Kalp Profesörü Duyurdu: En Yaygın Görülen 2 Ölümcül Hata

Dünya genelinde kalp-damar hastalıkları ve kalp krizi hadiseleri gün geçtikçe artıyor. Kötü beslenme, stres, hareketsizlik, zararlı alışkanlıklar ve sıhhatsiz yaşam üslubu alışkanlıkları kalp sağlığını da olumsuz etkiliyor.

Kalp krizlerinin neredeyse yüzde 50’si 50 yaşından önce meydana geliyor ve bunların yüzde 25’i 40 yaşına gelmeden meydana geliyor. Kardiyovasküler hastalıkların yaygınlığı da 45 yaş üstü bireyler arasında endişe verici derecede yüksek ve bu da kalp ile ilgili sıkıntılarının çok erken yaşlarda da görüldüğünü vurguluyor.

Dünya genelinde her yıl yaklaşık olarak 18 milyon kişi kalp krizi nedeniyle hayatını kaybediyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre kalp damar hastalıkları, dünya genelindeki engellilik ve ölümlerin önde gelen nedeni.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan 2023 yılı ölüm ve ölüm nedeni istatistiklerine göre ölümlerin yüzde 33,4’ünden kalp ve damar hastalıkları sorumludur.

Kalp krizini tetikleyen pek çok etken bulunuyor. En temel kalp krizi belirtilerinden biri göğüs ağrısı olarak biliniyor. Göğüs duvarının arkasında hissedilen bu ağrı, güya göğüs kafesine biri oturmuş hissi veren yük ve baskı yapan stilde künt bir ağrıdır. Sol kola, uzunluğuna, omuzlara, karın, çene ve sırta yayılabilir. Genel olarak 10-15 dakika kadar sürer.

Kalp krizinin diğer belirtileri arasında sıkıntı hissi, baş dönmesi, mide bulantısı, nefes darlığı, kolay yorulma ve kalp ritim bozukluğu gibi durumlar da yer alabilir. Kalp ağrısı, bazen daralan bölgelerde oluşan Kalp krizi belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bu durum özellikle kadınlarda kalp krizi belirtileri için geçerlidir.

Kalp sağlığını korumak için sağlıklı yaşam usulü alışkanlıkları geliştirilmesi gerekiyor. Sağlıklı ve istikrarlı beslenme, gerilimden uzak durma, alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıkları bırakma, denetimli egzersiz kalp sağlığını korumanıza yardımcı olabilir. Ancak herkesin yaptığı ve kalbi yoran 2 alışkanlık var ki bu durum genel sağlığı da olumsuz yönde etkiliyor.

Kalp krizinin genellikle ani olarak gelişmesi bu duruma müdahale etmeyi geciktiriyor. Ancak bedeniniz gösterdiği bazı belirtiler kalp krizinin erken haberici olabilir.Yapılan araştırmalara göre en ölümcül kalp krizinin sabahları yaşandığı öğrenildi.

SABAG 06.00 VE ÖĞLEN ARASINDA DİKKAT!

Harvard Tıp Okulu’nda yapılan bir çalışmada, araştırmacılar sabahları kalp krizi geçirmenin yüzde 20 daha fazla kalp dokusu vefatıyla bağlantılı olduğunu buldular.

Heart mecmuasında yayınlanan 2011 tarihli bir araştırmanın bulguları , sabah altı ile öğle arasında meydana gelen kalp krizlerinin en ölümcül olduğunu gösteriyor.

Borja Ibanez, “Çalışmamızda, sabah meydana gelen olaylar daha fazla hasarla ilişkilendirildi. Bağlantı tartışmalı olarak epey güçlü,” dedi. Harvard Tıp Okulu çalışması, sirkadiyen ritimler ile kalp krizi riski arasında güçlü bir bağlantı kuran ilk çalışmalardan biridir. Şimdi, bulguları güçlendiren birçok takip çalışması var.

2020’de Trends in Endocrinology and Metabolism’de yayınlanan bir çalışma, çağdaş yaşam usullerinin neden olduğu sirkadiyen sistemin bozulmasının kardiyovasküler fonksiyonu olumsuz etkilediğini gösterdi.

Sabahları sirkadiyen sistemin kan pıhtılarının parçalanmasını önleyen daha yüksek sayıda PAİ-1 hücresi gönderdiğine inanılıyor. Kandaki PAİ-1 hücrelerinin düzeyi ne kadar yüksekse, kalp krizine neden olabilecek bir kan pıhtısı oluşturma riski de o kadar fazladır.

Harvard Tıp Okulu araştırması, sabah altı ile öğle arasında kalp krizi geçiren hastaların, günün ilerleyen saatlerinde kalp krizi geçiren hastalara kıyasla daha yüksek PAİ-1 hücrelerine sahip olduğunu belirledi.

UZMAN İSİM: SABAH ANTRENMANINI ERTELEYİN

Profesör Srinath Reddy, bazı alışkanlıkların bu riski artırabileceği konusunda uyarıyor. Bir kişi altta yatan birkaç koroner risk faktörüne sahipse, iyi uyuyamıyorsa, susuz kalıyorsa ve egzersiz yapıyorsa, yırtılmaya neden olabilir ve büyük bir pıhtı oluşumunu tetikleyebilir. Bu nedenle sabahları kalp krizi riskiyle savaşmanın iki yolu vardır. İşin püf noktası, iyi bir gece uykusu çekmek ve sabah idmanını ertelemektir.

7 SAATTEN AZ UYUMASYIN

ABD Hastalık Kontrol ve Tedbire Merkezleri (CDC), her gece 7 saatten az uyuyan yetişkinlerin kalple ilgili sağlık sıkıntıları riskinin daha yüksek olduğunu açıklıyor. Bununla birlikte, uyku yoksunluğunun kalp krizlerinin iyi bilinen habercileri olan tansiyon sorunlarına neden olabileceği akılda tutularak, burada vurgu uykunun kalitesi ve süresi üzerinde oluyor.

Esnek bir çalışma programına sahip olanların da öğlenden sonra egzersiz yapmaları veya sabahları hafif antrenmanlara başlamaları önerilir. Yüksek yoğunluklu egzersiz, deveran değerine ani kalp durması veya ölüm riskini akut şekilde artırabilir. Cleveland Clinic, “Kronik doğa sporları eğitimi ve dayanıklılık etkinliklerinde yarışmak kalp hasarına ve ritim bozukluklarına yol açabilir” diyor.

KALP KRİZİNİN EN YAYGIN GÖRÜLEN NEDENLERİ NELER?

• Koroner arter spazmı
• Yüksek tansiyon
• Kolesterol yüksekliği
• Diyabet
• Nadir görülen tıbbi durumlar
• Travmalar
• Obezite
• Elektrolit dengesizliği
• Kan damarlarında yırtık
• Sigara ve uyuşturucu kullanımı
• Hipoksi (kandaki oksijen eksikliği)
• 45 yaş ve üzeri olmak
• Genetik faktör
• Fiziksel aktivite yetersizliği
• Stres
• Sağlıksız beslenme

KALP KRİZİ BELİRTİLERİ

Yaygın kalp krizi belirtileri şunlardır:

• Kalp krizinin en yaygın belirtisi göğüste ağrı, baskı ve sıkışmadır.
• Nefes almayı güçleştiren nefes darlığı
• Kalp krizi anında çene, sırt, boyun ve mide gibi vücut bölgelerine yayılan ağrı
• Sol kolda hissedilen ağrı ve uyuşma
• Midede yanma ve hazımsızlık
• Mide bulantısı ve baş dönmesi
• Soğuk terleme
• Aşırı yorgun hissetme

KALP SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN NE YAPILIR?

Kalbe iyi gelen şeyler arasında; sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, stres yönetimi, yeterli uyku, sigara içmemek, alkolü sınırlı tüketmek, ülkü kiloda olmak, kan basıncını kontrol altında tutmak ve düzenli sağlık denetimlerine gitmek bulunur. Bu faktörler kalp sağlığını takviyeler ve kalp-damar hastalıklarının riskini azaltır.