T24 Haber Merkezi
Bir grup ilahiyatçı, YouTuber Diamond Tema’nın tutuklanması talebini de gündeme getiren tartışmanın ardından ortak bir bildiri yayımladı. ‘Şeriat’ kavramının terminolojik ve tarihî anlamına vurgu yapılan bildiride, “Birey kimliği, kadın erkek eşitliği, iktisadî ilişkiler, suç ve ceza kavramı, aile hukuku, siyasi sistem ve bilimsel çalışmalar açısından şeriat hukuku, devrin Arap toplumunda değişim ve dönüşüme öncülük eden ilk uygulamaları içerse de günümüzde uygulanabilirliği söz konusu olmayan kurallar yığını olarak, fakat akademide hukuk tarihi dersleri için bir manaya sahip olabilir. Başka bir deyişle şeriat kurallarının şimdiki ömürde insan onuruna yakışır bir karşılığı yoktur” görüşü dile getirildi.
Sosyal medya fenomeni Asrın Tok ile çektiği “Şeriat tartışmaları” konseptli görüntüdeki “Şeriatın haricindeki hiçbir sistemde 6 yaşındaki bir kızla evlenemezsin” açıklamaları sonrasında YouTuber Diamond Tema hakkında soruşturma açılmasının yankıları sürerken, 14 ilahiyatçı, ‘şeriat’ ile ilgili ortak bir bildiri yayımladı.
Bildiride; şeriatın, “çok eşliği, kölelik kurumunu, çocuk yaşta evliliği, haremlik selamlık uygulamasını, haklar bakımından kadınların ikincilliğini, otoriter ve totaliter bir rejimi” öngördüğü belirtilirken, bu ögelerin şeriatı kabul edilebilir olmaktan uzaklaştırdığı ve olanaksız kıldığı ifade edildi.
“İslam dini, inanç, ibadet ve ahlak asılları olarak şeriattan katiyetle ayrıdır” denilen açıklamada, laikliğin, dinin doğru ve özgürce yaşanabilmesi için ehemmiyet taşıdığı vurgulandı.
“Şeriat, İslam demek değildir” başlıklı bildirinin tamamı şöyle:
“Cumhuriyetimizin 100. yılını geride bıraktığımız bu günlerde toplumumuz kısır ve tehlikeli bir tartışmanın içine çekilmek istenmektedir. Bu tartışma adeta dine rağmen din, İslam’a rağmen İslam denilebilecek seviyede bir cahilliği içeren şeriat tartışmasıdır. Arap lisanında pek çok manaya sahip olan şeriat sözcüğü terminolojik açıdan lisanımızdaki hukuk sözcüğünün karşılığıdır. Gerek dinî inanışları referans alan gerekse laik ve seküler dünya görüşüne dayanan yasalar Arap lisanında şeriat sözcüğü ile ifade edilir. Bu nedenle şeriatı din ve İslam’la özdeş bir kavram olarak yansıtmaya çalışmak gerçeğe terstir.
“İslam şeriatı, İslam’ın kendisi demek değildir”
İslam şeriatı denilen kavram İslam’ın kendisi demek değildir. Çünkü şeriat kurallarının çok azının kaynağı Kur’an ayetleridir. O ayetlerin de birden fazla dönemsel olup esbab-ı nüzul çerçevesinde anlaşılması ve yorumlanması gereken kararları içermektedir. İslam tarihinde bütünsel ve tek yapı halinde bir şeriat anlayışından söz edilemez.
Gerek fıkhî gerekse ona zemin oluşturan itikadi sıkıntılara ilişkin onlarca şeriat yorumu ve uygulaması söz bahsidir. Bu yorum ve uygulamalar, sahabilerin farklı görüşlerinden, sıhhati tartışmalı kimi hadislerden, İslam alımlarının kimi aklî çıkarımlarından neşet eden ve pek çok bakımdan birbiriyle çelişen ictihadî kararları yansıtmaktadır. Hangi şeriat ekolü söz konusu olursa olsun içerdiği kurallar açısından hiçbirinin günümüz toplumsal hayatına ve insan ihtiyaçlarına, temel hak ve özgürlüklerine dahası çağdaş hukukî meselelere cevap verebilecek bir yapıda olmadığı açıktır. Böyleyken insanlığın ve Müslümanların geçirdiği türel evrimi dikkate almayan şeriat taleplerine itibar etmek mümkün değildir.
“İslam sevgilidir ve şeriatla kısıtlanamayacak kadar değerlidir”
Birey kimliği, kadın erkek eşitliği, iktisadî ilişkiler, suç ve ceza kavramı, aile hukuku, siyasi sistem ve bilimsel çalışmalar açısından şeriat hukuku, devrin Arap toplumunda değişim ve dönüşüme öncülük eden ilk uygulamaları içerse de günümüzde uygulanabilirliği söz konusu olmayan kurallar yığını olarak, lakin akademide hukuk tarihi dersleri için bir manaya sahip olabilir. Başka bir deyişle şeriat kurallarının aktüel hayatta insan onuruna yakışır bir karşılığı yoktur. Çok eşliği, kölelik kurumunu, çocuk yaşta evliliği, haremlik selamlık uygulamasını, haklar bakımından kadınların ikincilliğini, mürtedin idamını ve tekfirciliği içermesi, iktisadî tezler bağlamında da günümüzün girift ekonomik münasebetlerini karşılayamayacak kadar basit oluşu, siyasal sistem açısından ise otoriter ve totaliter bir rejimi öngörmesi, şeriatı kabul edilebilir olmaktan uzaklaştırmakta ve olanaksız kılmaktadır. İslam dini, inanç, ibadet ve ahlak temelleri olarak şeriattan katiyen başkadır. Şeriat uygulanamaz olsa da İslam dini, iman asıllarıyla, uygulama olarak da namaz, oruç, hac, zekât vb. ibadetleriyle, ahlakî açıdan ise helal haram anlayışıyla yüzyıllardır yaşanan ve bundan sonra da sürekli yaşanacak olan son ilahi dindir. İslam sevgilidir ve şeriatla kısıtlanamayacak kadar pahalıdır.
“Devletin dini fakat adalettir”
Büyük İslam alımı Ebu Hanife’nin de dediği gibi din, Hz. Âdem’den beri gelen tevhid inancıdır ve asla değişmez. Ama şeriat değişir. Hakikaten tarih uzunluğu her ümmet için ayrı bir şeriat söz konusu olmuştur. Osmanlı’nın Mecellesi’nde de belirtildiği üzere; ‘ezmanın tegayyürü ile ahkamın tebeddülü inkar olunamaz.’ Lakin bu durum elbette ki din için söz konusu değildir. Din, sabittir ve zıddı düşünülemez.
Bu gerçekler ışığında ilahiyatçılar olarak bizler, bütün halkımızı, aziz dinimiz İslam’ı yaşarken aynı zamanda büyük Atatürk’ün ve şehitlerimizin emaneti olan; laik, demokratik Türkiye Cumhuriyeti devletimize sahip çıkmaya davet ediyoruz. Unutulmamalıdır ki, laiklik dinin doğru ve özgürce yaşanabilmesi için de yaşamsal kıymet taşımaktadır. Devletin dini lakin adalettir anlayışıyla her türlü dinî ve mezhepsel ayrıma karşı ulusal birlik ve bütünlüğümüzü muhafazalı ve güçlendirmeliyiz. Kamuoyuna hürmetle duyururuz.”
İmzacılar:
- Cemil Kılıç (İlahiyatçı Yazar)
- Şahin Filiz (İlahiyatçı Prof. Dr.)
- Mustafa Öztürk (İlahiyatçı Prof. Dr.)
- İsrafil Balcı (İlahiyatçı Prof. Dr.)
- Hatice Doğan (İlahiyatçı Dr.)
- Hakkı Yılmaz (İlahiyatçı Yazar)
- Hıdır Temel (Din Bilimleri Dr.)
- İdris Şahin (İlahiyatçı)
- Yaşar Koçer (İlahiyatçı)
- Fikret Eroğlu (İlahiyatçı)
- Halis Dinçer (İlahiyatçı)
- Emine Yücel (İlahiyatçı)
- Mehmet Göl (İlahiyatçı)
- Mustafa Sağer (İlahiyatçı)
TIKLAYIN – İlahiyatçı Prof. Azimli: Diamond Tema iftira atmıyor, doğru söylüyor; Diyanet açıklama bile yapmıyor
TIKLAYIN – Diamond Tema: Diyanet’in ve din adamlarının kaynaklarını kullandım, ne hakaret ettim ne aşağıladım
13:14
