34,5467$% 0.18
36,0147€% -0.62
3.005,41%1,48
5.110,00%0,95
20.381,00%1,12
2.705,79%1,29
9.549,89%1,94
Kırıkkale’nin Karakeçili ilçesinde yer alan Büklükale’de, Doç. Dr. Kimiyoshi Matsumura başkanlığındaki Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsü ekibi, 15 yıldır süren hafriyat çalışmalarında önemli keşiflere ulaştı. “Aşağı şehir” ve “Yukarı şehir” olmak üzere iki arkeolojik alandan oluşan hafriyat alanında, binlerce yıllık tarihin izleri gün yüzüne çıkarılıyor. Hafriyat çalışmalarında, Hitit İmparatorluğu’na ait 3 bin 300 yıllık bir çivi yazılı kil tablet bulundu.
Bu tablet, Hititçe ve Hurrice yazılmış olup, Hitit kraliyet ailesinin dini merasimlerini anlatıyor.
BÜKLÜKALE, HİTİT İMPARATORLUĞU’NUN STRATEJİK KIYMETE SAHİP BİR ŞEHİR
Tablette, Hitit İmparatorluğu’nun felaketle sonuçlanan bir yabancı istilasından da bahsediliyor. Ayrıyeten tablette, Arzava hükümdarı Tarhuntarado’nun isminin de geçmesi dikkat çekiyor. Bu isim, daha önce Mısır’ın Amarna kentinde bulunan tabletlerde de tespit edilmişti. Büklükale hafriyat alanında yapılan bu keşif, bölgenin Hitit İmparatorluğu’nun stratejik değere sahip bir şehir olduğunu gösteriyor. Hafriyat çalışmalarında ortaya çıkan bu önemli keşif, tarihin karanlık sayfalarına ışık tutmaya devam ediyor.
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Hafriyat Lideri Doç. Dr. Kimiyoshi Matsumura, yaptığı açıklamada, tabletin, Hitit hükümdarının ve kraliçesinin Hurrice dini merasimler gerçekleştirdiğini gösterdiğini belirtti. Hurrice yazılı tabletin Anadolu’da sadece Boğazköy, Ortaköy ve Kayalıpınar’da bulunduğunu ifade eden Matsumura, dördüncü yerleşke olarak da Büklükale’de bulunmasının şaşırtan olduğunu söyledi.
“HİTİT KRALİYET AİLESİYLE ALAKALI OLDUĞUNU GÖSTERİYOR”
Matsumura, “Hurrice tabletin bulunması, Hitit hükümdarının ve kraliçenin gelip burada Hurrice dini merasimler yaptığını gösteriyor. Buraya geldiği kesin. Tahminen de bir süre burada ikamet etmiş de olabilirler ama tam olarak bilmiyoruz. Hurrice yazılmış tablet Anadolu’da sadece üç yerleşkede bulunuyor: Boğazköy, Ortaköy (Çorum), Kayalıpınar (Sivas). Buralarda Hitit kraliyet ailesinin oturduğunu kesin olarak biliyoruz. Dördüncü olarak bulunan Büklükale’nin nasıl bir şehir olduğu belli değil. Neden burada Hurrice tablet bulundu? Bu, Hitit kraliyet ailesiyle bağlantılı olduğunu gösteriyor. Çok önemli kentlerden biri olması gerekiyor” dedi.
Anadolu’da sadece Boğazköy, Ortaköy ve Kayalıpınar’da Hurrice yazılı tabletlerin bulunduğunu ifade eden Matsumura, Büklükale’de de Hurrice yazılı bir tabletin ortaya çıktığını belirtti. Matsumura, bu tabletin Hitit kraliyet ailesiyle de bağlı olduğunu düşünüyor. Ayrıyeten, sadece Katapa’da bulunan Hurrice yazılı duanın Büklükale’de de ortaya çıkmasının sırrını araştırmaya devam edeceklerini kaydetti.
“KATAPA İSMİ NEDEN BURADA?”
Tabletin büyük bir keşif olduğunu anlatan Matsumura, “Hititçe nasıl dua edilmesi gerektiği yazılıyor, Hurrice ile dua metinleri yazılmış. Bu metinde en büyük keşif ya da sürpriz olarak gördüğümüz şey, Katapa isimli bir şehir isminin ortaya çıkması. Katapa isminin neden Büklükale’de ortaya çıktığı şimdi belli değil. Katapa’da yapılması gereken bu dua neden Büklükale’de bulundu? Bu büyük sırrı çözmek gerekiyor” halinde konuştu.
“BÜKLÜKALE’DE BULUNMASI ÇOK ŞAŞIRTICI”
Matsumura, tablette ismi geçen Tarhuntarado’nun, 1890’larda Mısır’da Amarna kentinde bulunan tablette de isminin geçtiğini belirterek, “Ayrıca, bu tabletin içinde şahsi isimler de yer alıyor. Bu şahsi isimlerden en önemli isim; Arzava hükümdarı Tarhuntarado’nun ismi. Arzava hükümdarı Tarhuntarado’nun ismi, 1890’larda Mısır’da, Amarna kentinde bulunan tabletlerde tespit edilmiş. Amarna kenti, dünyaca meşhur olan Tarhuntarado’nun babası, IV. Amenhotep tarafından inşa edilmiş olan başkentti. Orada bulunan tabletin içinde IV. Amenhotep’un babası, III. Amenhotep tarafından Arzava hükümdarı Tarhuntarado’ya gönderilmiş olan mektup bulundu. O mektupta Boğazköy’ün istila edilmiş olduğunu söylüyor. Arzava hükümdarı ile diplomatik evlilik yaparak ilgileri güçlendirmek istediğini gösteriyor. O denli büyük bir olayda kelamı geçen hükümdarın isminin Büklükale’de bulunması çok şaşırtıcı” diye konuştu.
‘İş-Pozitif’ 4 Ayda 286 Bin Kadına İstihdam Sağladı