DOLAR

34,1703$% 0.09

EURO

38,2506% 0.19

GRAM ALTIN

2.912,44%-0,05

ÇEYREK ALTIN

4.879,00%-0,12

TAM ALTIN

19.456,00%-0,12

ONS

2.655,86%-0,04

BİST100

10.029,73%1,44

Öğle Vakti a 13:00
Bursa AÇIK 20°
  • Adana
  • Adıyaman
  • Afyonkarahisar
  • Ağrı
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Çorum
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Gümüşhane
  • Hakkâri
  • Hatay
  • Isparta
  • Mersin
  • istanbul
  • izmir
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kırklareli
  • Kırşehir
  • Kocaeli
  • Konya
  • Kütahya
  • Malatya
  • Manisa
  • Kahramanmaraş
  • Mardin
  • Muğla
  • Muş
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Şanlıurfa
  • Uşak
  • Van
  • Yozgat
  • Zonguldak
  • Aksaray
  • Bayburt
  • Karaman
  • Kırıkkale
  • Batman
  • Şırnak
  • Bartın
  • Ardahan
  • Iğdır
  • Yalova
  • Karabük
  • Kilis
  • Osmaniye
  • Düzce
a
SON DAKİKA

DOLAR 34,1703

EURO 38,2506

ALTIN 2.912,44

BİST 100 10.029,73

Öğle 13:00

20°

İsrail Lübnan’da Ne Planlıyor, Hizbullah’ı Dağıtma Stratejisi İşe Yarayabilir Mi?

ad826x90

İsrail ordusunun üst seviye kumandanları Lübnan’a yönelik saldırıların sonuçlarından memnun görünse de Hizbullah’ın saldırı kapasitesinin nasıl etkilendiği konusunda önemli soru işaretleri var.

BBC Uluslararası İlişkiler Editörü Jeremy Bowen’ın tahlili:

İsrailli başkanlar, çağrı cihazı ve telsizlerin patlatılmasıyla başlayıp yoğun hava hücumuyla devam eden Hizbullah’a karşı operasyonun gidişatıyla ilgili epey coşkulu konuşuyor.

Savunma Bakanı Yoav Gallant Pazartesi günkü hava hücumlarıyla ilgili, “Bu bir başyapıttı. Hizbullah’ın kurulduğu günden beri en kötü haftasıydı. Sonuçlar zati ortada” dedi.

Gallant’a göre hava saldırıları, “İsraillileri öldürebilecek binlerce roketi” tahrip etti. Lübnan ise İsrail’in, 50’si çocuk olmak üzere 550’den fazla Lübnanlıyı öldürdüğünü açıkladı. Bu sayı, 2006’da İsrail-Hizbullah arasındaki savaşın bir ayında ölen Lübnanlı sayısının yarısı.

İsrail şiddetli saldırıların Hizbullah’ı gayelerinden alıkoyacağına inanıyor. Saldırıların Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’a ve müttefiklerine acı vereceğini, İran’daki destekçilerini ise direnişin faturasının ağır olduğunu kabul etmeye zorlayacağını düşünüyor.

İsrailli siyasi ve askeri önderlerin bir zafere ihtiyacı var. Bir yıllık savaşın ardından Gazze İsrail için bir bataklığa dönüştü. Hamas savaşçıları hala tünellerden ve yıkıntıların ortasından çıkarak İsrailli askerleri öldürüp yaralayabiliyor ve İsrailli rehineleri ellerinde tutuyor.

Hamas İsrail’i geçen Ekim’de gafil avladı. İsrailliler Hamas’ı önemli bir tehdit olarak görmüyordu ancak fatura ağır oldu.

Lübnan ise farklı. İsrail ordusu ve Mossad istihbaratı, 2006’daki son savaş çıkmaza girdiğinden beri Hizbullah’la yeni bir savaş için hazırlık yapıyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, mevcut operasyonun, Hizbullah’ı güç istikrarında zayıflatma istikametindeki amaçları için büyük bir adım olarak görüyor.

Hizbullah’ın İsrail içlerine roket atabilmesinin önüne geçmek hedefleniyor. İsrail ordusuna göre bir hedef de Hizbullah’ı huduttan uzak tutmak ve İsrail’i tehdit eden askeri tesislerini yok etmek.

Bir Gazze daha mı?

Lübnan’da geçen hafta yaşananlar, Gazze’de bir yıldır görülenleri hatırlattı. İsrail sivillere yönelik uyarılar yayınladı, ki Gazze’de de yapmıştı. Hizbullah’ı da (Hamas’ı yaptığı gibi) sivilleri canlı kalkan yapmakla suçladı.

İsrail’in bu ikazları çok belirsiz şekilde yaptığı ve ailelerin bazı bölgeleri tahliye etmesi için gerekli vakti tanımadığı eleştirileri yapılıyor. Savaşa ilişkin yasalar, sivillerin korunmasını ve orantısız güç kullanımından kaçınılmasını gerektiriyor.

Hizbullah’ın İsrail’e yönelik bazı saldırıları da sivil bölgelere yönelikti ve söz konusu kanunlara tersti. Bu saldırılar İsrail ordusuna da yöneliyordu. İsrail ve ABD-İngiltere gibi Batılı müttefikleri, Hizbullah’ı terör örgütü olarak sınıflandırıyor.

İsrail ise maddelere uyan “etik” bir orduya sahip olduğunu iddia ediyor. Ancak dünya genelinde Gazze’de yapılanlar kınanıyor. Şimdi savaşın Lübnan sınırına yayılması, tartışmaları daha büyük bir açmaza sokacak.

Çağrı aygıtlarına yönelik saldırıları ele alalım. İsrail, Hizbullah üyelerini hedef aldığını söylüyor. Ancak İsrail bu kişilerin bombalar patlarken nerede olacağını bilmiyordu. Aslında patlamaların olduğu kamusal alanlarda bu nedenle siviller ve çocuklar da hayatını kaybetti.

İşte bazı hukukçular da bunun, İsrail’in savaşçı-sivil ayırt etmeden güç kullandığının ve savaş suçu işlediğinin ispatı olduğunu savunuyor.

1967’deki sürpriz operasyona benziyor mu?

İsrail medyasında bazı kesitler, İsrail’in Hizbullah’a yönelik son saldırılarını, 1967’de Mısır’a yönelik “Odak Operasyonu” isimli İsrail saldırısına benzetiyor.

Bu sürpriz hava saldırısında Mısır hava gücü havalanamadan, yerde imha edilmişti. Altı gün içerisinde İsrail, Mısır, Suriye ve Ürdün’ü bozguna uğrattı. Bu zafer bugünkü çatışmaların da temelini oluşturan bir güç istikrarı yarattı.

İsrail medyasında yer alan 1967’deki bu operasyona yönelik benzetmeler, isabetli değil. Çünkü Hizbullah’la savaş ve Lübnan başka.

İsrail’in yoğun saldırıları, şimdiye kadar Hizbullah’ın İsrail’e saldırı kapasitesini ve saldırma niyetini durdurmadı.

İsrail’in Hizbullah’a karşı geçmiş saldırıları yıldırıcıydı ancak iki taraf için de net bir zafer getirmedi. Bu seferki saldırılar, İsrail ve istihbarat servisi için “tatmin edici” olsa da, aynı sonuca ulaşabilir.

İsrail’in saldırıları, Hizbullah’ın bir noktada dağılacağı, İsrail’e roket atmaktan ve huduttan uzak duracağı varsayımına, hatta “kumarına” dayanıyor. Hizbullah’ı takip edenlerin birden fazla ise örgütün durmayacağı görüşünde. İsrail’le savaşmak, Hizbullah’ın temel varlık nedeni.

Bu da İsrail’in, yenilgiyi kabul etmeyeceği ve savaşı daha da ileriye taşıyacağı anlamına geliyor. Hizbullah, İsrail’in kuzeyini sivillerin geri dönmesini imkansız kılacak ölçüde inançsız hale getirirse, İsrail bir tür “tampon bölge” yaratmak üzere kara operasyonuna da karar verebilir.

İsrail Lübnan’ı daha önceden işgal etmişti.

1982’de İsrail güçleri, Filistinlileri hedef alan bir operasyonla Beyrut’a uzanmış, iki hafta kenti işgal altında tutmuştu. İsrail’in müttefiki Lübnanlı Hristiyan Falanjist güçlerin Sabra ve Şatilla katliamını yapmaları, aynı periyotta gerçekleşti.

Bugünün İsrailli generalleri, 1990’larda Lübnan sonundaki gerginliğin içerisinde genç birer asker olarak yer aldılar.

İsrailli kumandanlar, Lübnan’a girmenin Gazze’de Hamas’la savaşmaktan çok daha zorlu bir iş olacağını biliyorlar. Hizbullah da 2006’dan bu yana planlar yapıyor. Lübnan’ın güneyinde, gerilla taktiklerine uygun bir coğrafyada savaşmaya hazır durumda.

İsrail Hamas’ın Gazze’de kumların altına inşa ettiği tüm tünelleri yok etmeyi başaramadı. Lübnan’ın güneyinde ise Hizbullah sert kayalık alanlara tünel ve mevzi inşa etmek için 18 yıldır hazırlanıyor.

Üstelik Hizbullah İran’ın da desteğiyle hatırı sayılır bir cephanelik biriktirebildi. Ve Gazze’den farklı olarak bu cephanelik, Suriye üzerinden kara yoluyla yenilenebilecek durumda.


Hizbullah’ın 30 bin aktif savaşçısı olduğu sanılıyor.

Washington merkezli düşünce kuruluşu The Center for Strategic and International Studies, Hizbullah’ın 30 bin aktif savaşçısının, 20 bin yedek gücünün olduğunu hesaplıyor. Savaşçıların birçoklarının, Suriye’de Esad saflarında savaşarak çatışma tecrübesi elde ettiği biliniyor.

Birçok tahlile göre Hizbullah’ın 120 bin ile 200 bin arasında roket ve füzesi bulunuyor. Bunlar arasında İsrail kentlerini vurabilecek uzun menzilli silahlar da var.

İsrail, Hizbullah’ın Gazze örneğinin tekrar yaşanmasından korkarak, tüm cephaneliğini kullanmayacağını varsayıyor olabilir. İran da Hizbullah’ın tüm cephaneliğini tüketmesinden yana olmayacaktır çünkü bunlar İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine yönelik saldırıları için bir garanti teşkil ediyor. Alışılmış Hizbullah, İsrail yok etmeden önce tüm silahlarını kullanmaya da karar verebilir. Bu da bir diğer “kumar” olarak öne çıkıyor.

ABD’nin başını çektiği müttefikleri, İsrail’in Hizbullah’la savaşı yükseltmesini ve Lübnan’ı işgal etmesini istemediler. Sivillerin sınırdaki evlerine dönmesi ve sınır güvenliği için sırf diplomasinin işe yarayacağında ısrar ettiler.

Ancak Gazze’de ateşkes ilan edilmeden diplomatların elleri kolları bağlı olacak. Hasan Nasrallah, Gazze’deki savaş durmadan İsrail’e saldırıları durdurmayacaklarını açıkladı. Şimdiye kadar Hamas da İsrail de ateşkes için gereken adımları atmış değil.

İsrail, Hizbullah’a karşı daha sert adımların atılmasının vaktinin geldiğine inanıyor. Ancak karşısında inatçı, iyi silahlanmış ve öfkeli bir düşman var. Hamas-İsrail savaşıyla geçen bir yılın en tehlikeli gerilimi başlamış görünüyor ve şu an için bu durumun daha kötü bir etaba sürüklenmesinin önünde bir engel yok.

 


Orta Doğu’da yeni eşik; Lübnan’da binlerce çağrı cihazı ve telsiz patlatıldı

ABD’nin gerilimi tırmandırmama ihtarları, Katar ve Mısır ile birlikte yürüttüğü ateşkes gayretlerinin ortasında Lübnan’da Hizbullah’a yönelik arka arda iki büyük saldırı düzenlendi. İran destekli militan kümenin kullandığı binlerce çağrı cihazı ve el telsizi patlatıldı. Saldırılarda aralarında çocukların da bulunduğu en az 37 kişi hayatını kaybederken, 3 bin 500’den fazla kişinin de yaralandığı bildirildi. Bu, 7 Ekim’de başlayan Gazze Savaşı’nın ilk gününden itibaren Hamas’ın yürüttüğü savaşa İsrail’in kuzey, Lübnan’ın güney sınırında destek veren Hizbullah için ağır bir darbe olarak değerlendiriliyor. Grubun lideri Hasan Nasrallah da “Ağır bir darbe aldık. Direnişin tarihinde daha önce görülmemiş seviyede bir darbeydi” sözleriyle saldırının boyutunu kabul etti. 

İlk saldırı çağrı cihazlarına

Önce Hizbullah’ın kullandığı çağrı aygıtları, 17 Eylül’de saat 15.30 sularında eş zamanlı olarak patlatıldı. Hücumdan birkaç ay önce, Nasrallah, militanlara ve özellikle de gerginliğin yüksek düzeyde olduğu güney sınırında bulunanlara akıllı telefon kullanmayı bırakmaları çağrısında bulunmuştu. Hizbullah, bu uyarılar nedeniyle İsrail’in sızma tehditleri ortasında güvenli irtibatın bir yolu olarak çağrı cihazlarını tercih ediyordu. Lübnan’ın çeşitli yerlerinde ve Suriye’de binlerce çağrı aygıtının patlatılmasıyla 12 kişi hayatını kaybetti, 2 bin 800 kişi yaralandı. Yaralananlar arasında İran’ın Lübnan Büyükelçisi Mojtaba Amani de bulunuyordu. 

TIKLAYIN | Lübnan’da Hizbullah militanlarının çağrı aygıtları eş zamanlı olarak patlatıldı; 8 kişi hayatını kaybetti, 2 bin 800 kişi yaralandı


Fotoğraf: AA

Saldırının ardından özellikle ABD basınında aygıtların nasıl patlatıldığıyla ilgili bilgiler yer almaya başladı. Amerikan yetkililer, çağrı aygıtlarının şimdi militan kümeye teslim edilmeden önce yerleştirilmiş olabileceğini ifade etti. Çağrı aygıtlarının Tayvan’dan sipariş edildiği de bildirildi. 

TIKLAYIN | Patlamaları ne tetikledi: Hizbullah’ın, İsrail takibinden sıyrılmak için kullandığı çağrı aygıtları binlerce insanı nasıl yaraladı?

FÜSUN SARP NEBİL YAZDI | Lübnan’da Hizbullah’ın çağrı aygıtları nasıl patlatıldı?

Tayvanlı şirketten açıklama: Budapeşte merkezli şirket tarafından üretildi

Tayvanlı çağrı cihazı firması Gold Apollo, Lübnan’daki patlamalarda kullanılan çağrı cihazı modelinin Budapeşte merkezli BAC Consulting tarafından üretildiğini, firmaya sadece markasının lisansını verdiğini ve aygıtların üretiminde yer almadığını belirtti.

Gold Apollo’nun kurucusu ve başkanı Hsu Ching-kuang, ürünün kendilerine ait olmadığını, üzerinde sadece kendi markalarının olduğunu söyledi. 

TIKLAYIN | Tayvanlı çağrı cihazı firmasından açıklama: Hizbullah’ın çağrı aygıtları Budapeşte merkezli şirket tarafından üretildi

ERAY ÖZER YAZDI | Patlayıcılı çağrı aygıtları nerede üretildi, aygıtlara patlayıcı nasıl yerleştirildi?


Gold Apollo’nun kurucusu ve başkanı Hsu Ching-kuang

Lübnan: Ulusal egemenliğin ihlali

Lübnan hükûmeti, saldırının ardından yaptığı ilk açıklamada “İsrail’in canice saldırısının Lübnan’ın egemenliğinin önemli ihlali ve her anlamda suç olduğunu” vurguladı. 

Lübnan Dışişleri Bakanlığı da Bakanlar Kurulu’yla yapılan istişarelerin ardından “saldırıya ilişkin bilgiler tamamlanır tamamlanmaz Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’na (BMGK) şikayette bulunmak üzere hazırlıkların” başlatıldığını ifade etti. 

TIKLAYIN | Lübnan: Çağrı aygıtlarının patlatılması İsrail’in suçu ve ulusal egemenliğin ihlali

NAMIK DURUKAN HABERİ | İsrail, Hizbullah’a karşı strateji mi değiştirdi? İsrail medyası Lübnan’daki siber saldırıyı nasıl gördü?

İkinci saldırı sonraki gün yaşandı: 27 ölü

İlk saldırının sonraki günü, 18 Eylül’de, Lübnan’da bu kez de el telsizleri patlatıldı. Hizbullah, saldırılardan İsrail’i sorumlu tutarak misilleme sözü verdi. 

Reuters tarafından incelenen patlatılmış telsizlerin imgelerinde iç panelde “ICOM” ve “Japon malı” ibarelerinin yer aldığı görüldü. Bir güvenlik kaynağı, el telsizlerinin Hizbullah tarafından beş ay önce, çağrı aygıtlarıyla aynı zamanda satın alındığını söyledi.

Reuters’a konuşan Lübnanlı üst seviye bir güvenlik kaynağı ve bir başka kaynak, yabancı topraklarda uzun bir özelleşmiş operasyon geçmişine sahip olan İsrail istihbarat casuslarının çağrı aygıtlarının içine patlayıcı yerleştirdiğini iddia etti. 

TIKLAYIN | Lübnan’da çağrı aygıtlarının ardından telsizler de patlatıldı: En az 20 ölü, 450 yaralı; İsrail Savunma Bakanı’ndan “savaşta yeni aşama” açıklaması

TIKLAYIN | Reuters: Almanya, İsrail’e silah ihracatı lisanslarını askıya aldı

İsrail Savunma Bakanı: Savaşta yeni bir evreye geçiyoruz

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant savaşın yeni bir kademeye girdiğini, yük merkezinin daha fazla asker ve kaynak aktarılan kuzey sınır bölgesine kaydığını söyledi. Gallant bir hava kuvvetleri üssünde yaptığı açıklamada “Savaşta yeni bir basamağa geçiyoruz; bu aşama cüret, kararlılık ve azim gerektiriyor” dedi.

ERAY ÖZER YAZDI | Çağrı aygıtlarının peşinde: Sıradaki durak Bulgaristan

FÜSUN SARP NEBİL YAZDI | Cep telefonlarındaki piller ölümcül patlama yaratır mı?

Nasrallah’tan ilk açıklama: İsrail tüm kırmızı çizgileri aştı, saldırılar savaş sebebidir

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, “Bu Lübnan’a yönelik bir savaş ilanıdır. İsrail’in amacı buydu” ifadelerini kullanırken çağrı aygıtlarından kapalı olanların olduğunu, bazı aygıtların hâlâ depoda olduğunu ifade ederek “Bu bizim için çok büyük bir baht oldu” dedi. 

“Güvenlik ve insanlık açısından direniş hareketi tarihinde görülmemiş bir darbeydi. Ülkemizin tarihinde ve düşmanla çabamız tarihinde görülmemiştir” diye Nasrallah, “İsrail düşmanımız tarafından hedef alındık. Yüzlerce çağrı aygıtımız eşzamanlı infilak ettirildi. Tüm kırmızı çizgiler aşılmış ve insani etik hukuk aşılmıştır” diye devam etti. 

TIKLAYIN | Hizbullah lideri Nasrallah’tan patlamalar sonrası ilk açıklama: İsrail tüm kırmızı çizgileri aştı, saldırılar savaş sebebidir

Lübnan’a büyük saldırı

İsrail ordusu, 19 Eylül’de Lübnan’ın güneyinde çok sayıda noktaya hava saldırısı düzenledi. İsrail ordusu, Hizbullah’ın ateşlenmeye hazır 30 füze platformuyla 150 füze rampasını hedef aldığını duyurdu. 

İsrail ordusunun bu saldırısı, 7 Ekim’de başlayan Gazze Savaşı devam ederken 11 aydır Lübnan’a yönelen en şiddetli hava saldırısı olarak raporlandı. 

TIKLAYIN | İsrail, Lübnan’da çok sayıda noktaya hava saldırısı düzenledi: Hizbullah’ın, ateşlenmeye hazır 30 füze platformuyla 150 füze rampasının vurulduğu açıklandı

Çağrı aygıtları elektronik mesaj yoluyla vuruldu

Lübnan’ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Misyonu, yaptığı açıklamada çağrı aygıtlarının nasıl patlatıldığının tespit edildiğini duyurdu. Lübnanlı yetkililerin ön soruşturmasında, çağrı aygıtlarının Hizbullah’a ulaşmadan önce ele geçirildiği ve aygıtlara patlayıcı yerleştirildiği tespit edildi. 

TIKLAYIN | Lübnanlı yetkililer duyurdu: Çağrı aygıtları elektronik mesaj yoluyla patlatıldı

Üst seviye Hizbullah komutanı, Beyrut’ta öldürüldü

İsrail ordusu Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta gerçekleştirdiği “hedefli bir saldırıda” militan kümenin üst seviye isimlerinden İbrahim Akil’i öldürdü. Bir apartmana yönelik gerçekleştirilen saldırıda 31 kişi hayatını kaybederken 60’tan fazla kişi de yaralandı. ABD, hücumdan haberdar edilmediğini iddia etti.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres‘in sözcüsü Stephane Dujarric, küresel örgütün bugün Beyrut’ta meydana gelen saldırının ardından itidal çağrısında bulunduğunu söyledi.

TIKLAYIN | İsrail’in Lübnan’daki “hedefli” hava saldırısında ölü sayısı 14’e çıktı, birden fazla kadın ve çocuk | Hizbullah, üst seviye komutanı Akil’in öldüğünü doğruladı

TIKLAYIN | Beyrut’taki İsrail saldırısında öldürülen Hizbullah komutanı İbrahim Akil kimdir?


Lübnan’daki saldırıda ölenler arasında çocuklar da bulunuyordu

 

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika 

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber 

YORUMLAR

s

En az 10 karakter gerekli

Sıradaki haber:

OPEC: Küresel Enerji Talebi 2050’ye Kadar Yüzde 24 Artacak

HIZLI YORUM YAP