Sayıştay, 2023 yılına ait kamu kurumlarının kontrolü sonucu hazırladığı “genel, dış, faaliyet ve mali” başlığı altındaki raporları ve kamu yönetimlerine ilişkin raporları Meclis’e sundu.
Sayıştay’ın internet sitesinde yer alan “Faaliyet Genel Değerlendirme Raporu”nda 35 genel bütçeli kamu yönetiminin yanı sıra 156 özel bütçeli, 2 sosyal güvenlik kurumu, 20 il özel yönetimi, 202 belediye, 28 bağlı yönetim ve 2 mahalli idare birliği olmak üzere toplam 445 yönetimin denetim sonuçlarına yer verildi.
4 BELEDİYE RAPOR PAYLAŞMADI
Faaliyet raporunda pek çok konu dikkat çekerken, bunlardan biri 6 kamu yönetiminin faaliyet raporlarını paylaşmaması oldu. Bu yönetimlerden 4’ü belediye, 1’i bağlı yönetim ve 1’i mahalli yönetim birliği. 439 kamu yönetiminden 75’i de, mevzuatta belirlenen süre içinde raporunu yayımlamadı. Bu yönetimlerden 11’i genel bütçeli yönetim olurken, 16’sı özel bütçeli yönetim, 36’sı belediye, 9’u bağlı yönetim, 2’si il özel yönetim ve 1’i ise mahalli idare birliği oldu.
RAPORLAR EKSİK TUTULDU
116 kamu yönetiminin ise raporlarını eksik hazırladığı tespitine yer verildi. Raporunu eksik hazırlayanlar arasında 6 genel bütçeli yönetim de yer aldı. Raporda, 42 özel bütçeli yönetim, 58 belediye, 9 il özel yönetimi ve 1 sosyal güvenlik kurumu, raporlarını eksik tutuğu bilgisine yer verildi.
KULLANILAN KAYNAKLAR HAKKINDA BİLGİ YOK
Raporun mali bilgiler kısmında, yaşanan usulsüzlüklere de değinildi. Buna göre kamu yönetimlerinden 45’i, kullanılan kaynaklar hakkında bilgi vermedi. Bu yönetimlerden 4’ü genel bütçeli yönetim olurken, 9 özel bütçeli yönetim, 27 belediye ve bağlı bir yönetimin yanı sıra 4 il özel yönetimi, kullanılan kaynaklarla ilgili raporlarına herhangi bir bilgiye yer vermedi.
MALİ TABLOLARA DAİR AÇIKLAMA YOK
Raporda dikkat çeken bir diğer konu, kamu yönetimlerinin faaliyet raporlarında temel mali tablolara ve bu tablolara ilişkin açıklamalara yer vermemesi oldu. 256 kamu yönetiminin bu yönlü bilgi paylaşmadığı belirlendi. Bu yönetimlerin 21’i genel bütçeli yönetimlerden oluşurken, 93’ü özel bütçeli yönetim ve 116’sı belediyeler oldu. Aynı zamanda belediyelere bağlı 10 yönetim, bir mahalli idare birliği ve 15 özel yönetimin raporlarında mali tablolara ve açıklamalara yer vermediği tespit edildi.
YAPILAN USULSÜZLÜKLER
Raporun “mali bilgiler” başlığında ise, yapılan usulsüzlüklere yer verildi. Buna göre, 97 kamu yönetimi, yardım yapılan birlik, kurum ve kuruluşlara ilişkin bilgi ve harcamaları raporlarında yer vermedi. Bu yönetimler arasında 7 genel bütçeli yönetim, 80 belediye, 6 özel il yönetimi, 3 özel bütçeli yönetim ve bir sağlık güvenlik kurumu yer aldı. Kurumların raporunda bu yönlü herhangi bir bilgi bulunmadı.
141 YÖNETİM VARLIKLARINI PAYLAŞMADI
Yapılan incelemelerde 141 yönetimin ise, tüm varlık ve yükümlüklerini faaliyet raporlarında açıklamadığı tespit edildi. Varlık ve yükümlüklerini paylaşmayan yönetimler arasında 14 genel bütçeli yönetim, 40 özel bütçeli yönetim, 70 belediye, 6 bağlı yönetim, 10 özel yönetim ve 1 sosyal güvenlik kurumu yer aldı. Bu yönetimler de bu yönlü bilgi paylaşımında bulunmadı.
YARISINDAN FAZLASI HESAP VERMİYOR
Raporda, temel mali tablolara ve bu tablolara ilişkin açıklamalara yer vermeyen yönetimlerin oranı yüzde 59, tüm varlık ve yükümlüklerini açıklamayan yönetimlerin oranı yüzde 32 olduğuna işaret edildi. Raporda, bu durum nedeniyle ise kamuya hesap verme sorumluluğunun büyük ölçüde engellendiğine dikkat çekildi.
HEDEF VE UYGULAMA ARASINDA SAPMA
M.A’nın aktardığı raporda ayrıca, kamu yönetimlerinin hedef ve uygulamaları arasında yaşanan sapmalara ilişkin açıklamaların da yapılmadığı belirtildi. Buna göre 278 kamu yönetimi, bu bağlamda açıklama yapmadı. Rapora göre, 17 genel bütçeli yönetim, 80 özel bütçeli yönetim, 148 belediye, 16 il özel yönetim ve pek çok kurum yaşanan sapmalara dair açıklama yapmaktan kaçındı.
BAĞIŞ VE YARDIMLARA DAİR BİLGİ VERMEDİ
Raporda, 86 yönetimin tahsis edilen ödenek dışında kullanıma tahsis edilen özel ödenek, dış proje kredisi veya bağış ya da yardım gibi kaynaklara dair de bilgi paylaşmadığı yer aldı. Rapora göre, 11 genel bütçeli yönetim, 25 özel yönetim, 47 belediye, 3 il özel yönetimi bu yönlü bilgileri Sayıştay ile paylaşmadı.
YILSONU ÖDENEKLERİ DOĞRU DEĞİL
Raporda, 63 yönetimin bütçe ödeneklerini başlangıç ve yılsonu ödenekleri olarak ayrı ayrı paylaşmadığına dikkat çekildi. Ayrıca hedef ve ödenek cetvelleri karşılaştırıldığında 62 kamu yönetiminin amaçlarını doğru göstermediği tespit edilen raporda, 12 yönetimin de yılsonu ödeneklerini raporlarda doğru bir şekilde yer vermediği tespit edildi.
ARTIŞ, EKSİLİŞ MEVZUAT DIŞI
Rapora göre, 19 kamu yönetimi ödenek artış, eksiliş ve transferlere ilişkin mevzuata uymadı. Buna uymayan yönetimlere arasında 1 genel bütçe yönetim, 1 özel yönetim, 16 belediye ve 1 de bağlı yönetim yer aldı. Bu yönetimler, mevzuata alışılmamış hareket etti.
İDARELER GERÇEĞİ YANSITMIYOR
Yine raporda, 16 kamu yönetiminin bütçe gerçekleştirmelerinin gerçeği yansıtmadığı görüldü. Bu yönlü usulsüzlük yapan yönetimlerden 6’sı genel bütçeli yönetim, 4’ü özel yönetim, 1’i sosyal güvenlik kurumu ve 5’i belediye oldu.
Raporda, 76 kamu yönetiminin performans programında belirlenen hedef ve göstergelere ilişkin uygulamaları raporlamadığına da yer verildi. Performans bilgisine yer yeren 128 kamu yönetimi ise meydana gelen sapmalara ilişkin herhangi bir açıklama da yapmadı. 6 genel bütçeli yönetim, 59 özel yönetim, 47 belediye, 7 il özel yönetim ve geriye kalan diğer yönetimler sapmalara dair herhangi bir açıklama yapmadı.
VAKIF VE DERNEKLERE NE KADAR PARA GİDİYOR?
Raporda, 2020 yıllından bu yana dernek, vakıf, birlik, kurum ve kuruluşlara yapılan yardıma ilişkin bilgilerin paylaşılması yönünde ikazların yapıldığı ancak 2023 yılında da yapılan yardım ve faaliyetlere ilişkin bilginin raporlarda yer almadığına işaret edildi.
BÜTÇE AÇIĞI ÖNGÖRÜLENDEN İKİ KAT FAZLA
2023 bütçe masrafının 4 trilyon 469 milyar 570 milyon, gelirin ise 3 trilyon 810 milyar 149 milyon TL olarak hesaplandığı ayrıca 15 Temmuz 2023’te ek bütçenin de hazırlandığı ve bunla birlikte açığın 659 milyar 421 milyon TL olarak ön görüldüğüne işaret edilen raporda, ancak bu öngörünün de tutmadığı bilgisine yer verildi. Faaliyet raporunda, açığın 1 trilyon 380 milyar 450 milyon TL olduğu yer aldı.
TÜRKİYE’NİN BORCU BÜTÇESİNDEN FAZLA
Raporda, Türkiye’nin 2023 yılı sonunda 6 trilyon 737 milyar TL borçlandığına da işaret edildi. Türkiye’nin borcu, 2023 yılında hazırlanan merkezi yönetim bütçesi ve torba maddelerle hazırlan ek bütçelerin ölçüsünden yaklaşık olarak 200 milyar TL daha fazla olması dikkat çekti. Bütçeden de daha büyük olan borcun 3 trilyon 209 milyarı iç borçlardan oluşurken 3 trilyon 527 milyar TL’si dış borçlardan oluştu.
Bu borcun yüzde 28’si değişken faiz ile ödenecek. Borucun yüzde 64’ünün döviz cinsinden oluştuğu kaydedilen raporda, bu durum nedeniyle var olan yaklaşık 7 trilyon TL borç, döviz artışı nedeniyle her gün daha da katlanacak.
NAKİT BAZDA BORÇ
Nakit bazda yıl içinde 5 trilyon 323 milyar gelir geldiği, 5 milyar 395 milyar TL faiz dışı harcama yapıldığına dikkat çekilen raporda, bu bağlamda 72 milyar TL açık verildiği görüldü. Ayrıca toplamda 564 milyar TL faiz ödemesi de olduğu bilgisine yer verilen raporda, net borçlanmanın 823 milyar TL’yi bulduğu aktarıldı.
BAKANLIK RAPORU GEÇ GÖNDERDİ
Raporda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın mahalli yönetimlere ve yönetimlere ilişkin raporunu normal kurallarda Haziran ayının 15’ne kadar sunması gerekirken 26 Temmuz’da hazırladığı belirtildi. Yanı sıra bakanlığın mahalli yönetimleri raporlarında yer alan mali, performans ve diğer bilgilere ilişkin genel bir değerlendirme yapmadığı kaydedildi.
BORÇLARA İLİŞKİN BİLGİ VERİLMEDİ
Raporda, bakanlığın sunduğu Mahalli Yönetimler Genel Faaliyet Raporu’nun incelenmesi sonrası elde edilen tespitler de yer aldı. Raporda, bakanlığın mahalli yönetimlere bağlı kuruluşlar ve işletmeler ile belediye iştiraklerinin borçlarına ilişkin herhangi bir bilgiye yer vermediğine işaret edildi.
(MEZOPOTAMYA AJANSI)
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
16:29
16:29
News
Genel
Genel
Genel
Genel
Genel
Gündem
GENEL
