Kademeli emeklilik son dakika gelişmeleri, erken emeklilik bekleyen milyonlarca vatandaşın gündeminde yer alıyor. EYT düzenlemesi sonrası 2000-2008 arası sigortalılara kademeli emeklilik düzenlemesinde beklentiler arttı. Kademeli emeklilikte, çalışanların emeklilik yaşını beklemek yerine, daha erken bir tarihte kısmi emeklilik avantajlarından yararlanmalarına imkan sağlarken, yararlanabilecek kişiler çoklukla belli bir hizmet müddetini doldurmuş ve muhakkak yaş kriterlerini karşılamış olması gerekiyor. Sigortalı çalışanların belli bir yaşa ve prim gün sayısına ulaştıklarında kısmi olarak emekli olmalarını sağlayan kademeli emeklilik ile ilgili Hürriyet Gazetesi Müellifi Noyan Doğan mevzuyu köşesine taşımıştı. İşte, kademeli emeklilik çıkacak mı, ne zaman çıkacak? İşte, detaylar.
KADEMELİ EMEKLİLİK GÜNDEMDE VAR MI?
Soru: Noyan Bey daima EYT’den bahsediyorsunuz. EYT’nin yarattığı büyük bir haksızlık var. Devletin imkânları varsa yoksa EYT için kullanıldı ama 2000-2008 girişlilerin uğradığı mağduriyeti kimse görmüyor, görmezden geliyor. Kademeli emeklilik konusunu inceleyip gündeminize alırsanız çok sevinirim? Cihan A.
Cevap: Bu soru gibi okuyuculardan çabucak hemen her gün kademeli emeklilik hakkında iletiler alıyorum. Kademeli emekliliği gündeme getirmememden şikâyet ediyorlar. 2023 yılının mart ayında, 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanların EYT’den yararlanıp emekli olmalarına imkân tanındı ve 2 milyona yakın kişi geçen sene EYT’den emekli oldu. Prim gün sayısını dolduranlar bundan sonra da EYT’den yararlanıp, emekli olacak. EYT düzenlemesi ile 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanların uğradıkları haksızlık giderildi fakat bu sefer 8 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi olanlar kendilerine haksızlık yapıldığı gerekçesiyle tepki göstermeye başladı. Haklılık hissesi var mı; var. Milyonlarca kişi “1 güne 17 yıl kabul etmiyoruz” sloganı ile uğradıkları haksızlığın ve ortaya çıkan adaletsizliğin giderilmesini istiyor. Beklentileri ise kademeli emeklilik. Yani, yaş kaidesinin ilk işe giriş tarihine nazaran yeniden düzenlenmesi ve 58-60 yaş koşulunun kaldırılması.
Bu kişilerin bir kısmı 23 yıldır çalışıyor ve ödedikleri prim 9 bine yaklaşmış durumda. Bu durumda olanlar emeklilik hakkı isterken, bir kısmı ise çalışmaya devam etmek istiyor lakin kademeli emeklilik hakkının kendilerine tanınmasını talep ediyor. Pekala, kademeli emeklilik gündemde mi? Bu vesile ile bu hususa neden pek değinmediğime de açıklık getireyim.
EYT düzenlemesinin sosyal güvenlik sistemi üzerindeki tesirine, SGK’nın 2023 yılı faaliyet raporundan alıntılar yaparak, geçen yazımda değindim. Arzu eden, “İşte sosyal güvenliğin bütçesi” başlıklı yazımı okuyabilir. Raporda, EYT düzenlemesinin SGK’nın bütçesi üzerindeki olumsuz tesiri açık açık belirtiliyor. Hal böyleyken yeni bir EYT düzenlemesinin yapılmayacağı ayan beyan ortada. Hatta bir adım daha ileri gideyim, mevcut emekli maaşlarının düşüklüğü ve emekliye zam konusu gündemdeyken kademeli emekliliğin gündeme gelmesi neredeyse imkânsız. Okuyucuları da anlıyorum. Bu konu bir şekilde gündemde tutulur, kamuoyu baskısı oluşursa, bir ihtimal kademeli emeklilik düzenlemesi çıkar beklentisi var.
KADEMELİ EMEKLİLİK NEDİR?
Kademeli emeklilik, sigortalı çalışanların makul bir yaşa ve prim gün sayısına ulaştıklarında kısmi olarak emekli olmalarını sağlayan bir sistemdir. Kademeli emeklilik şartları, sigortalılık cinsine ve başlangıç tarihine nazaran değişmektedir.
Kademeli emeklilik hakkında tam ayrıntılar, resmi çalışmaların hayata geçmesiyle belirlenir.
KADEMELİ EMEKLİLİK ÇIKACAK MI?
Öte yandan daha önce kademeli emeklilik ile ilgili Cumhurbaşkanı Yılmaz değerlendirmelerde bulunmuştu. Kademeli emeklilik düzenlemesi olacağına yönelik iddiaları yanıtlayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Sosyal güvenlikle ilgili şu anda bir çalışmamız yok.” demişti.
20:44
