İran, Çin’in Tahran Büyükelçisini Bakanlığa Çağırdı

İran ile Çin arasında Basra Körfezi krizi çıktı. Çin’in İran ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında hakimiyet tartışmasına neden olan Basra Körfezi’ndeki adalar konusunda taraf olması ve BAE hakimiyetini tanıyan bildiriyi imzalaması İran’ı kızdırdı.

İran Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Çin’in Tahran Büyükelçisi Cong Peiwu’nun bakanlığa çağrıldığı bildirildi.

Açıklamada, “Çin idaresinin BAE ile düzenlenen toplantı sonrası yayınlanan ortak bildiride bir kez daha adalar konusundaki temelsiz tezleri desteklemesi kabul edilemez. İran olarak Çin ile kurduğumuz alakayı ayrıcalıklı ve özel görüyoruz. Hudutlara karşılıklı hürmet ve toprak bütünlüğünün korunması iki ülke münasebetlerinin temelini oluşturmaktadır” tabirleri kullanıldı.

“PEKİN’DEN BEKLENTİMİZ SİYASETLERİNİ DEĞİŞTİRMESİ”

Basra Körfezi’ndeki 3 adanın İran’a ait olduğu vurgulanan açıklamada, “Adalar konusunda İran hakimiyetini yok sayan her türlü iddia ve açıklamaları kabul edilemez görüyoruz. İran ve Çin arasındaki stratejik iş birliği doğrultusunda, Pekin idaresinden beklentimiz adalar konusundaki siyasetlerini değiştirmesidir” denildi.

ÇİN, BAE’NİN DİPLOMASİSİNİ DESTEKLİYOR

Çin, Basra Körfezi’nde yer alan adalar konusunda yayınlanan ortak bildiride, BAE’nin 3 ada konusunun tahlili için yürüttüğü diplomasiyi desteklediğini belirterek bahsin barışçıl yollarla çözülmesinden yana olduğunu açıklamıştı.

İran en son 2022 yılında adalar konusunda Çin’e bir kez daha reaksiyon göstermiş ve Çin’in adaları BAE hakimiyeti olarak gören açıklamalarını kınamıştı.

Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da 2022 yılında düzenlenen Çin-Körfez İş Birliği Kurulu (KİK) Tepesi sonrasında yayımlanan sonuç bildirisinde de körfezdeki 3 ada BAE hakimiyeti olarak görülmüştü.

İRAN VE BAE’NİN ADALAR SORUNU

Basra Körfezi’nde bulunan Ebu Musa ile Büyük Tunb ve Küçük Tunb adaları İran ve BAE arasında sınır tartışmalarına neden oluyor.

1971 tarihine kadar İngiliz işgali altında kalan adalar işgalin sona ermesi ile birlikte İngilizler tarafından BAE’ye devredilmiş ve akabinde İran adalarda hakimiyeti ele geçirmişti.

Adalar üzerinde hak iddia eden Tahran yönetimi ise hakimiyetinin çok eskilere dayandığını belirterek, İngiliz işgalinden önce adaların kendisine ait olduğu tezini savunuyor.