Bolat, Brüksel’deki AB Kurulu binasında düzenlenen ilk Türkiye-AB Yüksek Seviyeli Ticaret Diyaloğu kapsamındaki İş Dünyası Yuvarlak Masa Toplantısı açılışında konuştu.
“Bu platform, ekonomik iştirakimiz için ileriye dönük bir vizyon oluşturmaya yönelik kolektif gayretlerimizin temel taşını temsil ediyor.” diyen Bolat, şimdiki zorlukların üstesinden gelme, yeni fırsatlar yakalama ve hem AB hem de Türkiye için müreffeh bir gelecek sağlama konusunda kararlı olduklarını söyledi.
Bolat, “2023 yılının ikinci yarısından bu yana Türkiye ile AB arasında yeni ve olumlu bir gündem oluşturmak için itinayla çalışıyoruz.” dedi.
Kararlı ve işbirliğine dayalı uğraşlarla, Türkiye ile AB arasında kapsamlı olan entegrasyonu daha da derinleştirmek için tasarlanmış kapsamlı bir yol haritasını başarıyla geliştirdiklerini anlatan Bolat, AB Kurulu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis’in bu dönüştürücü sürecin şekillendirilmesinde ve yönlendirilmesinde hayati bir rol oynadığını ifade etti.
Gümrük Birliği önemli rol oynadı
Bakan Bolat, ikili ekonomik ilişkiler ve Gümrük Birliği konusunda şöyle konuştu: “AB ve Türkiye her zaman birbirlerinin önemli ekonomik ve ticari ortakları olmuştur. Türkiye ile AB arasında 1995 yılında Gümrük Birliği’nin kurulmasıyla bu ortaklığı güçlü bir sözleşme temeline oturtmayı başardık. O tarihten bu yana Gümrük Birliği, ticaretin giderek özgürleştirilmesi ve Türkiye’nin AB müktesebatına ve ticaret siyasetlerine ahengi yoluyla ticari münasebetlerin daima olarak geliştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır.
Daha evvelki başarılarımızın üzerine başarılı bir şekilde koyarak ikili ticaretimizi her yıl artırdık. Bunun sonucunda ulaştığımız 2023 yılında ikili ticaretimiz tüm vakitlerin zirvesi olan 210 milyar dolara ulaştı. Gümrük Birliği, kesintisiz ticaret ve yatırım akışlarını teşvik ederek, her iki bölgedeki iş toplulukları için önemli bir kıymet yaratarak küresel pazardaki rekabet güçlerini artırdı.”
Gümrük Birliği iştirakinin sadece malların verimli biçimde hareketini kolaylaştırmakla kalmadığına işaret eden Bolat, bunun aynı zamanda kolektif gücün, yenilikçiliğin ve kaynakların güçlendirmesine de imkan sağladığını belirtti.
“Gümrük Birliği yapısı geliştirilmeli”
Bakan Bolat, “Son 30 yılda uluslararası ticaretin değişen görünümü göz önüne alındığında Gümrük Birliği’nin yapısını geliştirebileceğimiz önemli alanlar var.” değerlendirmesini yaptı.
Güncelleme sürecinde Gümrük Birliği’nin hizmetler ve dijital ticaret gibi yeni alanlara genişletilmesinin kıymetine dikkati çeken Bolat, yeşil ve dijital dönüşümde işbirliğinin derinleştirilmesi gerektiğini anlattı.
Gümrük Birliği’nde yapısal kusurlar
Bolat, “Başlangıçta Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine kadar geçici bir düzenleme olarak tasarlanan Gümrük Birliği’nin mevcut yapısının kalıcı yapısal kusurlara sahip olduğu bir gerçek.” dedi.
Gümrük Birliği’nde yer alan kusurların tarafların Serbest Ticaret Anlaşması ağları arasında giderek artan eşitsizlikler, kara yolu kotaları ve iş dünyası temsilcilerinin Gümrük Birliği’nden tam olarak yararlanma kabiliyetini engelleyen hantal vize prosedürleri olduğunu vurgulayan Bolat, “Günümüzde transit kotaların uygulanması, Gümrük Birliği’mizde serbestçe dolaşması gereken Türk eserlerinin teslimatının daha uzun ve daha maliyetli olmasına yol açmaktadır.” ifadelerini kullandı.
Vize sorunu
Bakan Bolat, bu durumdan sadece Türk eserlerinin etkilenmediğini, AB şirketlerinin Türkiye’de ürettiği eserlerin de aynı pürüzlerle karşı karşıya olduklarını anımsatarak, “Vize süreçlerinde yaşanan tıkanıklıklar, Türk iş dünyasının faaliyetlerini aksatmanın yanı sıra AB ile yakın ticari bağları olan Avrupa’nın çok uluslu iş modellerinde de önemli belirsizliklerin oluşmasına neden oldu.” diye konuştu.
“Mevcut sorunlar, Gümrük Birliği’nden elde edilen yararları sonlandırıyor.” diyen Bolat, Gümrük Birliği’nin derinleştirilmesiyle ticari ve ekonomik alakaların potansiyelinin artacağını söyledi.
Bolat, son periyotta dünya ve uluslararası iktisadın bir dönüm noktasına ulaştığına işaret ederek, “Uluslararası arenada yaşanan birçok gelişme, dünya genelinde ekonomileri gibisi görülmemiş risk ve tehditlerle karşı karşıya bıraktı.” diye konuştu.
Karşılıklı gümrük vergisi savaşları, dünyanın önde gelen ekonomik merkezleri arasındaki sert rekabet ve birçok bölgeyi etkisi altına alan askeri çatışmaların yıldır süren ekonomik globalleşme ve liberalleşme sürecini tehdit ettiğini aktaran Bolat, mevcut jeopolitik bağlamda, dünya çapındaki ülkelerin muhafazacı tedbirler aldığına ve ticaret pürüzlerine yöneldiğine işaret etti.
Bakan Bolat, “Uluslararası ilişkilerdeki temel tansiyonlar küresel ticarete de sıçradı ve iş faaliyetlerini, ticareti ve yatırımı dünya çapında giderek daha karmaşık hale getirdi.” dedi.
“Bu koşullar altında Gümrük Birliği’ni, ticari ve ekonomik etkileşimlerimizde doğru rotayı çizmemize yardımcı olan, aynı zamanda AB-Türkiye alakalarının olumlu seyrinin devamını sağlayan bir pusula olarak görüyoruz.” diyen Bolat, Türkiye’nin güçlü ekonomik yapısı ve stratejik pozisyonuyla tedarik zincirlerinin çeşitlendirilmesi ve ekonomik güvenliğin artırılmasında kilit rol oynayacağını belirtti.
Bolat, iş ve ticarette köklü ve güvenilir ekonomik bağların kritik rolünü anımsatarak, bu bağların başarılı ticari ilgilerin üzerine inşa edildiği temel olduğunu ve yeni fırsat kapıları açacağını anlattı.
AB ve Türkiye’nin yakın işbirliğini sürdürdüğünde, ekonomilerini dış şoklardan daha iyi koruyacağını, ortaya çıkan ekonomik tehditler karşısında daha sağlam olacaklarını ifade eden Bolat, “Beklentim, eforlarımızı koordine etmek için yeni bir format olarak Türkiye ile AB arasındaki Yüksek Seviyeli Ticaret Diyaloğu’nun böylesine ileriye dönük bir vizyonun oluşmasına vesile olmasıdır. Bu yakın işbirliğinin Gümrük Birliği’mizin güncellenmesine ve Türkiye-AB alakalarının derinleşmesine de yol açacağından hiç kuşkum yok.” diye konuştu.
“Üreticiler ve değer zincirleri Gümrük Birliği ile bağlandı”
AB Kurulu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis de “Gümrük Birliği, üreticilerin ve paha zincirinin güzel biçimde bağlanmasını sağladı.” dedi.
Türkiye ve AB arasında ikili ticari bağlantıların çok kuvvetli olduğunu vurgulayan Dombrovskis, “Karşılıklı ticarette 2023’te 206 milyar avroyla yeni rekor kırıldı. Türkiye, AB’nin en büyük 5. ticaret ortağı pozisyonuna geldi.” ifadesini kullandı.
Dombrovskis, Türkiye ve AB arasında karşılıklı mal ticaretinin istikrarlı ve paha zincirlerinin birbirlerine kuvvetle bağlı olduğunu dile getirdi.
Ticaret önündeki manilerin kaldırılması ve ticari alakaların zenginleştirilmesinin dayanıklılığı artıracağının altını çizen Dombrovskis, bugünkü diyaloğun ticari engelleri kaldırmak, değişik işbirliği alanlarını belirlemek gibi çeşitli mevzuların ele alınacağı önemli bir platform olduğunu aktardı.
Yüksek Seviyeli Ticaret Diyaloğu kapsamında yapılan “Türkiye-AB İş Diyaloğu” toplantısına, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD), Müstakil Endüstrici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV), Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Türk İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED), Avrupa İş Dünyası Konfederasyonu (BusinessEurope), Avrupa Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği (EUROCHAMBRES), Avrupa KOBİ Birliği (SMEunited) temsilcileri de katıldı.
Bolat’tan X’ten paylaşım
Öte yandan, Bakan Bolat, X sosyal medya hesabından, “Bugün, Brüksel’de AB Kurulu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis ile Türkiye’den ve AB’den çok sayıda iş dünyası kuruluşlarının liderlerinin iştirakleri ile AB-Türkiye Yüksek Seviyeli Ticaret Diyaloğu kapsamındaki İş Dünyası Yuvarlak Masa Toplantısını gerçekleştirdik.” paylaşımını yaptı.
Öğleden sonra hükümetler arası görüşmeler yapacaklarına işaret eden Bolat, “Toplantıda iş dünyalarımızın Gümrük Birliği’mizin işleyişini, ikili ticaretteki mevcut durum ve ekonomik alakaların daha da geliştirilmesi adına başta Gümrük Birliği’nin modernizasyonu olmak üzere iş dünyasının beklentilerini ve tekliflerini etraflıca değerlendirdik.” ifadesini kullandı.
Bakan Bolat, şunları kaydetti: “AB ve Türkiye ekonomik bağlantılarının güçlendirilmesinin ve Gümrük Birliği’nin modernizasyonunun hem Türkiye’nin hem de AB’nin ortak çıkarına olduğu konusunda iş dünyalarımızın mutabık olduğunu gördüğümüz toplantıda, atılacak ortak adımların AB’nin ve Türkiye’nin küresel kıymet zincirlerindeki rekabet gücünün yükseltilmesine önemli katkılar sağlayacağı konusunda görüş birliğine vardık. Bu bağlamda, en önemli ticaret partnerimiz pozisyonundaki AB ile ticari ve ekonomik bağlarımızın daha da derinleşmesi ve farklı alanlara genişletilerek güçlendirilmesi noktasında çalışmalarımıza kararlılıkla devam edeceğiz.”
20:44
