İstanbul’da ‘Maarif Düşüncemiz’ Çalıştayı!

Yapan tenkitlerini ortaya koyarlardı. Şunu da açık yüreklilikte söyleyebiliriz ki; eksiklikleri tamamlandığı takdirde Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli, Cumhuriyet tarihinin bugüne kadar ortaya konulmuş önemli projelerinden birisi halini alabilir.
Konuyu biraz daha açarsak… Gerek sizin proje ve/veya diğer benzer projelerin Milli Eğitimin modelin katkı süreci nasıl işleyecek? Bu iş nasıl olacak?

Durum şu ki milli ve manevi hassaslık, genel geçer ilmi ve metot temelinde köklü bir yapılanmaya ihtiyaç vardır.


Öncellikle yabancı bir eğitim sistemi ve müfredatının tasallutuna maruz kalmış bir milletin çocukları olduğumuzu hatırlatmak isterim. Seküler mantık ve mantalitede yer bulmuş mevcut mahsurlu eğitim sistemin her istikametiyle gözden geçirilip değiştirilmesi gerektiğini de dikkatlere arz ederim. Konuyu mercek altına alınca şunu görüyoruz: Filozof ve alimlerin insan, bilgi ve topluma dair fikirleri analiz edince iki asırdır peşinden koştuğumuz Batı pedagojisinin eğitim sisteminin temelini teşkil eden ideoloji ve modeller dikkatlice inceliyoruz. Bunların önemli bir kısmı, hatta büyük kısmı bize ait bizden alınmış. Batı, kurduğu “oryantalizm” disiplini ile bizi yıllarca inceleyip, medeniyet kodlarımızı çözüp, bunları almış ve kendi rengine büründürerek bir pedagoji tesis etmiş. Biz bu proje ile fikri ve kültürel dünyamızın aslını teşkil eden bilimde ve maarifte öncü düşünürlerinin maarifi oluşturan insan, bilgi, toplum, alem, varlık, ahlak gibi bileşenlere dair serdettikleri fikirleri yeniden keşfediyor ve bunu yazılı hale getirip, kitaplaştırıyoruz. Arkadaşlarımız bir proje yaptı. Projede çalışanların büyük çoğunluğu üniversitelerin eğitim fakültelerindeki akademisyenler. Bunlar sahip çıkmadığımız, bize unutturulan düşünce hazinemizi tekrar hatırlattı. Bu düşünce hazinemizle 21. yüzyılın maarif modelini pek ala inşa edebiliriz dediler ve bu uzun soluklu yola koyuldular. Burada bizi, çalışmalarımızla örtüşmesi itibariyle de sevindiren durum şu ki; Türkiye Yüzyılı Maarif Modelinde “İnsan-ı Kâmil”, “Yetkin ve Faziletli Birey”, “Maziden Atiye Köprü”, “Bütüncül Eğitim”, “Kalp”, “Ruh” gibi bize ait kavramlar, modelin teorik desteklerini ve hedefini teşkil ediyor olmasıdır. Demek oluyor ki Bakanlığın yeni müfredat çalışmalarında kendi değerlerimizle buluşma iradesi var. Ortada bir tevafuk var. Bunu nasıl açıklıyorsunuz?

Evet.

Aslında Bakanlığa son vakitlerde gelişen sistemli atakların gerisinde bu var. Bilinen ezberlerin tekrar edildiği malum ataklarla bu çevreler eğitimin maarif halini almasını istemiyorlar. Ahlaklı olmak, kalp ve ruhu işletmek, insani pahaların sahibi olmak gericilik olur mu? Bu hücumların niyeti farklı. Tabiatta Allah’ın kanun ve kanunları değişmiyor; güneşi, havayı ve besinleri kullanmak gericilik olmadığı gibi namuslu olmak, dürüst olmak, pak ve düzenli yaşamak, yardımsever olmak gibi ahlaki sıfatları kazanmak insan olmanın gereği.

Bakanlığa ve Bakana mevcut hücumların herhangi bir destek ve temeli var mı?

Müfredatta ve modelde eksik istikametler olabilir ve vardır.

Ne var ki eksikliklerin tartışma ve geliştirme yerleri bilim mahfilleri olmalı. Bakan hakkında suç duyuruları yapılıyor. İlmî destekten mahrum ve tamamen çarpıtılmış suçlamalar ve saldırılar bunlar. Öze ve köklere dönülmesi, böylelikle eğitime kimlik kazandırılması, ülkemiz eğitiminin öncelikli gereksinimleridir. Müfredatı kendimize göre uyarlamamız Milli Eğitimimizin asli bir vazifesidir. Yeni müfredat çalışmaları ile Bakanlık bu doğrultuda az da olsa bazı kazanımlar elde etti. Şunu açık ve kesin biliyoruz: Bilimi ateizme ve materyalizme alet edenler; çağdaşlığı maske yapan bazı çevreler bu gelişmelerden rahatsız oluyor. Her zamanki gibi laiklik ve çağdaşlık kavramları üzerinden çalışmaları baltalamaya ve sabote etmeye çalışıyorlar. Durumdan görev çıkartan “zımmı zümreler”, sistemden nemalanan yol kesen haramiler bunlar. Özellikle eğitimi rant hale getiren çevrelerin içerideki yerli işbirlikçileri ile birlikte çalışıyor.

Şu halde iyi şeyler yapmak yetmiyor. İyi şeylere karşı direnen medyaya hakim ve dışarıdan destek alan güruha karşı önlemler alınmalı değil mi?

Evet şimdiye kadar iyi projeler daima yarı yolda kaldı ya da gerçek tahlillere sıra gelmedi ise asıl sebebi bu engellemeler oldu.

Bu aydın geçinen kesim ya Amerikan, ya Fransız, ya İtalyan, ya da Alman Liselerini bitirmişlerdir; Çocuklarını da aynı ‘liselerde’ okutabilmek için, yapmayacakları fedakârlık yok. Atilla İlhan’ın da ifade ettiği gibi, bunlar düşünmüyordu ki, yurdumuzdaki (gerçekte bütün dünyadaki ‘ecnebi’ okullar, çeşitli Hıristiyan tarikatların misyonerlik çağdaşlığım faaliyetleri içindedir; okulları açanlar ya da yönetenler, ya papazlardır, ya da rahibelerdir. Çocuğunu göndermeyi (bizatihi o okulu), Laikliğe hiç de alışılmamış bulmuyor. ‘Çağdaşlığın’, ‘alafrangalığın’ kaçınılmaz bir gereği sayıyor; İş, üstelik mensup olduğunu iddia ettiği dinin (İslam’ın)öğretimi oldu mu, dehşete düşüyor!… Çifte standart’ değil mi şimdi bu? Dahası kendi ülkesi, tarihi ve geleceği aleyhine işleyen bir ‘çifte standart’? Şu halde, bir yandan yabancı kavram ve anlayışlarla hesaplaşırken bir yandan da tüm iyi projelere engel çıkaran yapılarla hesaplaşmayı göze almalıyız. Bu büyük bir özgüvenle kendi medeniyet köklerimize dair büyük bir farkındalık ve yüksek bir idrakle olur.

Şunu bilmeliyiz ki bu çevreler bizim kendimize ait anlam ve kavram haritamızı oluşturmamızın, netleştirmemizin şiddetle karşısına çıkacaklardır ve çıkıyorlar. Taklit olamayan eğitim sistem ve modele kavuşmamızı istemeyeceklerdir. Bunlar, kendi temel bedel dinamiklerimizle kendimiz yeniden var etmenin karşısında duracaklardır. Bu açık bir gerçek… Ve şu anda da bu manada kıran kırana mücadele devam ediyor. Bunun farkında olmalıyız. Maarif Platformu olarak destek verdiğiniz bu proje, köklere bağlanmak ve eğitime ideoloji kazandırmak manasını taşıdığına göre bu projenin müfredatlara yansıtılması en elzem ve biricik görev. Bundan sonra yapılması gereken konu bu. Bu iş nasıl olacak?
Bu çalışma çok katmanlı, çok yönlü ve uzun soluklu bir çalışmayı gerekli kılmaktadır. Bunun yol ve formülleri üzerinde durulmaktadır. Projeyi hazırlayan grubun mahareti yansıra, sivil teşekküller, ayrıca hükümet yetkililerinin bu projeye sahip çıkması kabulü halinde süreç kolaylaşacaktır. Sadece okul müfredatlarına değil, hayatın her alanına yansıması halinde eğitim, bilgi meselesi olmaktan kurtulacak ve medeniyet meselesi haline gelecektir.

Sanat, spor, kültürün her alanı bundan etkilenecektir. Sadece öğretime dayanan Ulusal Eğitim; işin kimlik, terbiye kısmını, ahlâk istikametini ihmal edince bugün gelinen noktayı göz önüne alırsan bu projenin kıymetine nasıl bir vurgu yapabiliriz?

20. Yüzyılın Türkiye’si, öğretimi fırsatçı ve menfaatçi (pragmatist) bir program çerçevesinde düzenledi.

Üreten, çabalı ve hamiyetli jenerasyonlar yerine terlemeden kazanmanın yollarını arayan, alın terini ve emeği takdir etmeyen jenerasyonlar türedi. Eğitimde fıtratın isteği şey; önce çocuğa kimlik ve aidiyet hislerinin kazandırılması ve kim olduğunun öğretilmesidir. İnsan olduğunun şuuruna vardırılması ve ahlaki bedellerin kazandırılmasıdır. Aksi takdirde çocuk rüzgârın önünde sağa sola sürüklenen yaprak gibi kalacaktır. Bugün Türkiye’nin yaşadığı sorunların en kıymetlisi, her alanda ahlâkî tasanın fiillerimizden dışlanmasıdır. En başta şahsî menfaatini milletin önüne geçiren yaygın bir anlayışla karşı karşıyayız.

Öğrencilere, “geleceğini kazanmak” adına herkesin kendi gemisini kurtarması gerektiği telkin ediliyor. Maneviyatsız ve medeniyetsiz kalkınma bizi konfora, rahata, lükse, iktidara alıştırdığından fırsatçı bir ticaret anlayışı ortaya çıktı. Durdurulamayan bir enflasyonla karşı karşıyayız. Ahlâklı olmayı güçleştiren, ahlâksız olmayı kolaylaştıran çevre koşullarının çoğalması insanımızı huzursuz hale getirdi. Tüm bu olumsuz durumlar, maarifi diriltmeden maliyeyi düzeltmenin ve ekonomiyi düzlüğe çıkarmanın mümkün olmadığını gösteriyor. Maarif Platformu olarak destek verdiğimiz bu projeden, köklere bağlanmak ve eğitime ideoloji kazandırmak anlamı çıkıyor. Bu projenin sonuçlarının müfredatlara yansıtılması halinde eğitim, bilgi meselesi olmaktan kurtulacak ve medeniyet meselesi haline gelecektir. Sanat, spor, kültürün her alanı bundan etkilenecektir. Bu çalıştay sonrası bir de sonuç raporu yayınlandı.

Raporda hangi konular öne çıkmaktadır?

Sonuç raporunda belirtildiği gibi, bundan sonra yapılması gereken, ortaya konulan eğitim gerçekliklerinin eğitim dünyamıza değişik boyutları ile yansıtılması olmalıdır.

Bu proje ve kitap boyutundaki hazırlık ilmi/ kültürel organik alan çalışmaları için bir veri tabanıdır, temel ve ön argümanlardır. Buradan hareketle özgün kavramsallaştırmalar, münhasır modeller, tezler ve literatür üretilerek; mevcut çağdaş kavram/görüş/model ve yapıtlarla mukayeseli çalışmalara başlanması ve kazanımların ders kitaplarına ve müfredata yansıtılması sürecine geçilecektir. Yapılan eleştirel çalışmalarla, yer yer hesaplaşmalarla uyum modları yakalanacaktır. Önümüzde zorlu ve bir o kadar da önemli aşamalar durmaktadır. Yine benzer şekilde pedagojik uygunluğun güncellemesiyle birlikte, uygulanabilirlik yolunda önemli adımlar atılacaktır. Sonuç raporuna buradan ulaşabilirsiniz…

Son olarak söyleyecekleriniz var mı?

Beklediğimiz şey; bu proje kapsamında ortaya çıkarılan tespit ve bulguların öncelikli olarak müfredatta karşılık bulması ve gerekleriyle birlikte uygulamaya geçilmesi için harekete geçmeleridir.

Bu vesile ile şunu da belirtmeden geçemeyeceğim, biz Maarif Platformu olarak hususa sonuna kadar sahip çıkmaya devam edeceğiz. Milli Eğitim Bakanlığı’nın ve yetkililerin motive eden yaklaşımına da anlamlı buluyoruz. Bu vesile ile platformun gayretlerini yürekle tanıtan basının ve STK’ların takviyeleri çok değerli bulduğumuzu ifade etmek isteriz. Bu manada takviyeleri için TÜGVA ve İİKV’na basın topluluğuna özellikle Yeni Şafak’a teşekkür ediyoruz. Bu dava, kaygısı olan herkesin problemidir. Bu noktadaki iyi niyet, çaba ve destek buluşması, muvaffakiyetin anahtarıdır.