ABD’li siyasi gazete Politico’ya göre Mısırlı yetkili, Hamas’ın Gazze’de etaplı bir ateşkes anlaşması için ABD dayanaklı teklife ilk onayını verdiğini, İsrail’in savaşı tamamen sona erdirme taahhüdünde bulunması tarafındaki kilit talebini de geri çektiğini bildirdi.
İsrail’e yönelik 7 Ekim akınıyla savaşı tetiklemeden önce Gazze’yi kontrol eden militan kümenin gbu uzlaşmasının kasım ayından bu yana çatışmalara ilk kez ara verilmesini sağlayabileceğine dikkat çeken gazete, Hamas’ın bu kararının 9 aydır devam eden yıkıcı savaşın sona erdirilmesi için yeni görüşmelere zemin hazırlayabileceğinin altını çizerken, lakin tüm tarafların bir mutabakatın hala garanti olmadığı konusunda ihtarda bulunduğunu da ekledi.
Associated Press’in (AP), ismini açıklamak istemeyen bir Hamas yetkilisi ile bir Mısırlı yetkiliye dayandırdığı haberine göre, Hamas ‘kalıcı ateşkese’ ilişkin görüşmelerin diğer etaplarda müzakere edilmesine yeşil ışık yaktı.
Yetkililer, Washington’un 3 etaplı muahedesinin altı haftalık ‘tam ve eksiksiz’ bir ateşkesle başlayacağını ve bu süre zarfında yaşlı, hasta ve kadın rehinelerin yüzlerce Filistinli mahkum karşılığında serbest bırakılacağını söylerken, bu 42 gün boyunca İsrail güçlerinin Gazze’nin yoğun nüfuslu bölgelerinden çekileceğini ve yerlerinden edilen insanların kuzey Gazze’deki evlerine dönmelerine izin verileceğini ifade etti.
Bu süre zarfında Hamas, İsrail ve arabulucuların ikinci basamağın kaidelerini müzakere edeceklerine değinen Politico, hem siviller hem de askerler olmak üzere kalan erkek rehinelerin serbest bırakılacağını, buna karşılık İsrail’in de başka Filistinli tutuklu ve mahkumları serbest bırakacağını aktardı.
Üçüncü aşama ise ölenlerin cenazeleri de dahil olmak üzere kalan rehinelerin iadesi ve yıllar sürecek bir yeniden inşa projesinin başlatılmasını içerecek.
Yetkililer, Hamas’ın arabuluculardan, ilk aşama yürürlüğe girdikten sonra İsrail’in kalıcı bir ateşkes muahedesini müzakere etmeye devam edeceğine dair yazılı garanti istediğinin altını çizdi.
Associated Press’e konuşan Hamas temsilcisi, kümenin onayının arabuluculardan savaşın yeniden başlamayacağına ve kalıcı bir ateşkes sağlanana kadar müzakerelerin devam edeceğine dair ‘sözlü taahhütler ve garantiler’ aldıktan sonra geldiğini söyledi.
Hamas temsilcisi, “Artık bu garantilerin kağıt üzerinde olmasını istiyoruz” dedi.
İsrail ile Hamas arasındaki dolaylı müzakere süreci
Aylardır devam eden ateşkes görüşmeleri Hamas’ın herhangi bir mutabakatın savaşın tamamen sona erdirilmesini içermesi talebi nedeniyle tökezlerken, ABD Başkanı Biden, 31 Mayıs’ta İsrail’in 3 basamaktan oluşan yeni bir ateşkes önerisi sunduğunu açıklamıştı.
Biden bu teklifin İsrail’e ait olduğunu söylese de Netanyahu, “belirlenen hedefler” gerçekleşinceye kadar Gazze’deki taarruzlarına devam edeceklerini belirtmişti.
Netanyahu, 3 Haziran’da Meclis Dış İlişkiler ve Savunma Komitesi’nde yaptığı konuşmada, İsrail’in önerdiği ile Biden’ın sunduğu teklif arasında boşluklar olduğunu öne sürmüştü.
İsrail Dış İstihbarat Servisi Mossad Yöneticisi David Barnea ise, Tel Aviv ile Hamas arasında esir takası teklifini görüşmek için dün Katar’ın başkenti Doha’ya gidip dönmüştü.
İsrail Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada, Netanyahu’nun gelecek hafta İsrail ile Hamas arasındaki müzakereleri görüşmek üzere İsrailli heyetin yeniden Doha’ya gitmesine karar verdiği duyurulmuştu.
Hamas, rehinelerin serbest bırakılmasının ardından İsrail’in savaşı yeniden başlatacağından endişe duyduğunu ifade etti. İsrailli yetkililer Hamas’ın tüm rehineleri serbest bırakmadan görüşmeleri ve ilk ateşkesi süresiz olarak uzatacağından endişe ettiklerini söylediler.
13:13
