‘Hac Kurası’ Sistemi Dünyaya Model

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hacı adaylarını tespitte kullandığı ‘katsayı-kura sistemi’ diğer Müslüman ülkelerde de ilgi gördü. Sıra sistemini kullanan Malezya ve Endonezya Türkiye’de kullanılan kura sistemini kendi ülkelerinde hayata geçirmek istiyor.

Malezya’da kullanılan sıra sistemine göre bir hacının yeni başvuru yapması halinde kendisine 130 yıl sonra sıra geleceği belirtiliyor. Malezya ve Endonezya bu durumu çözmek için Türkiye’nin sistemini uygulamaya sokmayı planlıyor. Bu iki ülkenin ardından diğer İslam ülkelerinden de bu sistemi öğrenmek için Türkiye’ye görüşmeye geleceklerin olduğu öğrenildi. Buna ilişkin diyalog ise bu hac dönemi sonrası başlayacak.

Türkiye’nin uyguladığı katsayı-kura sistemi şöyle çalışıyor: Başvuru mühleti artıkça kurada çıkma ihtimali de artıyor. Örneğin, bir vatandaş 10 yıl beklediyse kendisine bekleme mühleti kadar 10 katsayı veriliyor ve 100 oluyor. 5 yıl beklediyse katsayısı 5 çarpı 5 yani 25 oluyor. Bir yıl beklediyse kendi katsayısıyla çarpınca bir oluyor. Bir vatandaşın 100 katsayısı olması isminin 100 kez kurada yer alması anlamına geliyor. Dolayısıyla kat sayısı fazla olanların kurada çıkma oranı daha da artıyor.

Bu yılki hac organizasyonunda kurada çıkanların isimlerinin büyük kısmını 2009, 2010 ve 2011 yıllarında bekleyenlerin oluşturduğu öğrenildi. Bu sene hac kurasında çıkanların yüzde 81,1’ini söz konusu yıllardan beri bekleyen isimler oluşturdu. 2024’te başvuranların çıkma oranı ise yüzde 0,001. 2024 yılında başvuranlardan sadece bir kişi bu sene kutsal topraklara geldi. Yani 85 bin şahısta sadece 1 yahut 2 kişi uygulanan sistemde çıkabiliyor.

Türkiye’de başvurup 2013’ten beri bekleyenlerin sayısı 204 bin 335 kişi. 2014 ve 2015’te ön kayıt almayan Diyanet’in, 2016’daki ön kayıt sayısı 581 bin oldu. 2023’te 220 bin kişi, 2024’te 135 bin kişinin müracaatta bulunduğu belirtildi.

Hac ve Umre Genel Müdürü Remzi Bircan, kura-katsayı sistemine yönelik farklı torbalardan hacı adayları belirleniyor, hile yapılıyor gibi iddialara, “Asla böyle bir durum söz konusu değil. Bizim her türlü sürecimiz Başkanlığımız müfettişleri ve Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu müfettişleri tarafından inceleniyor. Biz her sene yapılan hac kuralarını noter huzurunda yapıyoruz” dedi.

“Vip hacılar kurada daha kolay çıkıyor” argümanıyla ilgili Bircan, şunları kaydetti: “Kura konusunda vatandaşlarımız arasında hiçbir fark yoktur, herkes eşittir. Hiç kimseye yönelik bir ayrımcılık asla söz konusu değildir, bu bizim kırmızı çizgimizdir. Devletimizin denetim sistemleri her sene bunu denetliyor. Bu bahiste çok şeffafız, veremeyeceğimiz hiçbir hesabımız yoktur. Bize tanınan kotadaki her bir kardeşimizin hakkını koruduk, muhafazaya devam edeceğiz.”

Dünyanın dört bir yanından hacı olmak için kutsal topraklara gelen Müslümanlar, haccın bütün gereklerini yerine getirmenin memnunluğunu yaşıyor. Arafat ve Müzdelife’de Kurban Bayramı arifesinde vakfe misyonlarını yapan ve daha sonra Cemerat’a geçerek “büyük şeytan” olarak ifade edilen “Akabe cemresi”ne 7 taş atan Müslümanlar, daha sonra Kâbe’de ziyaret tavafı ve sa’yi gerçekleştirdi. Kurbanları kesilip, tıraş olduktan sonra ihramdan çıkarak hacı olan Müslümanlar, bayramın ikinci ve üçüncü gününde de şeytan taşladı.

Hacıların kutsal seyahatinde sona yaklaşılırken, Türkiye’den kafilelerle hareket ederek kutsal topraklara giden hacı adaylarının bir kısmı Medine’ye bir kısmı ise Mekke’ye ulaşmıştı. Mekke’ye gelen hacılar kutsal seyahatteki ikinci durakları olan Medine’ye gitmeye başladı.

Kurban Bayramı öncesinde Medine’den Mekke’ye gelen kafileler ise Mekke’ye veda ederek Cidde’den hava yoluyla Türkiye’ye dönecek. Hacıların kutsal topraklardan yurda dönüşü dün prestijiyle başladı. Son kafile ise 14 Temmuz’da Medine’den hareket edecek.