Kadınların Gizli Düşmanı: Lipödem! ‘Ödem Ya da Obeziteyle Karıştırılmamalı’

Obezite ile karıştırılıyor

Lipödem, genellikle kadınlarda görülen, yağ dokusunun orantısız bir şekilde bedenin alt kısmında birikmesiyle ortaya çıkan bir durumdur. Asıl olarak kalça ve bacakları bazen de kolları etkileyen bu rahatsızlık, bedende simetrik yağ birikimi, şişlik, ağrı ve hassasiyetle kendini gösterir. Lipödemin, ödem (su tutulması) ya da obezite ile karıştırılması yaygındır, ancak lipödemin kilo vermekle düzelmemesi ve ödem tedavisine cevap vermemesi en önemli farkıdır.

Kadınları etkiliyor

Lipödemin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik ve hormonal faktörlerin önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Özellikle ergenlik, hamilelik ve menopoz gibi hormonal değişiklik devirlerinde ortaya çıkabilir. Ailede lipödem hikayesi olan şahıslarda bu hastalığın görülme mümkünlüğü daha yüksektir. Kadın olmak, genetik yatkınlık, hormonal değişiklikler ve düzensiz yaşam stili lipödem için en önemli risk faktörleridir.

Başlıca belirtileri arasında;

– Bacak ve kalçalarda simetrik yağ birikimi,

– Dokunmaya karşı hassasiyet ve ağrı,

– Ciltte kolay morarma,

– Ayakta uzun süre kalındığında şişlik artışı,

– Zamanla bacaklarda şekil bozukluğu yer alır.

Çok ilerlediğinde geri dönüşü zor bir sürece giriliyor

Lipödem genellikle beş farklı bölgede gelişir:

– Tip 1: Kalça ve bel çevresinde yağ birikimi,

– Tip 2: Kalça ve uyluk bölgesini kapsayan yağlanma,

– Tip 3: Ayak bileklerine kadar uzanan yağ birikimi,

– Tip 4: Kolların da etkilenmesi,

– Tip 5: Lenfödem ile birlikte görülen lipödem

Dört evresi bulunur

Lipödem ilerleyici bir hastalıktır bu nedenle tedavi edilmediğinde lipödem önemli komplikasyonlara yol açabilir. Şiddetli ağrı, hareket kısıtlılığı, cilt enfeksiyonları ve lenfödem gibi sorunlara neden olarak ilerleyen yaşlarda yaşam konforunu önemli şekilde bozar. Lipödemin dört kademesi bulunur:

1. Aşama: Hafif yağ birikimi, hafif selülit,

2. Aşama: Selulitin artması ve yağ nodülleri,

3. Aşama: Şekil bozukluğu ve besbelli şişlik,

4. Aşama: Lenfödemle birlikte önemli deformasyon ve hareket kısıtlılığı.

Lipödemin tanısı muayenedir.

Lipödem, klinik muayene ile teşhis edilir. Bu konuda uzmanlaşmış bir doktor, yağ birikimlerinin simetrik olup olmadığını ve hastanın şikayetlerini ve hastalığın kıssasını kıymetlendirerek tanıyı rahatlıkla koyabilir. Teşhis için ultrason veya MRI gibi görüntüleme teknikleri son derece nadir kullanılır.

Hangi uzmanlara başvurulmalı?

Lipödem teşhisi için genellikle plastik cerrahlar, kalp damar cerrahları, endokrinologlar ve fizik tedavi uzmanlarına başvurulabilir, ancak lipödem tedavisisi Plastik Cerrahlar tarafından yapılır. Bir diyetisyenden destek almak, kilo denetimi ve sporla birlikte sağlık yaşam üslubu hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve semptomları azaltmak için çok değerlidir. Lipödem hakkında farkındalığı artırmak ve doğru tedaviye yönelmek, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde güzelleştirebilir.

Lipödem diyeti işe fayda mı?

Lipödemi tamamen önlemek mümkün olmasa da, beslenme ve yaşam stili değişiklikleri hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir. Lipödem diyeti, iltihaplanmayı azaltmayı ve kilo denetimini sağlamayı gayeler. İşlenmiş besinlerden kaçınmak, şeker ve tuz tüketimini sınırlamak ve anti-inflamatuar besinler tüketmek yararlıdır.

Lipödem Tedavisi

Op. Dr. Candan Mezili’ye göre, lipödem kesinlikle tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Lipödem karakteri gereği ilerleyici bir hastalıktır ve hastalık ilerlediğinde yaşam kalitesini çok düşürdüğü için kesinlikle bu hastalıkla mücadele edilmelidir. Lipödem tedavisi konservatif tedavi seçenekleri ve cerrahi seçenekler olarak ikiye ayrılır. Konservatif tedavi seçenekleri hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak, ödem ve ağrıyı gibi semptomları azaltmak için kullanılır. Konservatif formüllerin en etkin kullanımı hastalığın erken periyotlarında ve ameliyat sonrası iyileşme devirleridir.

Konservatif Yöntemler

– Manuel lenf drenajı ve kompresyon terapisi: Şişliklerin azalmasına yardımcı olur,

– Fizik tedavi ve egzersiz: Kasları güçlendirmek ve ağrıyı azaltmak için yararlıdır,

– Kilo denetimi: Lipödem tamamen kilo vermekle geçmese de, kilo yönetimi belirtilerin şiddetini azaltır ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatır.

 Cerrahi Tedavisi

Lipödemin asıl tedavisi cerrahidir. Konservatif teknikler hastalığın ilerlemesini durdurmaz ve hastalığı tedavi etmez. Lipödemde cerrahi tedavinin temelini liposuction oluşturur. Liposuction ile yağların alınması hastalığı tedavi eder ve nüksü önler. Liposuction yapılırken birçok teknik kullanılsa da lenfatik deveranı koruyan teknikler ön plana çıkmalıdır. Bunlar arasında water assisted liposuction ve vaser liposuction başta gelir. Vaser liposuction daha az kanama ile yağ alınmasını sağladığı için üstündür ve birçok doktor tarafından tercih edilir.

Eksizyon Cerrahisi

Çok ilerlemiş hastalıklarda sadece liposuction yapılırsa deride aşırı miktarda sarkmalar meydana gelebilir. Bu üslup durumlarda cerrahi eksizyonla dokular çıkarılmalıdır. Bazen bu tedavi direkt uygulanırken bazen liposuction sonrasına bırakılarak evrelendirilir. Sonuçta lipödem ilerleyici bir hastalıktır. Bu hastalık ilerlediğinde hastaların günlük hayatında bariz kahırlara neden olmaktadır. Ayrıca bacaklar aşırı kalınlaştığı ve daha fazla yağlandığı için ameliyatta alınması gereken yağ miktarı artıp tedavi güçleşmektedir. Bu nedenle hastalığı çok ilerlemesine izin vermeden, geç kalmadan cerrahiye başvurmak gerekir.