“Kaos Tanrısı” Dünya’ya Yaklaşıyor: 2029’da ‘Astro Deprem’ Riski!

Bilim insanları, ‘Kaos Tanrısı’ ismi verilen asteroidin beş yıl içinde gezegenimizin yakınından geçtiğinde, Dünya’nın yerçekiminin ‘astro depremler’ yaşamasına neden olabileceğini düşünüyor.

Araştırmalar, ismini Mısır’ın Kaos Rabbi’nden alan Apophis asteroidinin Dünya’nın sadece 30.000 km yakınından geçtiğinde, gezegenimizin çekim gücünün şiddetli bir şekilde sarsılmasına neden olacağını öne sürüyor.

Teorik sarsıntı, başka bir büyük kütleli cismin istikrarsız çekim gücünün neden olduğu bir obje üzerindeki gerilme veya çekme etkisi olan yerçekimsel gelgit kuvvetleri nedeniyle meydana gelebilir.

İKİ FİZİKÎ SÜREÇ BELİRLENDİ

Araştırmacılar, meydana gelebilecek iki fizikî süreç belirledi.

Bunlardan biri kayaların ve tozun yüzeyden uçmasına neden olurken, oburu on binlerce yıl boyunca kademeli olarak gerçekleşecek toprak kaymalarını tetikleyebilir.

Her ikisi de nihayetinde dört milyar yıllık asteroidin yüzey yapısını değiştirecektir.

13 Nisan 2029’da geçiş yapması planlanan Apophis, Empire State Binası büyüklüğünde ‘şehir katili’ bir uzay taşıdır.

ETKİSİ NÜKLEER BOMBAYLA EŞDEĞER

The Planetary Society’ye göre, Dünya’ya doğrudan çarpması halinde yaratacağı etki onlarca ya da yüzlerce nükleer bombanın patlamasına eşdeğer olacaktır.

Tüm Dünya’yı yok etmeyecektir, ancak bir şehri kolayca yok edebilir ve yıkımı yüzlerce kilometre yarıçaplı bir alana yayabilir.

Bilim insanları 2004 yılında ilk keşfedildiğinden bu yana bu asteroidin izlediği yolu yakından takip ediyor.

Başlangıçta, 2029’da olası bir çarpışma ihtimali yüzde 2,7 ile nispeten yüksekti.

Ancak daha yeni çalışmalar, ihtimalin iki milyarda teğe yakın olduğunu ortaya koydu.

Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı’nda asteroit bilimcisi olan Ronald-Louis Ballouz liderliğindeki bir araştırma ekibi, Apophis’in Dünya’nın çekim alanından geçerken başına neler gelebileceğini araştırdı.

Ballouz Live Science’a yaptığı açıklamada, asteroitlerin tipik olarak yıpranmış yüzeylere sahip olduğunu, çünkü uzay ayrışması adı verilen bir süreçte daima olarak meteoroidler tarafından bombalandıklarını, ancak gökbilimcilerin uzun vakittir gezegenlerin yakınından geçen uzay kayalarının yıpranmış yüzeylere sahip olmadığını gözlemlediklerini söyledi.

ASTEROID’İN GÜZERGAHI SİMÜLE EDİLDİ

Ballouz, bunun nedeninin gezegenin çekim gücünün asteroit yüzeyinin dış katmanını kaldırması olabileceğinden şüpheleniyor.

Bunu test etmek için araştırmacılar Apophis’in hesaplamalı bir modelini oluşturdular ve daha sonra her modelin fizikî değişimlerini izlerken Dünya’ya giden yolunu simüle ettiler ve gezegenimizin çekim gücünün Apophis üzerinde iki farklı fizikî süreci yönlendirebileceğini ortaya çıkardılar.

DEPREM BENZERİ SARSINTI İHTİMALİ

Bunlardan birincisi, asteroit Dünya’ya en yakın uzaklığa ulaşmadan yaklaşık bir saat önce başlayacak ve bir süre sonra da devam edecek olan deprem benzeri sarsıntılar.

Bu sarsıntının ne kadar şiddetli olacağını söylemek ise çok  zor.

Ancak Ballouz, Apophis’in dış görünümünü değiştirecek, yüzeyden kayaları kaldıracak ve bazı kayaların uzaya kaçmasına izin verecek kadar güçlü olmasını bekliyor.

TOPRAK KAYMALARINI TETİKLEYEBİLİR

Diğer süreç ise asteroidin yuvarlanmasındaki değişiklik. Apophis gibi uzay kayaları gezegenler gibi bir eksen üzerinde dönmezler.

Aksine, uzayda özensiz bir şekilde yuvarlanırlar.

Dünya’nın yerçekimi Apophis’in yuvarlanma halini değiştirerek on binlerce yıl boyunca toprak kaymalarını tetikleyebilir ve bu da yüzeyini daha da ‘yenileyerek’ altındaki katmanları ortaya çıkarabilir.

APEX VAZİFESİYLE ASTEROİDİN FİZİKÎ DEĞİŞİMİ GÖZLEMLENECEK

Ballouz’un hipotezinin doğruluğu kanıtlanırsa, gezegensel yerçekimine maruz kalan diğer asteroitlerin yüzeylerinde neden uzay aşınması belirtileri göstermediği açıklanabilir.

ancak o ve ekibi, NASA’nın OSIRIS-APEX görevi 2029’daki uçuşu sırasında Apophis ile buluşana kadar emin olamayacaklar.

Bu uzay aracı asteroidi 18 ay boyunca inceleyerek Dünya ile müsabakası sırasında geçirdiği fizikî değişiklikleri belgeleyecek.

100 YIL BOYUNCA ASTEROİD ÇARPMASI BEKLENMİYOR

Planetary Society’ye göre, Apophis’in yakın zamanda Dünya’ya doğrudan çarpıp çarpmayacağına gelince, araştırmalar en azından önümüzdeki 100 yıl boyunca güvende olduğumuzu belirledi.

Ancak NASA’nın Gezegen Savunma Uyum Ofisi, başka bir ‘şehir katili’ asteroidin Dünya ile çarpışması gibi beklenmedik bir duruma hazırlanmak için, onları çarpmadan önce saptırmanın veya yok etmenin yollarını geliştiriyor.