İsviçre, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk ticaret muahedesi yaptığı ülkelerden biri. Osmanlı devrinden bu yana Anadolu coğrafyasıyla yakın münasebetleri olan İsviçre ile 1930’da “Ticaret Anlaşması” imzalandı. Akabinde 1991’de EFTA- Türkiye Serbest Ticaret Mutabakatı devreye girdi. Ekim 2021’de de bu mutabakatın kapsamı hizmet dalını içerecek şekilde genişletildi. Türkiye’de faaliyet gösteren 300’ün üzerindeki İsviçre merkezli şirketin bugün prestijiyle 10 milyar dolarlık yatırım stoku var.
Rakamlardan da anlaşılacağı gibi Türkiye ile İsviçre’nin ticari dostluğu güçlü. Son periyotta Türkiye’nin içinden geçtiği ekonomik süreç, Avrupa’daki resesyon derken ilişkiler etkilense de ivme kazandı. Haziran 2023’ten bu yana yeni iktisat idaresinin attığı adımlarla yurtdışında yeniden kıpırdayan Türkiye ilgisi, İsviçreli yatırımcılarda da hissedildi. Bu yeni dönemi, İsviçre’nin İstanbul Başkonsolos Vekili Roland Brun ve Türkiye’de İsviçre Ticaret Odası Başkanı Arpat Şenocaklı ile konuştuk. Verdikleri bilgilere nazaran yoğun bir Türkiye mesaisi var.
İKİ AYDIR ÇOK SORU ALIYORUM
Son periyotta İsviçreli siyasetçilerin Türkiye ziyaretlerini artırdıklarını söyleyen Başkonsolos Vekili Roland Brun, yakında iktisat bakanları düzeyinde görüşmeler olacağını aktardı. Brun, yaşadığı telefon trafiğini de şöyle anlattı: “İsviçre iktisadında ’lerin yeri çok önemli. Son devirde oradaki KOBİ’lerden Türkiye ile ilgili çok soru alıyorum. Arıyorlar, Türkiye ile ilgili bilgi istiyorlar. Swiss Business Hub isminde önemli bir ünitemiz var. Yatırım ve ihracat ofisi. Bu ofisten bilgi talepleri geliyor. Bu yıl Türkiye’de yatırım yapma talebinde yüzde 30’luk artış var. Pazara girmek istiyorlar. Turizmde de Türkiye’ye ilgi artıyor. Günlük 20’ye yakın uçuş olması dayanılmaz etkili.” Brun’un verdiği bilgilere nazaran yıl bitmeden yeni yatırımlar tamamlanabilir. Bu yatırımlarda öne çıkan kesimler ise finansal hizmetler, yapı sektörü ve besin üretimi.
Roland Brun
SIFIRDAN YATIRIM DA VAR BÜYÜME PLANI DA
Peki İsviçreli şirketlerin buradaki planları ne? Soruyu Türkiye’de İsviçre Ticaret Odası Başkanı Arpat Şenocaklı yanıtladı: “Kredi derecelendirme kuruluşlarının not artırımları, CDS’lerin 250’lere düşmesi ve iktisat programında kararlılık Türkiye’yi yeniden İsviçreli şirketlerin planları ortasına kattı. Bir kısım firma alım fırsatlarına bakıyor. Bir kısmı sıfırdan yatırım için bilgi alıyor. Bir de Türkiye’de mevcut İsviçre şirketlerinin güçlü üretimleri var. Ekonomik tablo güzelleşince onlar da büyüme planlarına Türkiye’deki yatırımlarını aldılar. Kapasite artırımı ve yeni tesis heyetimi planları yapıyorlar. Birleşme ve satın alma tarafında görüşmeler artıyor.”
İŞGÜCÜ PROBLEMİNE ‘İSVİÇRE MESLEK LİSESİ MODELİ’ ÖNERİSİ
-İsviçre Başkonsolosluğu ve Swiss Business Hub Türkiye işbirliğinde yürütülen Swiss Day bu yıl eylülde yapılacak. İki amaç belirlenmiş. İki madde ama aslında tek bir niyet var: Nitelikli işgücü havuzunu büyütmek. Türkiye’de İsviçre Ticaret Odası Başkanı Arpat Şenocaklı, iki temadan birinin üniversite gençliği ile (daha çok mühendislik fakültelerinin öğrencileri) İsviçreli şirketleri buluşturmak olduğunu anlattı. “Üniversiteliler ile İsviçreli şirketleri buluşturacağız. İkinci tema da İsviçre’de KOBİ ekosisteminin güçlenmesinde önemli olan İsviçre Mesleksel Eğitim Kurumu’nun yetkilileri gelecek. Modeli anlatacaklar. Bu modeli birçok ülkede paylaşmaya çalışıyoruz. Gerek üniversitelerde gerekse meslek liselerinde muhtaçlığımız olan yeteneklerin gelişimine katkı sağlamak istiyoruz” dedi. Şenocaklı, amaçlarının 2026’da uygunlaşan yatırım ortamına hazırlık yapmak, bölümleri 360 derece verimli hale getirmek olduğunu söyledi.
Arpat Şenocaklı
KALİTELİ TURİST PROFİLİ VAR
-İsviçre İstanbul Başkonsolos Vekili Roland Brun, İsviçre’de güçlü bir seyahat kitlesi olduğunun altını çizdi, turizm fırsatlarına dikkat çekti. “İsviçre’nin nufusu 8 milyon ama seyahat eden İsviçreli sayısı 18 milyon. Yılda en az iki kez seyahate çıkıyorlar. Son periyotta Türkiye’yi çok soruyorlar” diyen Konsolos Vekili, bu nitelikli kitlenin kültürel varlıkları da içeren paketlere ilgi gösterdiğini belirtti. Brun, “Sadece deniz, kum, güneş için gelmiyorlar. Antalya’da plaja elbette geliyor ama içinde antik kent tipi da olsun, müzeyi de görsün istiyor” ifadelerini kullandı.
YATIRIM 4 YILDA YÜZDE 50 ARTTI
-ARPAT Şenocaklı’nın verdiği bilgilere nazaran Türkiye ile İsviçre’nin ticaret hacmini ikiye ayırmak gerekiyor. Biri ‘ ve kıymetli madenler’ başlığı. Şenocaklı, “Ticaret hacmi 10 yıl boyunca 3 milyar düzeylerinde dolaştı. Dört yıl önce ivmelendi. Yüzde 40 arttı. Geçen yıl toplam 17 milyar dolar düzeyindeyken, bu yıl 20 milyar doları bulması bekleniyor. Bunun 5 milyar doları altın ve pahalı madenler dışında kalan kısım. Ama asıl kıymetlisi istihdama katkı. İsviçre merkezli şirketler Türkiye’de 30 bin direkt istihdam sağlıyor. Ekosistemi de dahil ettiğimizde dolaylı olarak 100 bin şahsa ulaşan bir istihdam söz konusu” diye konuştu.
20:44
