayfalık sonuç bildirgesini dikkatli bir şekilde okursak şayet, G7 önderleri, dünya kamuoyunun gündeminde olan mevzular hakkında ortaya karışık, biraz magazinsel diyebileceğim görüşler ve kararlar aldı. Önemli bahisler, Ukrayna ve makro siyasetler ile Türkiye’ye, Hindistan’a ve Papa gibi önderlere yapılan açılım süreci.
Oysa 2024 yılında dünya bir çok problemle ve karar alınması gereken serseri mayın süreçlerle karşı karşıya. Dünyada çatışmaların adedi artıyor ve artan çatışmalarda suçlular cezasız kalırken, demokrasi güç bir sınavdan geçiyor. Aşırı bilgi topluluğu ile sosyal kopukluklar, yapay zeka ile ilgili hukuksal boşluk, ekonomik çöküş riski ve devletlerin sürdürülemez kamu borçları, güney-kuzey ayrımı, devletler ile kurumların taahhütlerini yerine getirmekte yaşadıkları zahmetler, insani kıymetlerin çöküşü, güvenlikçi siyasetler ile temel hak ve özgürlükler arasında dengesizlik ve nihayet kıymetler ile çıkarlar arasında yaşanan çatışmalar, 2024 yılında belirleyici olacaktır.
G7 bildirgesi bu açıdan Hiroshima bildirgesinden farklı değil. Hatta 4 sayfa daha kısa. Fakat meselelere sadece tekliflerde bulunuyor. Kamuoyunu ve siyasalların magazin dünyasını tatmin etmek gayeli. Macron’un Meloni’ye kürtaj çıkışı, Sunak’ın İngiltere’de medyaya demeç vermek amacıyla Normandiya çıkartmasının 80. yıl anma merasimlerinden erken ayrılması da aynı ruh halini yansıtıyor maalesef. Esasen G7 zirvesine seviyeyi davet edilmiş olan üçüncü ülkeler yükseltti. Meloni’nin Erdoğan, Papa, Modi, Lula gibi başkanları davet etme uğraşını da bu şekilde kıymetlendirmek gerekiyor.
Kritik periyoda girildi
Pazartesi’den itibaren uluslararası bağlarda önemli milatlara şahit olacağız. AB’ye üye ülkelerin devlet ve hükümet liderleri Brüksel’de gayrıresmi olarak bir araya gelerek AB kurumlarına başkanlık edebilecek isimleri görüşecek. 30 Haziran’da Fransa’da genel seçimlerin birinci çeşidi, 9-11 Temmuz tarihleri arasında Washington’da NATO doruğu, 5 Kasım’da ABD seçimi ve 18 Kasım’da Brezilya’daki G20 tepesi çok belirleyici olacaktır.
Transatlantik topluluğun kaderi bu milatlarda alınacak kararlara endeksli. Uluslararası sistemde bir konsolidasyonun yaşanması, çok taraflı alakalara dönülmesi, özgürlükler, saydamlık ve uluslararası seviyede hukuk devletinin dayanıklılığını artıracak adımların atılması önemli. Çünkü G7 artık tek başına dünyada söz sahibi olamadığını gösterdi. Fakat fazla kalabalık olunca da asgari müştereğin fazla küçük olmasından ötürü alınan kararlar etkili olamıyor. Dünya yönetimi güya bir dönüşüm içerisinde. Ya halklar karar verecek, ya da politikler öncü olacak. İstikamet de ona göre belirlenecek.
17:10
