Güney Afrika’da, Mandela’nın Partisi Güç Kaybediyor

Güney Afrika Seçim Komitesi (IEC) datalarına nazaran, sandıkların yüzde 99.9’u açılırken, 2019 seçimlerinde yüzde 57 oy alan ANC’nin oy oranı, bu seçimde yüzde 40’a geriledi.

Buna göre, Mandela’nın partisi ANC, 1994’ten beri ilk kez parlamentodaki çoğunluğu kaybetmiş olurken, bu durum, Güney Afrika’nın ilk kez koalisyon hükümeti tarafından yönetilmesi manasına geliyor.

Seçimin sürpriz partisi

Eski cumhurbaşkanı Jacob Zuma’nın partisi Ulusun Mızrağı (MK) ise ilk kez girdiği seçimlerde oyların yüzde 14.5’ini alarak, seçimin sürpriz partisi oldu.

Parti, ülkeyi 2009-2018 yıllarında yöneten ve hakkındaki yolsuzluk argümanları nedeniyle ANC yönetimi tarafından vazifeden el çektirilen Zuma tarafından geçen yıl kurulmuştu.

İsmini, 1948-1994 yıllarında ülkeyi yöneten ırkçı apartheid rejimine karşı çabada ANC’nin silahlı kanadını oluşturan Ulusun Mızrağı örgütünden alan MK’nin başarısı, ANC’nin 30 yıllık tek başına iktidarının son bulmasındaki en değerli etken olarak bedellendiriliyor.

Ana muhalefetin durumu

Geçen seçimde yüzde 21’e yakın oy alan ana muhalefet partisi Demokratik İttifak’ın (DA) oy oranı ise bu seçimde yüzde 21.7’ye yükseldi.

DA liderliğinde, Inkatha Özgürlük Partisi (IFP), Özgürlük Cephesi Artı (VP), ActionSA, Birleşik Bağımsız Hareket (UIM), Spektrum Ulusal Partisi (SNP) ve Bağımsız Güney Afrika Ulusal Yurttaşlık Örgütü’nden oluşan 7’li ittifakın toplam oy oranı ise yüzde 28’i geçti.

Geçen seçimde yüzde 11’e yakın oyla üçüncü parti pozisyonundaki Ekonomik Özgürlük Savaşçılarının (EFF) oy oranı bu seçimde yüzde 9.5’e geriledi.

2024 genel seçimi

Güney Afrika’da kayıtlı 28 milyon seçmen, Ulusal Meclis’teki 400 milletvekili, ülkenin 9 eyaletindeki 430 yasama meclisi üyesini seçmek üzere, 29 Mayıs’ta sandık başına gitmişti.

Seçmenlerin ağır iştiraki, oy kullanma sürecinin sona ermesi planlanan saat 21.00 prestijiyle birden fazla seçim merkezi önünde uzun kuyrukların devam etmesi üzerine, 21.00’den önce oy sırasına giren kişilerin oy kullanmasına müsaade edileceği duyurulmuştu.

Gece yarısı prestijiyle, kimi seçim merkezleri önünde kuyruklar görülmeye devam edilirken, oy kullanma süreçleri yaklaşık 3 saat gecikmeyle sona erdirilmişti.

Seçim Komitesi, resmi sonuçların 2 Haziran’da açıklanacağını duyurmuştu.