Derleyen: Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr – Endurance Gemisi, 5 Aralık 1914’te Antarktika’ya gitmek üzere İngiltere, Güney Georgia’dan ayrılırken 27 adam (artı geminin kamarotu olan bir kaçak yolcu), 69 köpek ve ‘Chippy’ olarak isimlendirilen bir erkek kedi taşıyordu. Güney Kutbu’na ulaşma konusunda iki kez -biri acı verici bir şekilde- başarısızlığa uğramış olan sefer lideri gezgin Ernest Shackleton’ın amacı Antarktika’nın Weddell Denizi kıyısında bir üs kurmaktı. Grubunda önemli kâşifler arasında Frank Hurley, Frank Worsley ve Frank Wild vardı. Grup nihayetinde Yeni Zelanda’nın güneyindeki Ross Denizi’ne varacak ve yol boyunca yiyecek ve yakıt depoları kurmuş olan başka bir grup onları bekleyecekti.
KIŞIN GEÇMESİNİ BEKLEMEKTEN BAŞKA DERMANLARI YOKTU
Güney Georgia’dan ayrıldıktan iki gün sonra Endurance, Antarktika kıtasının etrafındaki buz kütlesine girdi. 18 Ocak’ta kuzeyden esen bir fırtına buz kütlesini karaya doğru bastırdı ve buz kütlelerini birbirlerine doğru itti. Apansızın ne ileri ne de geri gitmek mümkün oldu. Endurance, mürettebattan Thomas Orde-Lees’in tabiriyle çikolatanın ortasındaki badem gibi donmuştu. İnecekleri yere bir günlük mesafedeydiler, şimdi buzun sürüklenişi onları her geçen gün daha da uzağa itiyordu. Bir rutin oluşturup kışın geçmesini beklemekten başka yapacak bir şey yoktu. Gemi kaptanı olan Shackleton, yaşadığı durum karşısında hiç öfkelenmedi, en ufak bir hayal kırıklığı belirtisi göstermedi. Üstelik mürettebatına basit ve sakin bir şekilde kışı ‘sürü’de geçirmeleri gerektiğini söylemişti.
Shackleton mevcut tehlikeleri ve olasılıkları açıkladı, optimistliğini hiç kaybetmedi ve kışa hazırlandı. Gerçek bir lider gibi davranıp mürettebatını sakinleştirerek herkese misyonlar veriyor, grubun motivasyonunu yüksek tutmaya çalışıyordu. Ernest Shackleton özel olarak, bir kış gecesi geminin kaptanı Frank Worsley’e sessizce, Gemi burada yaşayamaz. Birkaç ay, sadece haftalar hatta günler de olabilir ama buz onu tutar diyerek daha büyük bir önsezi ortaya koymuştu. Endurance’ı terk etmek ilw buzun onu tamamen yutmasını izlemek arasında geçen sürede, mürettebat kurtarabildikleri kadar erzak kurtarırken, tartı yapan ya da değerli kaynakları tüketecek giysilerden kitaba her şeyi feda etti.
İlk plan, buzun üzerinden karaya doğru yürümekti ancak adamlar 7 günde sadece yaklaşık 11 kilometre ilerleyebildikten sonra bundan vazgeçildi. Buz yavaş ve istikrarlı bir şekilde kuzeye doğru sürüklendi, 7 Nisan 1916’da da Clarence ve Elephant Adaları’nın karla kaplı zirveleri göründü. Bu, umut vermişti. Shackleton günlüğüne, Buz kütlesi bize iyi bir dost oldu diye yazmıştı. Ancak bu buz kütlesi seyahatinin sonuna yaklaşıyordu ve her an parçalanabilirdi. 9 Nisan’da tam da o denli oldu ve büyük bir çatırtıyla altlarından yarıldı. Shackleton kampı dağıtma ve tekneleri denize indirme buyruğunu verdi ve bir anda, onları hem rahatsız eden hem de destekleyen buzdan kurtuldular. Artık mücadele etmeleri gereken yeni bir düşmanları vardı: Açık okyanus. Üzerlerine buz gibi sular savuruyor, tekneleri bir o yana bir bu yana sallıyor ve mert adamları cenin konumuna getiriyordu.
497 GÜN SONRA KARAYA ÇIKTILAR AMA ZAHMETLERİ BİTMEDİ
Adamlar bitkin düşmüştü. Worsley o basamakta 80 saattir uyumamıştı. Bazıları deniz tutması yüzünden sakat kalırken, başkaları dizanteriden kırılıyordu. Shackleton’ın ikinci komutanı Frank Wild, kümenin en az yarısının delirmiş olduğunu yazmıştı. Yine de amaçlarına doğru kararlılıkla kürek çektiler ve 15 Nisan’da Elephant Adası’nda karaya çıktılar. Güney Georgia’dan 497 gün önce ayrıldıklarından beri ilk kez karaya çıkmışlardı ancak zahmetleri şimdi bitmemişti. Birilerinin karşılarına çıkma ihtimali yok denecek kadar azdı ve bu yüzden 9 günlük iyileşme ve hazırlık periyodunun ardından Shackleton, Worsley ve diğer 4 kişi filikalardan biri olan James Caird ile yaklaşık 1200 kilometre daha uzakta bulunan Güney Georgia’daki bir balina avlama istasyonundan yardım istemek üzere yola çıktılar. 16 gün boyunca korkunç dalgalarla ve öfkeli rüzgârlarla mücadele ettiler, tekneden su boşalttılar ve yelkenleri buzla dövdüler. Shackleton yaşadıklarını şöyle kaydetmişti:
Tekne gri, tehditkâr gökyüzünün altında büyük dalgaların üzerinde durmadan savruldu. Denizin her dalgalanması atlatılması gereken bir düşmandı. Rüzgâr dalgaların doruklarını yırtarken çığlık atıyordu. Vadilere iniyor, yükseklere fırlıyor, dikişleri açılana kadar geriliyor, küçük teknemizi sallıyordu.
NE OLURSA OLSUN SEVİNÇLİ OLMAYI SÜRDÜRDÜ
Ertesi gün rüzgâr hafifledi ve karaya çıkmayı başardılar. Yardım neredeyse ellerinin altındaydı ama bu da son değildi. Fırtına James Caird’i rotasından çıkarmış ve balina istasyonu yerine adanın diğer tarafına inmişlerdi. Böylelikle Shackleton, Worsley ve Tom Crean dağlara tırmanarak ve buzullardan kayarak, daha önce hiçbir insanın geçmediği bir yol açarak oraya ulaşmak için yola koyuldular. 36 saatlik umutsuz bir yürüyüşten sonra sendeleyerek Stromness’teki istasyona vardılar. Üç yabancının balina avlama istasyonunda apansızın ortaya çıkmasını gerektirecek akla yatkın hiçbir durum yoktu. Yine de işte buradaydılar. Saçları ve sakalları tel tel ve keçeleşmiş, yüzleri yağ sobalarından çıkan isle kararmış ve yaklaşık iki yıl süren stres ve mahrumluk nedeniyle buruşmuştu.
James Caird, Shackleton’ın liderliğine inandığı seyahatten bir şekilde sağ çıktı. Endurance’ın batmasını aslında deneyimlemişlerdi ve en güvenli çıkış yolunu bulmaya çalışmadan önce aylarca buz kütleleri üzerinde yaşamışlardı. Shackleton ne yolu seçerse seçsin, muhtemel sonuç ölümdü ama o sevinçli olmayı sürdürmüştü.
‘YÖNETİCİLERE VERİLECEK BİR DERS NİTELİĞİNDE’
James Caird’in diğer üç üyesi de kurtarıldıktan sonra dikkatler Fil Adası’nda kalan 22 kişinin kurtarılmasına çevrildi. Ancak Shackleton Şili’den üçüncü bir gemi, Yelcho’yu temin etti ve nihayet 30 Ağustos 1916’da Endurance ve mürettebatının destanı sona erdi. Shackleton’ın mürettebatı mucizevi bir şekilde İngiltere’ye dönmeyi başarırken, gemisi dönemedi. Endurance, bir asırdan fazla bir süre boyunca tarihin en zor bulunan gemi enkazlarından biri olmuştu. Ancak 2022 yılında deniz arkeologları, kaşifler ve bilim insanlarından oluşan uluslararası bir ekip, Endurance’ı Weddell Denizi’nin dibinde, Endurance battığında özgün olarak kaydedilen pozisyonun yaklaşık 6 kilometre güneyinde buldu.
Shackleton’ın neredeyse iki yıl süren olağanüstü zorluklar sayesinde 27 mürettebatın tamamının hayatta kalmasını sağlaması ve şanssız seyahatin 8 üyesinin Shackleton’ın bir sonraki Antarktika seferine katılması onun liderlik maharetlerinin bir delili olarak görülüyor. Harvard İşletme Okulu Profesörü Nancy F. Koehn, kitaplar, anılar, çeşitli filmler ve büyük bir müze standıyla kutlanan Shackleton’ın başarılarının işletme öğrencilerine ve yöneticilere öğretecek çok şeyi olduğunu söylüyor.
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
06:25
06:25
News
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
